اعتراضات در اقلیم کردستان| حداقل 6 نفر کشته شدند، اعمال منع آمد و شد، اعزام هیات بلندپایه به بغداد

العالم - عراق

از دوم دسامبر جاری شهرهای مختلف استان سلیمانیه در منطقه کردستان عراق، شاهد تظاهرات صدها نفری در اعتراض به فساد، بحران مالی و تأخیر در پرداخت حقوق است و در جریان این اعتراض‌ها مقرهای دو حزب حاکم منطقه کردستان به آتش کشیده شده‌اند و دست‌کم ۶ معترض کشته و ده‌ها نفر زخمی شده‌اند.

بخش اصلی این اعتراضات به عدم پرداخت حقوق کارمندان باز می‌گردد. موضوع از این قرار است که منطقه کردستان از سال ۲۰۱۳ با وجود مخالفت بغداد، اقدام به صادرات نفت خام از طریق ترکیه کرد که با واکنش دولت مرکزی و قطع حقوق کارمندان این منطقه و کاهش سهم اربیل در بودجه دولت مرکزی همراه شد. سرانجام پس از مذاکرات متعدد و پراکنده میان دو طرف در قانون بودجه ۲۰۱۹، دولت مرکزی عراق متعهد شد در قبال دریافت روزانه ۲۵۰ هزار بشکه نفت منطقه کردستان، حقوق کارمندان را پرداخت کند اما «عادل عبدالمهدی» نخست‌وزیر وقت به صراحت اعلام کرد که کردستان حتی یک قطره نفت هم به دولت مرکزی تحویل نداده است.

به همین دلیل نیز پرداخت حقوق کارمندان منطقه کردستان در گرو عملکرد دولت این منطقه در قبال پرونده جنجالی نفت ماند. با وجود اصرار بغداد بر دریافت ۲۵۰ هزار بشکه نفت از منطقه کردستان،اربیل می‌گوید: مسئله پرداخت ۲۵۰ هزار بشکه نفت نیست، بلکه مشکل این است که قطع سهم منطقه کردستان از بودجه از سال ۲۰۱۴ باعث شده که اربیل بدهی‌های زیادی داشته باشد.

این در حالی است که به اذعان شماری از نمایندگان کُرد منطقه کردستان از جمله «سرکوت شمس الدین» رئیس فراکسیون المستقبل و نماینده پارلمان عراق، فساد بزرگی در پرونده نفتی منطقه کردستان وجود دارد و مافیاها نفت را قاچاق می‌کنند و کسی از درآمدهای نفتی و پولهایی که وارد منطقه کردستان می‌شود، اطلاع ندارد و همین امر موجب اختلافات زیاد داخلی در اقلیم شده است.

جدیدترین اخبار مربوط به این اعتراض‌ها در ادامه می‌آید:

افزایش شمار کشته شدگان تظاهرات در منطقه کردستان عراق

پایگاه خبری شبکه الجزیره از افزایش شمار قربانیان تظاهرات در منطقه کردستان عراق خبر داد و نوشت که بنا به گزارش شب گذشته منابع پزشکی رسمی در اقلیم کردستان، شمار قربانیان معترض به فساد، بحران مالی و تاخیر در پرداخت حقوق کارمندان به شش کشته و ده‌ها زخمی رسید.

بنا بر این گزارش، نیروهای امنیتی مسئول حفاظت از مقرهای حزبی در شهرک «چمچمال» در استان سلیمانیه، دوشنبه پیش به سوی تظاهرات‌کنندگان تیراندازی کردند که طی آن یک جوان 26 ساله کشته شد.

به گفته یک منبع آگاه محلی و هیأت عالی حقوق بشر در بغداد، دوشنبه شب نیز در جریان تیراندازی در شهرک‌های «کفری» و «دربندخان» دو معترض کشته شدند. با این وجود تظاهرات‌کنندگان دیروز نیز در شهرکهای مختلف سلیمانیه به خیابان آمدند و حقوق از دست رفته خود را مطالبه کردند.

بنا بر این گزارش، در شهرک «تکیه» (واقع در ۶۰ کیلومتری جنوب غرب مرکز سلیمانیه»، دیروز تظاهرات‌کنندگان تلاش کردند که مقرهای احزاب و پلیس را به آتش بکشند. به گفته یک منبع آگاه پزشکی و هیأت حقوق بشر، در این شهرک نیز یک معترض ۱۶ ساله کشته شد.

