العالم - ایران / سیاسی
میزان -- طی دهههای گذشته آمریکا روز به روز حضور نظامی خود در منطقه غرب آسیا را افزایش داده به گونهای که هماکنون تنها در کشورهای حوزه خلیج فارس هفت پایگاه نظامی دائمی احداث کرده و هزاران نیروی نظامی و حجم عظیمی از تجهیزات پیشرفته نظامی را در آنها مستقر کرده است.
پایگاه شبکه خبری «الجزیره» در گزارشی به نقل از منابع دفاعی آمریکا مینویسد: آمریکا از یک میلیون و چهارصد هزار سرباز آماده به خدمت خود، نزدیک به 350 هزار از آنها را در کشورهای مختلف جهان در 750 پایگاه نظامی مستقر کرده است؛ بخش عظیمی از این نیروها در مناطق جنگی با نزدیک به آنها در خاورمیانه حضور دارند.
آمریکا هفت پایگاه نظامی در حوزه خلیجفارس دارد که شامل پایگاه هوایی العدید قطر، پایگاه تومریت عمان، پایگاه ناوگان پنجم بحرین، پایگاه هوایی علی السالم کویت، پایگاه هوایی شیخ عیسی بحرین، پایگاه هوایی احمدالجابر کویت، پایگاه هوایی الظفره امارات است ،افزون بر این هفت پایگاه، پایگاههای بگرام در افغانستان و لِمُونیر در جیبوتی هم در فاصلهای نه چندان دور از منطقه خلیج فارس از پایگاههای عمده آمریکا محسوب میشوند.
اگرچه آمریکا همیشه از درز اطلاعات دقیق درخصوص پایگاهها و شمار نیروهای نظامی خود در سراسر جهان طفره میرود با این حال پایگاه شبکه خبری «الجزیره» درگزارشی در اول ماه «می» سال ۲۰۱۲ مدعی شده که براساس اطلاعاتی که ستاد فرماندهی مرکزی آمریکا (سنتکام) در اختیارش قرار داده نزدیک به ۱۲۵ هزار نیروی نظامی آمریکا در کشورهای نزدیک به ایران حضور دارند؛ نزدیک به ۹۰ هزار نیروی نظامی در یا اطراف افغانستان، ۲۰ هزار نظامی دیگر در منطقه خاور نزدیک و بین ۱۵ تا ۲۰ هزار نفر نیز در نیروی دریایی آمریکا در خاورمیانه حضور دارند. منطقه خاور نزدیک شامل کشورهای فلسطین، اردن، سوریه، ترکیه، قبرس، و عراق است.
پایگاه «هریتیج» در گزارشی با ادعای اینکه تا اکتبر ۲۱۰۵ نزدیک به ۳۵ هزار نیروی نظامی آمریکا در خاورمیانه حضور دارد مینویسد: اگرچه شمار دقیق نیروهای نظامی آمریکا در خاورمیانه به علت حساسیتهای سیاسی در منطقه عمومی نمیشود، اما بنا بر اطلاعات موجود حضور نظامی آمریکا در کشورهای مختلف خاورمیانه به صورت زیر است
کویت: نزدیک به ۱۵ هزار نیروی نظامی آمریکا در کویت حضور دارد. این نیروها در پایگاههای هوایی علی السالم، احمد الجابر، و کمپ اریفجان مستقر هستند و اسکادران هواپیماهای جنگی و سامانههای موشکی آمریکا معمولا در پایگاههای کویت مستقر میشوند.
امارات: براساس اظهارات مقامات اماراتی و آمریکایی نزدیک به ۵ هزار نیروی نظامی عمدتا از نیروی هوایی آمریکا در پایگاه هوایی «الظفره» امارات حضور دارند. مأموریت اصلی این نیروها هدایت عملیاتهای هوایی جنگندهها، پهپادها، هواپیماهای سوختگیری و هواپیماهای شناسایی است. آمریکا همچنین معمولا هواپیمای جنگی F-۲۲ را در پایگاه الظفره مستقر میکند و سامانههای دفاع موشکی «پاتریوت» به منظور دفاع موشکی و هوایی در این پایگاه مستقر هستند.
عمان: گفته میشود از سال ۲۰۰۴ تاکنون در عملیاتهای ارتش آمریکا در افغانستان یا عراق از تأسیاست نظامی عمان هیچ استفادهای نشدهاست و حتی شمار نیروهای نظامی آمریکا در عمان تا ۲۰۰ نفر کاهش یافته است. با این حال آمریکا میتواند از فرودگاههای نظامی خود در مسقط، مصیره، و ثمریت برای اهداف استفاده کند.
