العالم- ایران
اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهور شب گذشته در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری درباره نتایج سفر روحانی به عمان و کویت اظهار داشت: ما علاقه‌مند هستیم روابطمان با کشورهای همسایه از جمله کشورهای مسلمان در بالاترین سطح باشد. اما متأسفانه در کشورهای حوزه خلیج فارس مقداری روابطمان سرد و نگران‌کننده شده بود. همانطور که علاقه‌مند بودیم روابط وجود نداشت. لذا آقای سلطان قابوس پادشاه عمان مدتی کسالت داشت و همچنین علاقه‌مند بود با اولین کسی که پس از رفع بیماری‌شان با او گفت‌وگو و دیدار می‌کند آقای روحانی باشد و به همین خاطر نیز سفر آقای رئیس جمهور مقداری به تأخیر افتاد و ایشان هم منتظر بود که این سفر و دیدار حتماً انجام بگیرد که این سفر در زمان مورد نظر انجام گرفت.
وی در ادامه افزود: ما هم از نظر سیاسی و هم از نظر اقتصادی روابط خوبی با عمان داریم و بین سلطان قابوس و آقای رئیس جمهور گفتوگوهای عمومی صورت گرفت که همه آنها منتشر شد. همچنین گفتوگوهای خصوصی هم وجود داشته که عمدتاً در جهت تقویت ارتباطات بین کشورهای اسلامی بوده است.
معاون اول رئیس جمهور در پاسخ به این سؤال که آیا ما اکنون در بانک‌‌های عمان پول نگهداری می‌کنیم، تصریح کرد: بله مقداری پول داریم لذا اکنون برای نقل و انتقال پول هیچ مشکلی نداریم در یک مقطعی نیز 5 میلیارد دلار پول در عمان داشتیم لذا اکنون براساس نیازی که داشته باشیم و مقاصدی که در نظر داریم پول به آنجا بفرستیم الان بانک مرکزی هیچ مشکلی ندارد همچنین الان پول نفتی که به کشورها می‌فروشیم را به هر نقطه‌ای در نظر داشته باشیم می‌توانیم منتقل کنیم و همچنین از هر نقطه‌ای که دلخواه‌مان باشد می‌توانیم کالا وارد کنیم. لذا هیچ‌وقت پول نفت را به داخل کشور منتقل نمی‌کنند زیرا اصلاً شدنی نیست که این حجم دلار به کشور منتقل شود لذا این پول‌ها در همان کشور می‌ماند و ما براساس خریدهایی که از کشورهای مختلف داریم این پول‌ها را از آنجا به بانکی که باید به آن خریدار برسانیم حواله و پرداخت می‌کنیم.
جهانگیری همچنین درباره سفر رئیس جمهور به کویت تأکید کرد: امیر کویت نیز از آقای رئیس جمهور با حضور در فرودگاه استقبال کرد، همچنین ما با این کشور همواره روابط خوبی داشته‌ایم زیرا کویتی‌ها خودشان می‌دانند که ما خیلی حق به گردن‌شان داریم. هم در دورانی که صدام به آنها حمله کرد و هم در زمان‌های دیگر. لذا کلاً ما با کویت روابط خوبی داریم و در این سفر نیز مباحث سیاسی - اقتصادی خوبی مطرح شد.
وی خاطرنشان کرد: ما به هر حال در منطقه مشکلاتی داریم که این مشکلات با گفت‌وگو میان کشورهای اسلامی قابل حل است متأسفانه عدم حل این مشکلات باعث شده کهدر برخی از کشورهای اسلامی شاهد همواره کشتار و خونریزی مسلمان‌ها هستیم لذا ایران مصمم است این مسائل در سوریه، یمن و عراق و چه در جاهای دیگر به سرعت حل شود زیرا این گروه‌های تروریستی تبدیل به بلایی برای جهان اسلام شدند و ان‌شاءالله امیدواریم این مشکل را حل کنیم و کسانی هم که در جهت این مشکلات کمک داشته‌اند الان پشیمان هستند ولی این پشیمانی را نشان نمی‌دهند و جدی وارد صحنه نمی‌شوند تا این مسائل حل شود.
