العالم-اردن
پس از نشست دوجانبه اخیر «عبدالله دوم» شاه اردن با «ودلامیر پوتین»، رئیس جمهور روسیه افکار عمومی اردن منتظر نتایج این دیدار و بخصوص در ارتباط با آینده رابطه امان با نظام بشار اسد در سوریه هستند.
وبگاه «الخلیج الجدید» در یادداشتی باعنوان «آیا اردن درهای رابطه با اسد را خواهد گشود»، گشایش در روابط بین اردن و نظام اسد را طی روزهای آتی پیش‌بینی کرد و افزود: به گفته ناظران، امان مایل به ایفای نقشی بزرگ در تلاش‌ها برای حل سیاسی بحران سوریه است چرا که اوضاع فاجعه بار سوریه تاثیرات سنگینی بر منافع اردن داشته است.
بیانیه دفتر پادشاهی اردن رابطه مسکو-امان را شراکت راهبردی توصیف کردند و گفتند که روند روابط دوجانبه بین دو کشور در سال جاری میلادی با پیشرفت بیش تری همراه خواهد بود.
ناظران تاکید کردند، اظهارات عبدالله دوم در جمع خبرنگاران که در آستانه نشست اخیر با پوتین انجام شد نشانه‌ای قوی از تطابق موضع دو کشور در قبال بحران سوریه است.
به گزارش خبرگزاری رسمی اردن، پوتین و عبدالله در دیدار اخیر خود به بررسی بحران سوریه و مساله فلسطین پرداخته و بر اهمیت ادامه رایزنی و هماهنگی بین کشورهایشان در قبال مسائل مشترک مختلف و ارتقای سطح همکاری در زمینه های اقتصادی، نظامی و امنیتی تاکید کردند.
در خصوص مساله سوریه عبدالله دوم از نقش روسیه و پوتین در همکاری با اردن و آمریکا برای موفقیت ایجاد مناطق کاهش در جنوب سوریه قدردانی کرد.
این گفت وگوها همچنین به نشست سوچی درباره سوریه نیز اختصاص داشت نشستی که اخیرا به میزبانی روسیه برای تضمین موفقیت فرآیند ژنو برگزار شد.
به گفته همین منبع شاه اردن به پوتین گفت: تصمیم‌های سال گذشته شما تاثیر بزرگی در تحکیم همکاری اردن و روسیه داشته و توانسته پیشرفت سیاسی خوبی در جنوب سوریه داشته باشد.
این منبع اطمینان خاطر داد که در سال جاری میلادی شاهد همکاری بزرگ تر بین مسکو و امان باشیم.
پوتین نیز بر اهتمام کشورش برای تحکیم همکاری و هماهنگی با اردن تاکید کرد و گفت: در سال جاری پنجاه و پنجمین سالگرد تاسیس روابط دیپلماتیک بین کشورهایمان را جشن می‌گیریم و به شما تاکید می‌کنیم که برای تحکیم این همکاری و اعتماد متقابل بین ما تلاش خواهیم کرد.
حلقه مفقوده در مواضع مسکو-امان در قبال سوریه
«فهد الخیطان»، روزنامه نگار اردنی در این خصوص اظهار داشت: سوریه نقطه تمرکز اصلی برای همکاری بین اردن و روسیه در سطح منطقه‌ای است و به رغم تناقض موضع طرفین در قبال بحران اما دو کشور توانستند زبان مشترکی برای برخورد با چالش‌هایی نظیر مبارزه با گروه‌های تروریستی در سوریه و تسلط بر خشونت به عنوان مقدمه‌ای برای راه حل‌های سیاسی بحران بسازند.
روسیه و اردن همکاری بین یکدیگر را با دستیابی به توافق سه جانبه برای کاهش تنش در جنوب سوریه به منصه ظهور گذاشتند و امیدوارند که جنوب سوریه نمونه برای دستیابی به آرامش و آتش بس در دیگر مناطق سوریه بوده و تمهیدی برای دستیابی به حل و فصل نهایی باشد که سوریه را در مسیر ثبات قرار می دهد.
روزنامه نگار اردنی تاکید کرد: اما چیزی که حلقه مفقوده در نزدیکی مواضع روسیه و اردن به سوریه است در موضع دو طرف در قبال نظام سوریه خلاصه می‌شود.