بحرین: قدیمیترین پایگاه هوایی آمریکا در خاورمیانه در بحرین قرار دارد. هماکنون نزدیک به ۷ هزار نیروی نظامی در این پایگاه حضور دارند. بیشترین نیروهای هوایی آمریکا در پایگاه هوایی «شیخ عیسی» حضور دارند. در پایگاه هوایی «شیخ عیسی» سامانههای موشکی پاتریوت، هواپیماهای شناسایی و جنگندههای اف-۱۶ و اف-۱۸ نیز مستقر شدهاند.
پایگاه هوایی شیخ عیسی در ۲۳۸ کیلومتری سواحل کشورمان قرار دارد.
محل استقرار ناوگان پنجم دریایی آمریکا در بحرین تنها ۲۰۰ کیلومتر از سواحل کشورمان فاصله دارد. در این پایگاه چندین فروند ناوشکن و ناو آمریکایی با تجهیزات و تسلیحات مستقر است.
عربستان سعودی: آمریکا درسال ۲۰۰۳ بخش زیادی از نیروهای خود را از عربستان خارج کرده است. اطاعات چندانی در خصوص شمار کنونی نیروهای نظامی آمریکا در عربستان وجود ندارد. بخش عظیم نیروهای آمریکا در پایگاه هوایی روستای اسکان در ۱۳ مایلی شهر ریاض پایتخت قرار دارد.
اردن: آمریکا اگرچه هیچ پایگاه نظامی در اردن تأسیس نکرده است، اما سالهای طولانی است که در این کشور به تمرینهای آموزشی در این کشور مشغول است. آمریکا پس از آغاز جنگ سوریه، بیش از ۱۵۰۰ سرباز، یک اسکادران از جنگندههای اف-۱۶، سامانه موشکی پاتریوت، و سامانهها موشکی متحرک در اردن مستقر کرده است.
عراق: در دسامبر ۲۰۱۱ شمار نیروهای نظامی آمریکا در عراق تا ۱۵۰ نفر برای حفاظت از سفارت کاهش یافت. با این حال پس از حضور گروه داعش در شمال غربی عراق، شمار نیروهای نظامی آمریکا به تدریج افزایش یافته است. تا مارس ۲۰۱۶ نزدیک به ۵ هزار نیروی آمریکایی در یک پایگاه نظامی موقت اسکان داده شدهاند.
قطر: به نوشته پایگاه «فوربس» بزرگترین پایگاه نظامی آمریکا در خاورمیانه در قطر حضور دارد. پایگاه هوایی «العدید» در ۲۰ کیلومتری جنوبغربی شهر دوحه قرار دارد و نزدیک به ۱۰ هزار نیروی نظامی در این پایگاه هوایی مستقر شدهاند که پس از پایگاه آمریکا در کویت بیشترین تراکم جمعیتی نظامیان را در خود جای دادهاست. این پایگاه ظرفیت گنجایش ۱۲۰ هواپیما را دارد و مرکز فرماندهی عملیات هوایی آمریکا در العدید قرار دارد که توانایی فرماندهی و کنترل نیروی هوایی آمریکا و کشورهای متحد در منطقه، بهویژه عراق، سوریه و افغانستان را دارد.
پایگاه العدید 12 سال پیش و در سال 2005 در شرایطی تاسیس شد که آمریکا در پی حوادث 11 سپتامبر و درخواست ریاض مبنی بر بیرون رفتن از عربستان به دنبال یک پایگاه جایگزین بود.
افزون بر این به نوشته «هریتیج» گفته میشود که آمریکا عملیات پهپادی خود در یمن را از یک پایگاه مخفی پهپادی مستقر در عربستان انجام میدهد و همچنین گزارشهایی وجود دارد که حاکی از وجود یک پایگاه آمریکایی در جزیره «سُقُطری» واقع در نزدیک سواحل سومالی است؛ این پایگاه بیشتر برای عملیاتهای ضدتروریستی در شاخ آفریقا و یمن مورد استفاده قرار میگیرد.
وبسایت «strategic-culture» در گزارشی با اشاره به تنشهای لفظی اخیر بین مقامات آمریکایی و ایرانی و احتمال اجراییشدن شدن قانون «کاتسا» مینویسد: هماکنون پایگاه نظامی آمریکا در کشورهای همسایه ایران مانند بحرین، عراق، عمان و افغانستان قرار دارد که فاصله آنها با مناطق مرزی ایران کمتر از ۵۰۰ کیلومتر است در حالیکه برد موشکهای بالستیک ایران بیش از ۲ هزار کیلومتر است.