معاون اول رئیس جمهور در پاسخ به این سؤال که اخیراً عربستان ادبیات‌های نامناسبی را در قبال ایران به کار می‌گیرد و شاید دنبال تنش باشند. به هر حال آستانه تحمل ما کجا است و چگونه می‌خواهیم جواب این صحبت‌ها را بدهیم، گفت: عربستان و دیگران در منطقه حدشان این نیست که با ایران وارد تنش بشوند و ما هم علاقه‌مند نیستیم زیرا دوست داریم روابطمان با کشورهای منطقه رابطه خوبی باشد، کشورهای منطقه می‌دانند که ایران در هیچ مقطعی به کشوری تجاوز نکرده و با کشورهای اسلامی نظری جز همکاری ندارد. وی ادامه داد: متأسفانه در برخی از این کشورها از جمله عربستان گروه‌های تازه‌کاری روی کار می‌آیند و حد و حدود، تاریخ و جغرافیا را خوب نمی‌دانند و بدین ترتیب حرف‌هایی می‌زنند که به مصلحت‌شان نیست. به هر حال ایران و مسئولان این کشور با بزرگواری از کنار این مطالب عبور می‌کنند زیرا قرار نیست روابطمان بیش از این متنشج‌تر شود لذا ما امیدواریم آنها هم متوجه شوند و از این روش دست بردارند و همان روش همکاری و برادری و اسلامی برای منافع دو کشور مفید خواهد بود.
جهانگیری در پاسخ به این سوال مجری برنامه که طبق رصدی که انجام دادیم قیمت گوشت گوسفندی در نازل‌ترین قیمت 37 یا 38 هزار تومان بوده و لذا دولت چه تمهیداتی برای توزیع این اقلام و کالاهای اساسی به میزان کافی و با قیمت مناسب اندیشیده است، گفت: طبق گزارشی که روز گذشته سازمان حمایت به بنده داده بود که احتمالاً این قیمت نیز متوسط کشوری بوده حدود 33 هزار تومان قیمت گوشت گوسفندی را اعلام کردند.
وی درباره بحث واردات 20 تا 30 هزار تنی پرتقال و مخالفت‌ها و موافقت‌های عنوان شده در این خصوص گفت: به هر حال کالاهای مورد نیاز مردم شامل صدها قلم کالا می‌شود و نماد اینکه قیمت این کالاها بالا یا پایین است به هر حال نرخ تورم است لذا شاخص کلان اقتصاد کشور این است که دولت موفق بوده که تورم بالای 40 درصد را در یک دوره کوتاهی به حدود 7 درصد برساند که این موضوع یک اتفاق استثنایی برای کشور است زیرا کسی باور نمی‌کرد که می‌شود با توجه به تعبیری که شما به کار بردید و نقدینگی هم افزایش پیدا کرده این نرخ تورم به این میزان کاهش یابد. بنابراین این موضوع نشان می‌دهد که دولت توانسته سیاست دقیقی را اعمال کند تا تورم را کاهش و رشد اقتصادی را راه بیندازد و اقتصاد کشور در مسیر صحیح قرار بگیرد و ثباتی در اقتصاد،نرخ ارز و دیگر شاخص‌های اقتصادی به وجود بیاید.
معاون اول رئیس جمهور با طرح این سؤال که آیا همه کالاهای دارای شرایط یکسان هستند و هیچ کالای نرخش شدیدتر از نرخ تورم بالا نمی‌رود؟ افزود: مطمئناً این طور نیست حتی در کالاهای خوراکی که تعداد‌شان هم بسیار زیاد است، تورم کالاهای خوراکی هم زیر 10 درصد و حدود 6 درصد است. اما در بین کالاهای خوراکی ممکن است 2 تا 10 قلم پیدا کنیم که قیمتش بالاتر از آن حد رفته باشد که ممکن است یک کالایی در مقطعی به خاطر اینکه عرضه مناسب نتوانسته انجام بگیرد و یا شرایطی در قیمت او در فضای داخلی و بین‌المللی به وجود بیاید یک اتفاقی در قیمت آن کالا بیفتد اما آنچه ما به عنوان دولت مصمم هستیم این است که نگذاریم ثبات حاکم بر بازار کشور به هم بخورد.