الخیطان گفت: روسیه در عین حال که با گروه‌های مختلف معارضان سوری ارتباط دارد متحد اصلی نظام دمشق محسوب می‌شود و اردن هم با قدرت در تلاش‌ها برای حل دیپلماتیک بحران سوریه ورود کرده و مدام در نشست‌های ژنو حضور داد و در آستانه هم به عنوان عضو ناظر مشارکت داشت، اردن با معارضان سوری ارتباط زیادی دارد اما به رغم ادامه روابط دیپلماتیک بین امان و اردن از ایجاد پل رابطه سیاسی با دولت سوریه خودداری می‌کند.
وی افزود: مسکو به اردن برای گشودن خطوط ارتباطی با سوریه فشار نمی آورد اما همین که اردن با اتکا به موضع حمایت از راه حل سیاسی در سوریه به روسیه نزدیک شده اهمیت دارد.
روزنامه نگار اردنی گفت: اگر ما به واقع از مذاکرات به عنوان مکانیزمی برای حل بحران در سوریه حمایت می کنیم چرا به دیپلماسی یکجانبه با مخالفان سوریه و نه نظام سوریه اکتفا می کنیم.
الخیطان تاکید کرد: ما از روابط دوجانبه بین سوریه و اردن سخن نمی‌گوییم این موضوع دیگری است که دو کشور سرنوشت آن را در آینده معلوم می‌کنند بلکه از شدت نیاز اردن به روابط متوازن با طرف‌های بحران سخن می‌گوییم که به آن اجازه می‌دهد نقش بزرگ‌تری در تلاش‌ها برای حل سیاسی اوضاع فاجعه باری داشته باشد که تاثیرات سنگینی بر منافع اردن داشته است.
این روزنامه نگار اردنی که نزدیک به محافل تصمیم ساز کشورش شمرده می‌شود، گفت: معادله‌ای که بر اساس آن اردن به فرآیند ژنو ورود کرد با تحولات اساسی روبرو شده و چارچوب دوستان سوریه در واقع امر دیگر وجود ندارد؛ ترکیه، مسیر خاص خود را پیش گرفته، کشورهایی عربی خود را از نزاع تا حدی بیرون کشیدند و کشورهای بزرگ اروپایی هم تغییر قابل توجهی در مواضع خود داشته‌اند.
وی افزود: معارضان سوریه که در کنار آنها هستیم تقریبا هویت خود را از دست داده و به گروه‌هایی متلاشی تبدیل شدند که به خاطر وفاداری به برخی رژیم‌ها و کشورها محکوم هستند.
الخیطان روابط کشورش با مسکو را با توسعه روز افزون همراه خواند و گفت: اما ما باید حلقه مفقوده را بیابیم تا منافع دراز مدت خود در سوریه را تضمین کنیم.
اردن چهار سال پیش، «بهجت سلیمان»، سفیر سوریه در امان را فرد نامطلوب خواند و سطح نمایندگی دیپلماتیک بین 2 کشور به سطح کاردار کاهش یافت.
چند هفته قبل، «ایمن علوش»، کاردار سوریه در امان اظهار داشت که بهبود روابط را به طور پیوسته شاهد است و موضع رسمی اردن در قبال بحران سوریه در مقطع اخیر به شکل مثبتی متحول شده است؛ علوش تحولات میدانی به دست آمده توسط ارتش سوریه در میدان نبرد را دلیل تغییر موضع اردن دانست.
بر اساس داده‌هایی که از طرف‌های ذیربط با نظام دمشق به بیرون درز کرده است، سوریه هر گونه عادی سازی روابط خود با امان را در گرو بسته شدن اتاق الموک می‌داند که طی سال‌های جنگ سوریه عملیات بین المللی مشترک علیه دمشق را اداره می‌کند.
به گفته این منابع از جمله شروط غیر رسمی دمشق برای تکمیل عادی سازی روابط قطع ارتباط اردن با گروه‌های مسلح است، خواسته‌ها و اتهام‌هایی که به نظر می‌رسد طی روزهای آتی مورد بحث رسانه‌ای و همچنین امنیتی و سیاسی در اردن قرار گیرد.
محافل سیاسی در اردن در گمانه زنی‌های خود عمق تغییر در روابط با دمشق را پیش‌بینی کردند تا جایی که درباره بازگشت نظام سوریه به کرسی اتحادیه عرب در صورت تغییر شرایط پرسش می‌کنند بخصوص که اردن هم ریاست سالیانه اتحادیه عرب را تا ماه آوریل آتی ( بیش از 2 ماه دیگر) برعهده دارد.
فارس