ترکیه در ازای موافقت با عضویت سوئد و فنلاند در ناتو، چه می‌خواهد؟

العالم - ترکیه

تارنمای بلومبرگ اخیرا در گزارشی نوشته است که ترکیه اعلام کرده با عضویت سوئد و فنلاند در ناتو مخالف است زیرا آن را با منافع مشترک متحدان ناتو مغایر می داند. برای پذیرش عضو جدید در این ائتلاف نظامی، رسیدن به توافق در میان همه اعضا الزامی است؛ بنابراین از نظر تئوری، ترکیه می تواند جلوی الحاق سوئد و فنلاند را بگیرد و اجازه ندهد آنها به عضویت ناتو در آیند.

تارنمای بلومبرگ در این زمینه گزارش داد: رجب طیب اردوغان گفته که اجازه نمی دهد سوئد و فنلاند به ناتو ملحق شوند. بهانه او مواضع این دو کشور در قبال شبه نظامیان کُرد است و با این موضع چوب لای چرخ تلاش ها برای تقویت ائتلاف نظامی غرب به دنبال حمله روسیه به اوکراین گذاشته است.

اردوغان روز دوشنبه در یک کنفرانس خبری آب پاکی را روی انتظارات درباره حل فوری اختلافات بر سر عضویت این دو کشور در ناتو ریخت. وی اظهاراتی را مطرح کرد که نشان می داد قصد دارد مانع عضویت این دو کشور و یا دستکم توافقاتی در این زمینه شود.

همزمان با تهدیدهای ترکیه درباره مخالفت با پیوستن سوئد و فنلاند به ناتو به بهانه جنگ اوکراین، بلومبرگ با سه نفر از مقامات ارشد ترکیه ای گفتگو کرده و از آنها نظرشان را درباره انتظارات دولت آنکارا از ناتو به ازای موافقت با پیوستن این دو کشور پرسیده است.

این سه مقام که خواستند نامشان فاش نشود گفتند اجازه ندارند علنا درباره مذاکرات داخلی دولت در این زمینه صحبت کنند و هر سه آنها ارزیابی های مشابهی را ارائه دادند. در زیر خلاصه ای از اظهارات آنها آمده است:

آنکارا تاکید دارد که هر نامزدی برای عضویت در ناتو باید نگرانی های این کشور را در خصوص شبه نظامیان کرد در داخل ترکیه و در سراسر مرزهایش در روسیه و عراق درک کند.

حمایت از این حزب مساله اصلی تنش ها بین ترکیه با ائتلاف ناتو بوده است چرا که هر چند همه اعضای ناتو حزب کارگران کردستان (PKK) ترکیه را سازمانی تروریستی در داخل ترکیه می شناسند اما بسیاری از کشورهای عضو ناتو، از یگان های مدافع خلق (YPG) به عنوان شاخه ای از این حزب در روسیه حمایت کرده یا حتی آن را مسلح کرده اند.

ترکیه خواستار آن است که فنلاند و سوئد نه تنها حزب کارگران کردستان، بلکه ائتلافات آن را به عنوان پیش شرط موافقت با عضویت این دو کشور با ناتو محکوم کنند. به گفته مقامات ترکیه این که فقط حزب کارگران کردستان به عنوان سازمانی تروریستی شناخته شود کافی نیست.

اردوغان از متحدان ناتو خواسته به نگرانی های کشورش در مورد عضویت فنلاند و سوئد در این ائتلاف «احترام» کنند.

وی در خصوص تلاش دو کشور شمال اروپا برای پیوستن به سازمان پیمان آتلانتیک شمالی گفت که جلب رضایت ترکیه با توجه به این که این دو کشور از تروریست های حزب کارگران کردستان حمایت می کند «سازگار نیست».