جهانگیری ادامه داد: از سوی دیگر آنچه برای ما حائز اهمیت است این بوده که نگذاریم در درازمدت کالاهای خوراکی مردم و آن کالاهایی که طبقه متوسط به پایین کشور مصرف می‌کنند و کالاهایی که در سبد زندگی آنها بیشتر نقش دارد بیشتر از حد معقول و جدی قیمت آن افزایش یابد.
وی تأکید کرد: بنده با اطمینان می‌توانم بگویم که با توجه به مطالب مطرح شده در جلسه ستاد تنظیم بازار که با حضور خود بنده تشکیل شد طبق گزارشی که آنجا دادند تمام اقلام مصرفی از مرغ و دیگر کالاهای مصرفی کشور ذخایر به اندازه کافی داریم و طبق تصمیم ستاد تنظیم بازار توزیع این کالاها از 15 اسفند انجام خواهد شد. همچنین به دوستان کشاورز که دغدغه واردات دارند به عنوان نمونه مطرح شده واردات پرتقال به کشور باید تأکید کنم که ظرفیت تولید پرتقال در ایران 4 میلیون تن است که با این شرایط واردات 20 هزار تنی در مقابل این عدد چیزی محسوب نمی‌شود. لذا در شب عیدی که امکان دادند که در نقطه‌ای با مشکل مواجه شوند این تصمیم گرفته شده لذا وزیر جهاد کشاورزی حقش است همواره مدافع تولید داخلی باشد و از هرگونه وارداتی مخالفت کند ولی در نهایت وقتی تصمیم جمع گرفته می‌شود به هر حال آن عملی خواهد شد.
معاون اول رئیس جمهور در بخش دیگری از این گفت‌وگوی تلویزیونی درباره موضوع بیکاری در کشور اظهار داشت: بنده در سخنرانی‌های اخیرم به این نکته تأکید کرده‌ام که مهم‌ترین چالشی که اکنون کشور با آن رو در رو است مسئله بیکاری است، در طی سال‌های اخیر یعنی 8 فصل اخیر که ادامه خواهد داشت میزان افراد متقاضی کار بالای یک میلیون و 200 هزار نفر خواهند بود. یعنی سالی یک میلیون و 200 هزار متقاضی جویای کار داریم که عمده این افراد جوانان تحصیلکرده هستند، از سوی دیگر اقتصاد ایران میزان شغل ایجاد کردنش مشخص است. در دوره طلایی اقتصاد ایران که شغل ایجاد کرده براساس آمار در سال 75 تعداد شاغلین ایران 14 میلیون و 600 هزار نفر بود. همچنین در سال 84 این تعداد به 20 میلیون و 600 هزار نفر رسید. در واقع در بهترین حالت اقتصاد ایران 600 هزار شغل ایجاد کرد. متأسفانه یک دوره‌ای هم هست که از سال 84 تا 91 از 20 میلیون و 600 هزار نفر باز هم در سال 91 این عدد ثابت می‌ماند یعنی خالص ایجاد شغل صفر است که سال‌های وفور درآمد نفت ایران بود.
وی ادامه داد: بنابراین یک مجموعه‌ای از افراد بیکار در این فاصله زمانی باقی ماندند که حدود 3 میلیون نفر هستند. همچنین مجموعه‌ای شامل سالانه یک میلیون و 200 هزار نفر متقاضی کار داریم که اقتصاد ایران هر چقدر تلاش کند پاسخگویی‌اش به این حجم بیکاری کار بسیار دشواری است و ما براساس مرکز آمار ایران در سال 95-94 حدود 700 هزار شغل ایجاد کردیم. حالا اینکه این شغل‌ها پایدار یا ماندگار است بحث‌های دیگری است.
