العالم- تحلیل روز
از زمان ارائه طرح فرانسه برای حل بحران لبنان، مشخص بود که برخیها خواهان حل و فصل نیستند، و سپس مشخص شد که مصطفی ادیب که با حمایت فرانسوی مکلف به تشکیل دولت شد، ماهیت حیات سیاسی لبنان را درک نکرده است (واگر چه به تغییرات زیادی نیاز دارد ولی این امر به دلیل حساسیت بحران در حال حاضر امکانپذیر نیست). ادیب با تشویق "باشگاه نخستوزیران" که در روند تلاشها برای حل بحران مانعتراشی میکند، تلاش کرد خود را به عنوان بازیگری محوری و طرفی اساسی در تشکیل دولت معرفی کند. ادیب بر این باور بود که قدرتمندترین مرد در مرحله کنونی است لذا شروطی را برای تشکیل دولت، بهویژه برای دوگانه شیعی، تحمیل کند.
انصراف ادیب به دلیل وزارات دارایی نبود بلکه به دلایلی بوده که وی جرات افشای آنها را نداشته است. باشگاه نخستوزیران نقش عملیات تشکیل دولت را ایفا و برخی اسامی را تحمیل کرد و اوضاع را به سمتی سوق دارد که گزینه پیشنهادی حزبالله و جنبش "امل" برای وزرات دارایی رد شد. موضوع قابل توجه اینکه طی روزهای اخیر لحن "سعد الحریری" نخستوزیر سابق نرم شده و او با واگذاری وزارت دارایی به وزیر "شیعی" موافقت کرد. آنچه در این میان چشمگیر و خطرناک بود موضع باشگاه نخستوزیران بود که این موضع الحریری را شخصی میدانست که این امر به معنای ادامه نقش سنگاندازی این باشگاه است که تمامی اعضای آن از "نجیب میقاتی" گرفته تا "تمام سلام" متهم به فساد هستند.
بر این اساس، نمیتوان گفت که گره وزارت دارایی تلاشهای ادیب را بینتیجه گذاشت بلکه دلخوش کردن او به سلفهایش و عدم مقبولیتش در نزد تکتک آنها عامل این شکست بوده است. اگر این ادعا درست باشد که انصراف ادیب تصمیم فرانسه بود یعنی اینکه هدف پاریس فرار رو به جلو است و نمیخواهد منتظر بماند تا ادیب بالاخره مطابق با طرح "امانوئل مکرون" رئیسجمهور فرانسه برکنار شود.
سناریوهای تلخ بعد از استعفای ادیب
- انصراف ادیب به نوعی قدرت فشار آمریکا را به نمایش گذاشت که تلاش کرده با تحریک عوامل داخلیاش در لبنان روند تشکیل نهایی دولت ادیب را به بنبست بکشاند. البته آمریکا با این فشارها اهدافی را دنبال میکند از جمله، نگهداشتن طرح در دست واشنگتن و عوامل داخلیاش، تا از این طریق حزبالله و همپیمانانش از صحنه سیاسی حذف شوند.
لذا، این خلأ قدرتی که بعد از انصراف ادیب ایجاد شده، به واشنگتن این امکان را میدهد که فشارها و تحریکها علیه حزبالله و همپیمانانش را تشدید کند با این ادعا، که آنها روند تشکیل دولت را در بنبست گذاشتهاند( به رغم اینکه "نبیه بری" رئیس پارلمان از آمادگیاش برای ارائه اسامی کارشناسان شیعه اقتصادی برای تصدی وزارت دارایی خبر داده است).
-سناریوی دیگری مطرح است که از مدتها پیش روی آن کار شده، و آن اینکه همزمان با این خلأ قدرت، به امید ایجاد هرج و مرج، مردم لبنان را تحریک کنند تا از این وضعیت آشوب، برای ناامن و بیثبات کردن کشور بهرهبرداری شود بهویژه در سایه ظهور دوباره گروههای تروریستی طی روزهای اخیر و ازسگری درگیریها میان ارتش لبنان و تروریستها در شمال کشور.
برای مواجهه با این سناریوها بایستی "میشل عون" رئیسجمهوری گامی شجاعانه بردارد و اسامی کسانی را که در روند تشکیل دولت سنگاندازی میکنند و مانع حل و فصل بحران میشود، فاش کند و افزون بر این، رایزنیهای پارلمانی در سریعترین زمان ممکن را پیشنهاد دهد و گزینهای را برای تشکیل دولت مکلف کند.
میدان سیاسی لبنان بزرگتر از توان مصطفی ادیب است، آیا فرانسویها بازیگری قَدَر معرفی میکنند یا تسلیم پروژه آمریکاییها میشوند؟
حسین الموسوی