العالم - ترکیه
روزنامه «استار» ترکیه امروز (سه شنبه) نوشت که ارتش ترکیه قصد دارد در ادامه عملیات نظامی اخیر خود در شمال عراق، یک پایگاه نظامی در عمق ۵۰ الی ۶۰ کیلومتری خاک عراق به بهانه مبارزه با گروهک پ.ک.ک دایر کند.
این روزنامه نوشت که پس از پایان عملیات نظامی ترکیه در شمال عراق، ارتش این کشور قصد خروج کامل را ندارد، بلکه به دنبال آن است تا «پایان کامل تهدیدات» در خاک عراق بماند.
طبق این گزارش، رهبران کردستان عراق نیز با ترکیه در راستای ممانعت از ورود عناصر گروهک پ.ک.ک به خاک عراق همکاری میکنند. روزنامه الصباح ترکیه نیز نوشته است که پیش از آغاز عملیات موسوم به «قفل پنجه» (Claw-Lock) حدود سه هزار نفر از شبهنظامیان پ.ک.ک در کوههای قندیل در شمال عراق مستقر بودند.
«حلوصی آکار» وزیر دفاع ترکیه روز گذشته با اعلام پایان مرحله اول عملیات «قفل پنجه» گفت که تاکنون ۵۶ نفر از عناصر پ.ک.ک در این عملیات کشته شدهاند.
دولت و گروههای سیاسی عراقی عملیات نظامی ترکیه را نقض حاکمیت و تمامیت ارضی عراق دانسته و برپایی پایگاههای نظامی را نیز اشغالگری میدانند. هرچند اردوغان روز یکشنبه مدعی شد که عملیاتهای ترکیه طبق قوانین بینالمللی صورت میگیرد.
پایگاههای ترکیه در عراق
به گفته منابع عراقی ارتش ترکیه تاکنون ۳۶ پایگاه و مقر نظامی کوچک و بزرگ در شمال عراق به بهانه مبارزه با پ.ک.ک دایر کرده است. یک منبع نظامی عراقی در این باره به رادیو الحره گفت که برخی از این پایگاهها در عمق ۸۰ و ۴۰ کیلومتری در استان نینوی و شمال موصل دایر شدهاند.
طبق آمارهای منتشر شده ارتش ترکیه در حال حاضر دارای ۳۶ پست نظامی در استان دهوک است که ۹ پست نظامی آن در محدوده منطقه عمادیه، ۲۴ پست نظامی در مناطق زاخو و هفتین و سه پست نظامی دیگر نیز در زناری کیسته در کانی ماسی قرار دارد. همچنین ارتش ترکیه شش پایگاه نظامی در عمادیه، زاخو و بعشیقه و دست کم سه پایگاه اطلاعاتی در خاک عراق دارد.
موقعیت پایگاههای ترکیه در شمال عراق. ابعاد اصلی نقشه
تاریخچه ورود ارتش ترکیه به شمال عراق به سال ۱۹۸۲ و توافق بین این دو کشور برمیگردد. طبق این توافق به ترکیه اجازه داده شده است تا عمق ۲۰ کیلومتری وارد شمال عراق شود.
بعد از این توافق در سالهای ۱۹۹۲، ۱۹۹۵، ۱۹۹۶ و ۱۹۹۷ ارتش ترکیه چندین بار مرزهای شمال عراق را پشت سر گذاشت و بهویژه در سالهای ۱۹۹۶ و ۱۹۹۷ ترکیه نیروهای خود را در اقلیم کردستان عراق مستقر کرد و با موافقت حزب دمکرات کردستان چندین پایگاه در مناطقی از استان دهوک دایر کرد.
در عملیات اخیر نیز آنکار اعلام کرد که پیش از انجام عملیات با دولت عراق اقدام خود را هماهنگ کرده است؛ اما «احمد الصفاف» سخنگوی وزارت امور خارجه عراق این اعلام را تکذیب کرد و گفت که «ادعای آنکارا مبنی بر هماهنگی با بغداد درخصوص عملیات نظامی آنها، به هیچ وجه صحت ندارد».
تاکنون بسیاری از مقامات عراقی در اعتراض به عملیات اخیر ترکیه در منطقه کردستان واکنش شدیداللحنی به نشان دادهاند. «مقتدی الصدر» رهبر جریان صدر در واکنش به عملیات ترکیه در بیانیهای تأکید کرده بود که بغداد در صورت بمباران مکرر خاک عراق توسط ترکیه، «سکوت نخواهد کرد».
از سوی دیگر حضور نظامی ترکیه در شمال عراق و درگیری با عناصر پ.ک.ک، در سالهای گذشته هزاران نفر از ساکنان روستاها و مناطق شمالی کردستان عراق را مجبور به ترک خانههای خود کرده است. منابع کردی همچنین از آتش گرفتن مساحت وسیعی از زمینهای کشاورزی و باغات خبر میدهند که این دو مورد فشار اقتصادی مضاعفی بر کردستان عراق تحمیل کرده است.
فارس