العالم - ایران / سیاسی
اسناد سفارت آمریکا حاکی از آن است که در مهمترین مسائل سیاست خارجی ایران، سفیر آمریکا و حتی کارکنان سفارت آمریکا در ایران از وزارت خارجه‌ی ایران مطلع تر بوده و بیشتر مورد اعتماد قرار می گرفته اند. سفیر آمریکا در زمان پهلوی در این باره خاطر نشان می‌کند:
«در حال حاضر، هنوز هم دولت ایران در مورد کلیه تصمیماتی که در سطح بالا اتخاذ می شود بسیار مقتدر است. مسائل اساسی مهم و موضوعات طرفینی در ]جلسات] سفیر و شاه با وزارت دربار رسیدگی می شود و گرایش به نادیده گرفتن وزارت امور خارجه (ایران) دارد. چون تماسها و مذاکرات در چنین سطحی صورت می گیرد، ناگزیر بسیاری از مکاتبات مربوطه از طبقه بندی فوق العاده برخوردار بوده و به طور بسیارمحدود توزیع می شوند. اما سفیراین نکته را برای خودش محفوظ کرده است که کلیه همکارانش در مأموریت ( میسیون)، که احتیاج داشته باشند، از مسائل مطلع شوند.» [۱]
مطابق این سند سفارت آمریکا، در حالی که سفیر آمریکا، کارمندان این سفارت را در موضوعاتی که مورد نیاز بوده است از تصمیمات خود با شاه مطلع می کرده است، دربار پهلوی وزارت خارجه‌ی ایران را نادیده می گرفته است.
ظاهرا در نظام دیکتاتوری پهلوی، هیچ کاره بودن دیگر مسئولان کشور به وزارت خارجه محدود نمی شده است زیرا سفیر آمریکا به وزارت خارجه آمریکا چنین گزارش می کرده است:
«روابط بین سفارت و دولت ایران منعکس کننده رابطه عالی بین دو کشور می باشد. من یک رابطه دوستانه و نزدیک با شاه و مقامات ارشد دولت ایران دارم و همچنین شاه برای بعضی دیگر از اعضای معین هیئت قابل دسترسی است. دیگر مقامات سفارت دسترسی خوبی به مقامات دولتی ایران و رهبران مهم در بخش خصوصی دارند. این روابط همیشه آن طور که ما تمایل داریم سودمند نیست، به خاطر اینکه دولت ایران و جامعه ایران با تمرکز قدرت ساخته شده است و تمام تصمیمات مهم در بالا گرفته می شود. حتی اغلب مقامات نسبتاً ارشد به درستی ازسیاستهای و برنامه ها مطلع نیستند و تأثیر کمی بر روی آنها دارند.» [2]
1- اسناد لانه جاسوسی، کتاب اول، موسسه مطالعات و پژوهش های سیاسی، صفحه ۴۰۵.
2- اسناد لانه جاسوسی، کتاب اول، موسسه مطالعات و پژوهش های سیاسی، صفحه ۴۲۱.