اردوغان در یک کنفرانس خبری در ۱۶ مه گفت ترکیه نمی تواند به پیوستن فنلاند و سوئد به ناتو «بله» بگوید، و این «غیرممکن» است، زیرا در این صورت، ائتلاف به «مکانی تبدیل خواهد شد که نمایندگان زیادی از تروریست ها در آن حضور خواهند داشت».

بلومبرگ به نقل از مقامات مذکور افزود: ترکیه همچنین از این دو کشور می خواهد به محدودیت های صادرات سلاح که این دو کشور به همراه چند عضو اتحادیه اروپا، علیه ترکیه اعمال کرده اند پایان دهد. این تحریم ها به دنبال عملیات سال ۲۰۰۹ ترکیه در سوریه اعمال شد.

ترکیه در عملیات «چشمه صلح» در شمال شرق سوریه در سال ۲۰۱۹، عقب راندن یگان های مدافع کرد (YPG) از مرزهای خود و ایجاد منطقه ای به اصطلاح امن برای تشویق پناهندگان سوری جهت بازگشت به کشورشان را هدف قرار داد.

به گفته مقامات مذکور،هر چند تجارت تسلیحاتی ترکیه با این دو کشور ناچیز است و ترکیه به دنبال خرید های کلان دفاعی از این دو کشور نیست اما آنکارا نمی تواند توسعه ائتلاف نظامی با کشورهایی را بپذیرد که مانع توافقات تسلیحاتی می شوند.

مولود چاووش اوغلو وزیر خارجه ترکیه به این نکته در مواضع علنی خود اشاره کرده و گفته است که محدودیت تسلیحاتی با «روح» ائتلاف مغایرت دارد.

بلومبرگ نوشت: در حالی که مقامات مذکور ترک گفته اند کشورشان به دنبال چانه زنی بر سر موضوعاتی فراتر از مواضع فنلاند و سوئد در مورد مناقشه بر سر کردها نیست، کشمکش آنکارا با ناتو عمیق است و فهرست آرزوهای این کشور طولانی است.

ترکیه می خواهد دوباره در برنامه هواپیماهای پیشرفته F-۳۵ قرار گیرد؛ برنامه ای که پس از خرید سامانه های دفاع موشکی اس-۴۰۰ از روسیه، ممنوع شد.

این کشور همچنین درخواست برجسته ای از آمریکا برای خرید ده ها هواپیمای جنگی F-۱۶ و کیت های ارتقاء برای ناوگان فعلی خود دارد. علاوه بر این، ترکیه از آمریکا می‌خواهد که تحریم‌های مربوط به در اختیار داشتن موشک‌های اس-۴۰۰ را لغو کند.

خبرگزاری اسپوتنیک روسیه در گزارشی در همین زمینه نوشت: اردوغان در تاریخ ۱۶ مه گفت کشورش با عضویت دو کشور در ناتو موافقت نمی کند زیرا آنها در سال ۲۰۱۹ تحریم هایی را علیه ترکیه اعمال کردند و از اخراج کردهایی که به باور آنکارا با حزب کردستان عراق در ارتباط هستند خودداری می کنند.

در ماه ژانویه، ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو گفت که فنلاند و سوئد در صورت درخواست عضویت در ناتو، می توانند به سرعت به این ناتو بپیوندند.

به گفته دیپلمات ها سوئد و فنلاند روز چهارشنبه (۲۸ اردیبهشت) درخواست عضویت در ناتو را به صورت رسمی در مقر این سازمان نظامی در بروکسل بلژیک تحویل دادند.

به نوشته رویترز، پیش بینی می شود با وجود آنکه فرآیند عضویت این دو کشور شمال اروپا تنها دو سه هفته به طول انجامد، روند موافقت مجالس ۳۰ کشور عضو تا یک سال زمان برد.

ینس استولتنبرگ درخواست عضویت فنلاند و سوئد را تاریخی خواند و این دو کشور را نزدیکترین شرکای این اتحادیه دانست که عضویت آنها به افزایش امنیت مشترک ناتو منجر خواهد شد.

ایرنا