جهانگیری اضافه کرد: با اینکه 700 هزار شغل ایجاد شده معنایش این است که سالی 500 هزار نفر به بیکاران کشور اضافه شده که ما راهی جز اینکه تولید و سرمایهگذاری را در کشور افزایش دهیم، نداریم و اصلاً نباید در این موضوع تردیدی کرد.
معاون اول رئیس جمهور با تأکید براینکه منابع کشور مشخص و محدود است، ادامه داد: یکی از این منابع مربوط به منابع بانکی، دیگری مربوط به بودجه عمومی دولت شامل منابع داخلی کشور است، همچنین میزان سرمایهگذاری در کشور از سال 86 یک روند نزولی داشته و هنوز این روند نزولی به یک روند صعودی تبدیل نشده و فقط کند شده است. یعنی اگر در یک سالی سرمایهگذاری 20 درصد افت داشته در سال آتی این عدد به 4 درصد رسیده ولی هنوز تبدیل به روند مثبت نشده لذا تخریب با سرعت انجام می‌گیرد اما بازگرداندن در یک مسیر درست و واقعی کار دشواری است.
وی افزود: منابع دیگری که می‌ماند مربوط به منابع خارجی است که یکی از جهت‌گیری‌های مهم اقتصاد مقاومتی موضوع برون‌گرایی است که طبق تفسیری که ما از این مسئله داشتیم و خدمت رهبری هم گفتیم و ایشان نیز فرمودند این تفسیر شما را قبول دارم که براین اساس ما از دنیا یا بازار برای صادرات یا فناوری و تکنولوژی برای ارتقای سیستم تولید و یا منابع برای سرمایهگذاری می‌خواهیم. بنابراین ما برپایه این سه اصل به دنبال تعامل با دنیا هستیم.
جهانگیری تأکید کرد: همین امروز سازمان سرمایهگذاری به بنده گزارش داد که در سال جاری به آنها گفته شده بود که 7 میلیارد دلار سرمایهگذاری خارجی باید جذب کنند. از سوی دیگر وزارت اقتصاد می‌گوید مأموریتی که به ما داده شده با توجه به اینکه کار من جلب سرمایهگذاری و صدور ضمانت‌نامه است من کار خودم را انجام داده‌ام ولی اینکه این پول وارد کشور شده و تبدیل به کارخانه شده و یا روی زمین قرار گرفته این دیگر برعهده دستگاه‌های دیگر است. همچنین میزان این سرمایه‌گذاری‌های خارجی از برجام تا الان حدود 11 میلیارد دلار و در سال جاری حدود 7 میلیارد دلار است و اینها شامل بخش خارجی است که به وزارت اقتصاد مراجعه کرده و ضمانت‌نامه گرفته و می‌خواهد برای فلان پروژه صنعتی و کشاورزی و... سرمایهگذاری مستقیم کند که این هم کفاف نمی‌دهد. البته اینکه بتوانیم سالی 7 میلیارد دلار سرمایهگذاری مستقیم خارجی جذب کنیم این اقدام کار بزرگی است.
وی در پاسخ به این سؤال که در طول دولت یازدهم کدام مشکل از سیستم بانکی را حل کرده‌اید، گفت: نظام بانکی مشکلات زیادی دارد، بخشی از منابع نظام بانکی در جاهای مختلف ثبت شده است لذا بخشی از این منابع در دولت است و پول‌هایی که به دولت دادند و قوه مجریه در زمانی که باید این پول‌ها را بازپرداخت می‌کرده نتوانسته انجام دهد. بخشی از این منابع نیز به طرح‌هایی برمی‌گردد که پرداخت کرده‌اند که آن طرح‌ها اقتصادی نبوده و نتوانسته آن منابع را بازگرداند. همچنین بخشی از منابع بانک مرکزی در قالب معوقات بانکی برمی‌گردد که الان حدود 100 هزار میلیارد تومان معوقات بانکی داریم که به شرکت‌های خصوصی وام داده شده و نتوانستند بازپرداخت کنند. همچنین بخش دیگری هم منابعی است که در سرمایه‌گذاری‌ها معوق شده است.