در شهرک «سید صادق» واقع در غرب سلیمانیه نیز دو معترض طی دو روز دوشنبه و سه‌شنبه گذشته، جان خود را از دست دادند و این خبر را «امید هاما» نماینده سابق در پارلمان اقلیم کردستان و هیأت حقوق بشر در بغداد تایید می‌کنند.

واکنش یونامی

تداوم خشونت‌ها در جریان اعتراضات در استان سلیمانیه واقع در منطقه کردستان با اعتراض و محکومیت شدید هیأت سازمان ملل در عراق (یونامی) همراه شد و دیروز طی بیانیه‌ای خواستار تحقیق فوری برای شناسایی عاملان خشونت در جریان این تظاهرات‌ها و محاکمه فوری آنها شد.

وضع مقررات منع آمد و شد و اعمال محدودیت‌

مقامات امنیتی در اقلیم کردستان از روز سه‌شنبه (دیروز) مقررات منع آمد و شد را در چهار شهر استان سلیمانیه و سه منطقه اطراف آن به مدت ۲۴ ساعت با هدف برقراری امنیت وضع کردند.

کمیته عالی امنیتی استان سلیمانیه طی بیانیه‌ای اعلام کرد که مقررات منع آمدوشد در سلیمانیه، حلبچه، لابرین و کرمیان (مناطق اطراف) از نیمه شب سه‌شنبه تا نیمه شب چهارشنبه با هدف حفظ امنیت برقرار می‌شود.

از دوم دسامبر جاری، شهرهای استان سلیمانیه عراق شاهد اعتراض به وضعیت اقتصادی در منطقه کردستان، تاخیر پرداخت حقوق کارمندان دولتی در سایه تداوم اختلافات میان اربیل و بغداد بر سر نحوه اداره سرمایه‌های نفتی و توزیع درآمدهای آن است.

گفته می‌شود از مجموع ۳۹ میلیون نفر جمعیت عراق، ۵ میلیون نفر ساکن منطقه کردستان هستند و نزدیک ۱.۲ میلیون نفر آنها خواستار دریافت حقوق به مبلغ ماهیانه ۷۰۰ میلیون دلار هستند.

تقلای حزب بارزانی برای جلوگیری از برگزاری تظاهرات در اربیل و دهوک

«صلاح داوود» از رهبران حزب «الجیل الجدید» (جنبش نسل جدید)، امروز (چهارشنبه) در گفت‌وگو با «المعلومه» گفت که سرویس‌های امنیتی وابسته به حزب دمورات کردستان عراق به ریاست «مسعود بارزانی»، فعالان و اهالی استانهای دهوک و اربیل تهدید کرده‌اند و تا مانع آن شوند که در این استانها نیز به تبع سلیمانیه تظاهرات شود.

وی افزود: سرویس‌های امنیتی اهالی دهوک و اربیل را تهدید کردند و در حالی پیگیری مطالب منتشر شده در شبکه‌های اجتماعی هستند تا کسانی را که در حمایت از تظاهرات‌ها در سلیمانیه مطلبی منتشر می‌کنند، دستگیر کنند.

داوود تصریح کرد: ساکنان دهوک و اربیل به دلیل سرکوب‌های حزب دموکرات کردستان در واقع در وسط یک زندان بزرگ گیر افتاده‌اند و این حزب بر شمار نیروهای امنیتی خود در مناطق پرجمعیت و قهوه‌خانه‌ها و ...افزودع است تا مانع برگزاری هرگونه تظاهرات احتمالی شود و این‌گونه القاء کند که انگیزه تظاهرات سلیمانیه سیاسی است.

این مقام کُردی می‌گوید: اما مخالفت مردمی با احزاب حاکم در منطقه کردستان و حاکمیت سرکوب‌گرایانه آنها در تمامی شهرهای اقلیم کردستان محسوس است و تظاهرات‌های اخیر و آتش‌زدن همه مقرهای حزبی این مخالفت را تایید و ثابت می‌کند.

«سرکوت شمس‌الدین» رئیس فراکسیون «المستقبل» نیز امروز، انگشت اتهام خود را به سوی دو حزب حاکم منطقه کردستان (دموکرات کردستان و اتحادیه میهنی) نشانه گرفت و مدعی شد که شبه‌نظامیان وابسته به این دو حزب، تظاهرات‌کنندگان را هدف قرار داده‌اند.

