العالم - اروپا
«آنگلا مرکل» صدراعظم آلمان و «فرانسوا اولاند» رئیس‌جمهور فرانسه با انتشار بیانیه‌ای مشترک، سخنان «رجب طیب اردوغان» رئیس‌جمهور ترکیه درباره نازیسم و تعمیم آن به کشورهای اروپایی را غیر قابل قبول توصیف کردند.
مرکل و اولاند همچنین اعلام کردند که درباره این موضوع رایزنی کرده‌اند و اولاند بر همبستگی خود با آلمان و دیگر کشورهای اروپایی که ترکیه آنها را متهم به اقدامات فاشیستی کرده، تاکید داشته است.
رئیس جمهور فرانسه گفت که با مرکل هم عقیده است که امکان دارد اقدامات دیگری در راستای همه‌پرسی ترکیه و بر مبنای قوانین آلمان و فرانسه اجرایی شوند.
با نزدیک شدن به زمان برگزاری همه‌پرسی در ترکیه با هدف اصلاحات در قانون‌اساسی ترکیه، سیاستمداران این کشور برنامه سفر به کشورهای اروپایی با هدف تبلیغ برای این همه‌پرسی را در دستور کار قرار دادند.
کشورهای اروپایی و در راس آنها آلمان و هلند از این همه‌پرسی انتقاد کردند و آن را خلاف قوائد دموکراتیک دانستند و اعلام کردند که از سفر مقامات ترکیهای به اروپا استقبال نمی‌کنند.
با این حال «مولود چاووش‌اوغلو» وزیر خارجه ترکیه ضمن تهدید دولت هلند به تحریم اعلام کرد که سفر روز شنبه خود به این کشور را لغو نخواهد کرد. دولت هلند هم در واکنش به این اقدام به هواپیمای چاووش اوغلو اجازه فرود نداد.
این اقدام و لغو برنامه‌های تبلیغاتی وزرای ترکیهای در آلمان،آغازی بود بر تنش میان کشورهای غربی و ترکیه و موجی ازناآرامی‌ها در اروپا.
اردوغان و چاووش‌اوغلو با انتقاد شدید از دولت‌های آلمان و هلند گفتند که این دولتها رویکردی مانند نازی‌ها دارند.
سیاستمداران اروپایی هم در مقابل به شدت از سخنان سیاستمداران ترکیهای انتقاد کردند.