معاون اول رئیس جمهور افزود: نظام بانکی در دولت قبل تبدیل شده بود به قلک دولت، رئیس جمهور در سفر استانی می‌گفت فلان میلیارد تومان از پول بانک پرداخت می‌کنم آخه مگر پول بانک پول رئیس جمهور یا دولت است؟ پول بانک پول ملت است که سپرده‌هایشان را در آنجا گذاشتند و الان می‌بینند که نمی‌توانند آن سپرده‌ها را بگیرند و حالا در جاهای مختلف تجمع می‌کنند پول ما چه شد.
جهانگیری ادامه داد: دستوری را آقای رئیس جمهور دادند که بنده به اتفاق وزیر اقتصاد، رئیس کل بانک مرکزی، رئیس سازمان برنامه و دکتر نیلی مشاور اقتصادی رئیس جمهور طرحی برای اصلاح نظام بانکی تهیه کنیم که این طرح تهیه شده و 10 برنامه مختلف در ارتباط با اصلاح نظام بانکی در آن تعبیه شده و انواع و اقسام کارها باید در این ارتباط انجام بگیرد.
وی در پاسخ به این سؤال که چرا این طرح را به مجلس ارائه نمی‌کنید، گفت: چه دلیلی دارد آن را به مجلس ارائه کنیم؟ یکی از اتفاقات عجیبی که در این کشور افتاده این است که دولت اختیاراتی که خودش دارد را انجام نمی‌دهد و می‌رود به مجلس می‌گوید شما به من بگویید تا من این کار را انجام دهم. طرح موجود در مجلس مربوط به قانون بانکداری است و مجلس کارهای به این مهمی را با طرح نمی‌تواند اصلاح کند و فقط با این کار برای کشور مشکل ایجاد می‌شود.
معاون اول رئیس جمهور درباره کش و قوس ایجاد شده نسبت به ارائه برنامه ششم به مجلس و اینکه دولت قصد نداشت برنامه ششم را به مجلس بفرستد، گفت: این برنامه واقعاً گره‌گشای هیچ مشکلی از کشور نیست، برنامه‌‌های پنجم، چهارم، سوم برنامه‌هایی است که خود دولت آن را به مجلس برد و تصویب شد و دولت نیز خودش مدعی اجرای آن برنامه بود حالا بگویید چند درصد آن اجرایی شد؟ برنامه باید مشخص کند که ما در 5 سال آینده به کجا می‌خواهیم برسیم. الان از هر کسی در مجلس بپرسید به خصوص کسانی که این برنامه را نوشته‌اند که در 5 سال آینده قرار است ایران به چه نقطه‌ای برسد، نمی‌داند. زیرا یک سری احکام خوب را کنار هم چسبانده‌اند و شده برنامه.
جهانگیری در پاسخ به این سؤال مجری که شما برنامه را به مجلس ارائه نکردید، تصریح کرد: آقای رئیس جمهور از قانون اساسی برداشتی داشتند که بر این اساس قانون اساسی اعلام کرده که رئیس جمهور با مشورت وزرا برنامه و خط مشی دولت را تعیین می‌کند لذا برداشت‌شان این بود که برنامه حق رئیس جمهور است و ما قانونی داریم که می‌گوید تنها برنامه‌ای که دولت به مجلس می‌دهد یک قانون برنامه و بودجه و دیگری برنامه عمرانی است که باید به مجلس ببرد. سپس ما قبول کردیم که با مجلس همراهی کنیم تا برنامه ششم به گونه‌‌ای تدوین شود که برای دولت قابل قبول باشد. ولی بالاخره 34 ماده ارائه کردیم و الان تبدیل به 140 ماده شده است.
