العالم - اردن
وزرای خارجه شش کشور عربی دهم بهمنماه در اردن گرد هم آمدند تا جلسهای مشورتی برگزار کنند.
«عبدالله دوم» شاه اردن به همراه «ایمن الصفدی» وزیر خارجه دولت این کشور میزبان پنج وزیر خارجه از کشورهای عربستان، بحرین، مصر، امارات و کویت بود.
القدس العربی دهم بهمن اعلام کرده بود که این نشست قرار بود به صورت جلسهای مشورتی تحت عنوان «خلوت بحر المیت» برگزار شود. بحر المیت در جنوب اَمان پایتخت اردن است.
قبل از جلسه شش وزیر خارجه، میهمانان با شاه دیدار کردند و عبدالله دوم ضمن خوشآمد گفتن به آنان، در دقایقی مسائل اصلی منطقه را با آنان بررسی کرد.
نکته جالب توجه اول این است که با آنکه عربستان وزیر خارجه خود را تغییر داد و «ابراهیم العساف» وزیر جدید نام گرفته اما در این نشست هم «عادل الجبیر» وزیر مشاور دولت در امور خارجه به اردن اعزام شد.
نکته دوم جالب توجه این است که در آستانه جلسه شش وزیر، «عادل الجبیر» در ده دقیقه اول جلسه را ترک میکند و این جلسه ناتمام میماند بیآنکه بیانیه پایانی صادر شود.
حدود سه ماه بعد از این جلسه، اکنون روشن شده که علت ناتمام ماندن «خلوت وزرای خارجه شش کشور عربی» تماسی بوده که از ریاض با الجبیر گرفته شده است.
وبگاه «رأی الیوم» امروز ۱۸ فوریه (۲۹ بهمن) نوشت: معمای خلوت کوتاه بحر المیت روشن شد؛ دستوراتی به الجبیر داده شد که نشست را سریعتر تمام کند. او در آستانه نشست دستور مستقیم از سران سعودی گرفت که نشست شش جانبه را ترک کند و در نتیجه زمان جلسه کوتاه شد و بیانیهای هم صادر نشد.
طبق این گزارش، این مسئله معما شده بود تا اینکه یک «دیپلمات غربی» (به رأی الیوم) گفت «به الجبیر دستور دادند که جلسه را تمام کند به طوری که او قبل از ناهار مقرر بازگشت. میزبان اردنی نیز تلاش کرد برای دور نگه داشتن خود از سوالها اعلام کند که جلسه موفق بوده است اما حقیقت این بود که وزیر سعودی خواستار تمام شدن جلسه حتی قبل از آغاز آن بوده و با سختی پذیرفته که چند عکس سریع گرفته شود و گفته میشود کل جلسه حدود ۲۰ دقیقه طول کشیده است».
طبق گفته منابع غربی، علت بر هم خوردن جلسه این بوده که ریاض از سخنانی که عبدالله دوم شاه اردن قبل از جلسه مطرح کرده ناخرسند شده است. عبدالله دوم در چند دقیقه دیدار خود با وزرای خارجه عرب انتقاد کرده که چرا قبل از یکسره کردن روند صلح [سازش فلسطین با اسرائیل و به تبع آن اعراب با تلآویو] قصد درست کردن جنگ با ایران دارند.
این منابع افزودند که در همان جلسه، «میزبان اردنی از تلاشها برای عادیسازی روابط با اسرائیل بدون جستوجوی منافع برادران فلسطین و حمایت از روند صلح» انتقاد کرده است.
رأی الیوم نوشت، این موضع اردن به مذاق عربستان سعودی خوش نیامد و در نتیجه خلوت شش کشور عربی در بحر المیت بدون بیانیه پایانی تمام شد.
فارغ از آنچه در پشت عکسهای یادگاری این نشست رخ داده، سه هفته پیش روزنامه الغداردن در یادداشتی به قلم «موسی شتیوی» با عنوان «خلوت بحر المیت و احیای کار عربی مشترک» [!] نوشته بود «این نشست از حیث حاضران در آن مهم است. عربستان سعودی، امارات، بحرین و کویت که در دهههای گذشته به هم نزدیک بودهاند و آنها اساس چیزی بودند که کشورهای میانهرو عربی نامیده میشدند... نمیخواهیم توقع خود را از این نشست زیاد کنیم اما همه مشتاقند که این نشست آغاز احیای کار مشترک عربی و تفاهم بر سر اولویتها... باشد».