العالم- ایران/ اقتصادی
کاهش قیمت ارز که برخی آن را سقوط آزاد توصیف کردند، از آغازین ساعت شب گذشته (دوشنبه شب) به خبر مهم رسانه ها و شبکه های مجازی تبدیل شد؛ به طوری که گزارش ها همراه با تصاویر در شهرهای مختلف، حاکی از صف طولانی در مقابل صرافی هاست. بسیاری از دلالان این بار مقاومت بالایی در برابر کاهش نرخ نداشتند و معتقد بودند که سیاست دولت این است که در بازار وارد شده و نرخ را تا حدود زیادی مدیریت نماید.
آغاز سقوط دلار
سقوط دیروز دلار باعث شد تا بسیاری از دلارهای خانگی روانه بازار شود و به نوعی ارز بر تقاضا پیشی بگیرد.
کانون صرافان ایرانیان ساعت 18 عصر روز گذشته، قیمت دلار را 15 هزا ر و 300 تومان اعلام کرد اما گزارش ها حاکی از آن است که قیمت آن در شب گذشته به 13 هزار و 800 تومان نیز رسید.
در برخی شهرها حتی دلار با قیمت 10 هزار تومان نیز دست به دست شده و برخی دارندگان ارز ابراز نگرانی کردند که قیمت دلار تا 8 هزار تومان کاهش خواهد یافت.
هجوم مردم برای فروش دلار
هجوم مردم برای فروش دلار و امتناع صرافی ها برای خرید دلار دارندگان ارز در شهرهای مختلف از جمله تهران، اهواز، مشهد و ... را دچار سردرگمی و نگرانی کرده است.
چهارراه استانبول از پیش از ظهر دوشنبه شاهد هجوم شهروندان برای فروش دلارهای خانگی بود؛ به گونه ای که تا عصر، فروشندگان به دنبال فروش ارزهایشان بودند اما دلالان با توجه به ریزش شدید قیمت ها از خرید خودداری می کردند یا با قیمت های بسیار پایین پیشنهاد می دادند.
بیشتر صرافی های محدوده چهارراه استانبول تا میدان فردوسی یا خرید و فروش ارز انجام نمی دادند یا قیمت های درج شده روی تابلوهایشان با قیمتی که حضوری اعلام می کردند، متفاوت بود.
نرخ خرید دلار از صبح امروز متاثر از نوسانات دیروز در محدوده 10 هزار تومان تا 12هزار تومان و نرخ فروش در بازه قیمتی 13 تا 15 هزار تومان است.
بانک مرکزی و بازار اشفته دلار
مجیدرضا حریری عضو اتاق بازرگانی تهران و نایب رییس اتاق ایران وچین در گفت‌وگو با ایلنا افزایش اختیارات رییس بانک مرکزی از سوی سران قوا را در این روند دخیل می داند و باور دارد تنها عوامل اقتصادی در این کاهش موثر بوده است.
همچنین برخی افزایش عرضه ارز توسط بانک مرکزی و صنایع صادراتی مانند پتروشیمی‌ها را در کاهش نرخ دلار موثر می‌دانند.
تقویت ارزش پول ملی
به گفته کارشناسان، همگام با اقدامات سیاستگذار، اخبار واصله در مورد عزم اروپایی‌ها به تداوم تجارت و توافقات مالی با ایران و توافقات با روسیه و چین، زمینه‌های لازم برای تقویت ارزش پول ملی را بوجود آورده است.
عزیز بهرامی یک فعال اقتصادی در این خصوص اظهارداشت: برای کاهش نرخ دلار می توان دلایل مختلفی را بیان کرد اما به نظر تلاش ها برای تصویب لایحه FATF در مجلس نیز یکی از عوامل به وجود آمدن وضعیت امشب قیمت دلار است.
حجت‌الاسلام سید ناصر موسوی عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در این باره گفت: کاهش قیمت ارز دلایلی متعدد می‌تواند داشته باشد اما مهمترین دلیل شکست فضای روانی در بازار ارز است؛ البته برخورد قوه قضائیه با دلال‌های ارزی نیز بسیار مؤثر بوده است منتهی انتظار می‌رود این برخورد با شدت بیشتری دنبال شود.
دلال های ارزی مقصر هستند
وی با بیان اینکه، هنوز با واقعی شدن قیمت ارز فاصله زیادی وجود دارد و این فاصله به‌مرور زمان واقعی‌تر خواهد شد، تصریح کرد: اینکه برخی برای فروش دلارهای خود به تلاطم افتاده‌اند مناسب است اما نباید فراموش کرد که دلال‌های ارزی مقصر این ماجرا بودند و باید با آنها برخورد قضائی کرد.