وی با اشاره به پروژه پارس جنوبی بیان داشت: در این پروژه به یکباره در مقطعی تصمیم می‌گیرند یک میلیارد و 800 میلیون دلار پول بی‌زبان این مملکت را به آقایی بدهند و بگویند با این پول برو و حق‌الزحمه پیمانکاران پارس جنوبی را پرداخت کن و این آقا آن پول را در بانکش می‌گذارد و تنها 600 میلیون دلار آن را پرداخت می‌کند و بقیه‌اش نزد او می‌ماند، آنها باید پاسخگو باشند. اینها صبح تا شب در روزنامه‌ها می‌نویسند آنها همین یک جمله را بنویسند که این 4 مقام ارشدی که امضا کردند یک میلیارد و 800 میلیون دلار بدهند و ریخته شود در بانکی که معلوم نیست چیست با چه مجوزی این امضاها را کرده‌اند.
معاون اول رئیس جمهور با بیان اینکه دولت یازدهم در بخش نفت و گاز اقدامات عظیمی انجام داده است، تصریح کرد: در این بخش تأکید شده که اولویت برداشت از میادین مربوط به حوزه‌ها و میادین مشترک است که ما میدان مشترک گازی پارس جنوبی و میدان مشترک نفتی غرب کارون را داریم که این دو میدان مشترک در اولویت کاری قرار گرفتند.
جهانگیری افزود: میزان برداشت ما در پایان سال 84 از میدان مشترک گازی پارس جنوبی تقریباً برابر با قطر بود. اما در سال 92 قطر دو برابر ما برداشت می‌کرد. معنای این حرف این است که یک ظرف آبی بین یک ملت بزرگی مثل ایران و یک کشور با جمعیت کوچکی مانند قطر وجود داشته که حداقل سهم‌شان نصف بوده است. وقتی کشور مقابل دو برابر از این میدان برداشت می‌کند طبق محاسبه‌ای که انجام داده‌ام به این نتیجه رسیدیم که چند ده میلیارد دلار از پول ملت ایران رفته و فساد هم فقط همین نیست که ما غصه بخوریم که از آن بانک فلانی چند میلیارد تومان برداشت. هرچند هم این نیز فساد است و حتماً با آن باید برخورد شود ولی اینکه اموال یک ملتی به واسطه کار نکردن غارت شود حتماً همه باید در پیشگاه تاریخ و ملت پاسخگو باشیم.
وی تصریح کرد: در همین دوران تحریم و قبل از 94 که برجام اجرایی نشده بود ما تمرکزمان بر پارس جنوبی بود و امشب با اطمینان می‌گویم که تا پایان امسال و دولت یازدهم میزان برداشت ما از قطر حتماً بیشتر خواهد شد. همچنین چند فاز دیگر پارس جنوبی به بهره‌برداری خواهد رسید. بیش از 20 میلیارد دلار طرح پتروشیمی به نتیجه رسیده و 12 پتروشیمی در سال جاری افتتاح شده و بیش از 9 میلیون تن ظرفیت این پتروشیمی‌ها است و بیش از 6 میلیارد دلار ارزش محصولات این پتروشیمی‌ها است.
معاون اول رئیس جمهور با اشاره به میدان مشترک نفتی غرب کارون تأکید کرد: در سال 92 روزانه از این میدان مشترک نفتی 70 هزار بشکه برداشت می‌کردیم اما الان روزانه 240 بشکه برداشت می‌کنیم و این نتیجه تمرکزی است که روی میادین مشترک کرده‌ایم.
جهانگیری با اشاره به پروژه بزرگ ستاره خلیج فارس گفت: این پروژه یکی از مهم‌ترین طرح‌های این کشور بود که سال‌ها قبل شروع شده بود اما با کندی پیش می‌رفت، منابع مورد نیازش در همین دوران تأمین شد و فاز اول آن که 120 هزار بشکه میعانات گازی مصرف می‌کند و بنزین یورو 4 و جت هواپیما تأمین می‌کند تا آخر امسال به بهره‌برداری می‌رسد و در اوایل سال آینده فازهای بعدی آن نیز تکمیل خواهد شد. همچنین ما در سال جاری از واردات گازوئیل بی‌نیاز و تبدیل به صادرکننده گازوئیل شدیم.