وی در گفت‌وگو با المعلومه تصریح کرد: شبه‌نظامیان دو حزب اتحادیه میهنی و دموکرات کردستان در پشت پرده حوادث سلیمانیه هستند. دستهای حزب دموکرات کردستان به خون شهروندان خواستار حقوق قانونی و مشروع آلوده است. تظاهرات کنندگان در سلیمانیه در معرض کشتار جمعی، قتل و بازداشت سازمان‌دهی شده از سوی شبه‌نظامیان دو حزب حاکم قرار دارند.

اعزام فوری یک هیأت بلندپایه از اربیل به بغداد

همزمان با افزایش موج اعتراضات، دولت منطقه کردستان دیروز تصمیم گرفت تا یک هیأت به بغداد اعزام کند. پایگاه خبری الجزیره اعلام کرد که احزاب کرد برای حل مشکلات پیچیده میان اربیل و بغداد و دستیابی به توافقی نهایی در سایه تشدید اعتراضات مردمی، این تصمیم را اتخاذ کردند.

پایگاه خبری المعلومه نیز نوشت که امروز قرار است یک هیأت از منطقه کردستان که «مسرور بارزانی» نخست‌وزیر این منطقه در رأس آن قرار دارد به بغداد سفر کند تا راهکاری فوری برای حل بحران ایجاد شده در اقلیم بیابد.

یک منبع آگاه گفت که این هیأت کردی بدون یافتن راهکاری ریشه‌ای برای بحران روزافزون در منطقه کردستان به اقلیم بازنخواهد گشت و قرار است با روسای سه گانه عراق یعنی رئیس‌جمهور، نخست‌وزیر و رئیس پارلمان دیدار کند.

مسدود شده کلیه راه‌های زمینی میان منطقه کردستان و استان دیالی

یک منبع آگاه در گفت‌وگو با پایگاه خبری «بغداد الیوم» گفت که مقامات امنیتی منطقه کردستان از ساعات اولیه صبح امروز دو جاده زمینی استراتژیک اقلیم با استان دیالی را بستند.

وی افزود که این دو جاده از مهمترین راه‌های زمینی ارتباطی برای تردد ساکنان منطقه کردستان و استان دیالی و شریان حیاتی تبادلات تجاری میان دو طرف به شمار می‌رود.

به گفته این منبع، به دلیل تظاهرات‌های مردمی و تنش‌های ایجاد شده پس از آن در منطقه کردستان، مقامات منطقه کردستان این مسیرها را کاملا بسته‌اند و قرار است مدت این مسدود بودن مسیرها، ۲۴ ساعت باشد. سرویس‌های امنیتی منطقه کردستان نیز با اتخاذ تدابیر شدید امنیتی مانع ورود هر خودرویی به هر دلیلی، به مرزهای اقلیم می‌شوند.

نماینده ائتلاف الفتح: ساکنان سلیمانیه به دنبال تغییر هستند

مختار الموسوی» نماینده ائتلاف الفتح در پارلمان عراق در واکنش به اعتراض‌ها در استان سلیمانیه عراق می‌گوید که اهالی منطقه کردستان با برپایی تظاهرات و مالبه حقوق قانونی خود تلاش می‌کنند که تغییر ایجاد کنند.

وی در گفت‌وگو با «المعلومه» تصریح کرد که انگیزه آغاز تظاهرات در منطقه کردستان و سلیمانیه، ایجاد تغییر در قدرت است به ویژه که وضعیت این استان با اربیل و دهوک متفاوت است. مطالبات تظاهرات‌کنندگان قانونی و حق است و نمی‌توان مقابل آن ایستاد و مقامات باید به آنها پاسخ دهند اما در عین حال آتش‌زدن مدارس و ساختمان‌ها در این استان مردود و محکوم است. زیرا آتش زدن این ساختمان‌ها، خرابکاری علیه اقتصاد به شمار می‌رود و غیرقانونی است.

این نماینده عراقی گفت: آتش‌زدن این ساختمان‌ها به ضرر مقامات مسئول منطقه کردستان تمام نخواهد شد و بهتر است که معترضان از این اقدام دست برداند و بر روی مطالبات و حقوق قانونی خود متمرکز شوند.

فارس