موسوی لارگانی همچنین گفت: انتظار می‌رود کسانی که نیاز ضروری به دلار ندارند از خرید دلار خودداری کنند چون قیمت فعلی دلار نیز بالاست و در روزهای آینده قیمت ارز سقوط بیشتری خواهد کرد.
با اشاره به روند کاهشی قیمت دلار در بازار، پیش بینی کرد روند کاهشی فعلا ادامه داشته باشد و گفت: به نظر میرسد قیمت هشت هزار تومان برای دلار قیمت منطقی باشد.
کاهش نرخ دلار با تضمین اتحادیه اروپا
یک کارشناس مسائل اقتصادی معتقد: یکی از مهمترین دلایل کاهش نرخ دلار، تضمین اتحادیه اروپا برای مبادلات تجاری و مالی با ایران است.
وی برخورد جدی با اخلال‌گران اقتصادی را از دیگر عوامل موثر بر کاهش نرخ دلار در بازار دانست و اظهار کرد: عامل دیگری که بر کاهش نرخ دلار اثر دارد لایحه FATF (مبارزه با پولشویی) است که دوباره بحث آن داغ شده و احتمال تصویب آن زیاد است.
ظاهرا دولت طی چند روز اخیر تزریق ارز به بازار داشته که این کار نیز بر کاهش قیمت دلار بی‌تاثیر نبوده است.
این کارشناس مسائل اقتصادی از تاثیر قابل توجه جو روانی هم بر کاهش قیمت دلار یاد کرد و با بیان اینکه با شروع کاهش قیمت دلار مردم ارزهایی که داشتند را وارد بازار کرده‌اند، گفت: این روند عرضه دلار در بازار می‌تواند بر تداوم کاهش قیمت دلار اثر داشته باشد.آینده بازار ارز به تصمیمات و سیاست‌های ارزی آینده دولت و همچنین مسائل بین‌المللی بستگی دارد.
وی پیش‌بینی کرد با مجموعه این عوامل فعلا روند کاهش قیمت دلار ادامه داشته باشد و خاطرنشان کرد: اگرچه عوامل و متغییرهای متعددی بر روی نرخ دلار اثرگذار است، اما به نظر میرسد همانطور که بسیاری از کارشناسان اعلام کردند نرخ حدود هشت هزار تومانی برای دلار منطقی باشد و قیمت تا این میزان پایین بیاید.طی شش تا هشت ماه اخیر قیمت دلار آنقدر به طور مداوم بالا رفته و دچار حباب شده که بعید است این کاهش قیمت‌ها به زودی متوقف شود.
به گفته این کارشناس مسائل اقتصادی به تدریج و در بلندمدت حباب دلار به طور کامل خالی خواهد شد و شاهد به ثبات رسیدن قیمت‌ها در بازار خواهیم بود.
وی با تاکید بر اینکه دولت باید سیاست‌های بلندمدت مشخصی برای مدیریت ارز داشته باشد، گفت: نباید فراموش کرد 90 تا 93 درصد سیاست‌گذاری بازار ارز در اختیار بانک مرکزی و فقط هفت تا 10 درصد سهم بازار آزاد و دلالی است.
او معتقد است، با توجه به اینکه از نظر وزنی اثرگذاری بانک مرکزی بر مدیریت ارز بسیار زیاد است خود دولت به عنوان متولی اصلی ارز می‌تواند این بازار را برای بلندمدت کنترل کند.دولت باید برای دو مقطع زمانی پیش رو که احتمالا با افزایش تقاضای ارز مواجه خواهیم بود برنامه داشته باشد که یک مقطع در ایام اربعین و دیگری 13 آبان و شروع تحریم‌ها است که می‌تواند جو بازار را دوباره مختل کند.
وی از مردم هم خواست از وارد کردن سرمایه خود به بازارهای دلالی، واسطه‌گری و سفته‌بازی خودداری کنند، زیرا اگر سودی داشته باشد کوتاه مدت خواهد بود و گفت: به نظر میرسد بازارهای موازی مانند بازار سهام بهترین گزینه برای ورود سرمایه مردم باشد.
بازار ارز سامان می یابد
رحمانی فضلی هم با اشاره به تلاطم غیر واقعی بازار ارز و سکه تصریح کرد: با تصمیمات مناسبی که در جلسه شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران قوا گرفته شد، شاهد سامان‌یابی وضعیت بازار و سیر نزولی قیمت ارز و سکه خواهیم بود و لازم است تمامی رسانه‌ها و صاحبان تریبون مصالح عمومی را در نظر داشته باشند و همسو با سیاست‌های شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران قوا اقدام کنند.
حال با این اوضاع به نظر میرسد همچنان روند کاهشی دلار ادامه داشته باشد .
فاطمه نوروزی