العالم-لیبی
به گزارش العالم، عطوان عنوان کرد که لیبی هم اکنون در آرامش پیش از طوفان به سر می برد چرا که دو طرف نزاع یعنی دولت «فایز السراج» که در غرب کشور به ویژه در طرابلس و «مصراته» حضور دارد و دولت ژنرال «خلیفه حفتر» که نیروهایش بر منطقه شرقی که بیشتر میدان ها و ذخایر نفتی لیبی در آن واقع شده سیطره دارد و پایتخت را در محاصره خود دارد، از توافق آتش بس که در پایان نشست برلین صادر شد، جهت تقویت نیروهای خود و آمادگی برای دور جدید درگیری مورد استفاده می کنند.
«غسان سلامه» فرستاده ویژه سازمان ملل به لیبی این واقعیت را در گزارشی که به شورای امنیت ارائه کرد، مورد تأکید قرار داد و فاش کرد ژنرال حفتر نیروهای خود را در طول خطوط جبهه طرابلس تقویت می کند به طوری که روزانه در قالب هواپیماهای باربری، مزدورانی از سودان و چاد به همراه تجهیزات نظامی به فرودگاه «بنینه» و پایگاه هوایی «الخادم» در شرق لیبی می رسند. در همین حال، هزاران فرد مسلح نیز از سوریه به طرابلس رسیده اند و در کنار نیروهای وابسته به دولت الوفاق که توسط سازمان ملل به رسمیت شناخته شده است، قرار گرفته اند.
در همین حال، خبرگزاری آسوشیتدپرس در گزارشی تأکید کرد که بیش از 4هزار فرد مسلح سوری توسط ترکیه به پایتخت لیبی اعزام شدند و ده ها تن از آنان اگر نگوییم بیشتر آنها وابسته به گروه های تندرو مانند «القاعده» و «داعش»وابسته هستند ولی دیده بان حقوق بشر سوریه وابسته به مخالفان سوری که مقر آن در انگلیس است بر این باور است که این تعداد بسیار بیشتر است و به بیش از 5 هزار فرد مسلح می رسد.
این مسئله که «رجب طیب اردوغان» رئیس جمهور ترکیه که تهدید کرد که نیروهای ارتش ترکیه را برای کمک به السراج می فرستد بسیار قابل توجه است، در همین راستا، اردوغان لایحه ای در پارلمان ترکیه برای قانونی کردن این اقدام تصویب کرد و ده ها مشاور نظامی به لیبی فرستاد و به ارسال افراد مسلح سوری بسنده کرد، و جهت تحریک نشدن افکار عمومی جامعه ترکیه با حقوق های بالا که به 5هزار دلار در ماه می رسد این افراد سوری را وسوسه کرد تا از وقوع تلفات در صفوف نیروهای ارتش ترکیه اجتناب کند؛ افکار عمومی ترکیه با دخالت نظامی کشورش در لیبی مخالف است و بر اساس نظر سنجی ها 58 درصد از ترک ها با دخالت نظامی در لیبی مخالفت کرده و فقط 34 درصد این دخالت را تأیید کردند.
ارسال این تعداد از افراد مسلح سوری به لیبی در زمانی که روستاها و شهرک ها و شهرهای سوریه در استان ادلب مانند «خان شیخون» و «معره النعمان» و اخیرا «سراقب» به دست ارتش سوریه سقوط می کنند(آزاد می شوند) علامت سئوال های زیادی برانگیخته است؛ علاوه بر آن که موجب خشم هواداران مخالفان سوری در شبکه های اجتماعی شده است که از خود اردوغان نیز انتقاد کرده اند.
پرسشی که در این جا مطرح می شود این است که این افراد مسلح سوری در صورتی که میان دو طرف درگیر در لیبی توافق حاصل شود، کجا می روند؟ مزدوران چادی و سودانی که در صفوف نیروهای حفتر می جنگند می توانند به کشورشان برگردند ولی حال و روز افراد مسلح سوری کاملا با اینها فرق دارد زیرا ترکیه بازگشت شان به اراضی اش را نمی پذیرد و دولت سوریه نیز در مناطق خود هرگز راه شان نمی دهد و اگر ارتش سوریه با حمایت نیروهای روسی با این روند کنونی به پیشروی خود ادامه دهد فقط چند روز به سقوط(آزادی) شهر ادلب باقی می ماند.
دو گزینه در برابر این عناصر وابسته به مخالفان سوری باقی می ماند یا جنگ در جبهه های جنگ که تا چند روز آینده شعله ور می شوند، تا حد مرگ یا آن که بخش عمده ای از آنها به شاخه های گروه القاعده و داعش در مغرب اسلامی (شمال آفریقا)ملحق می شوند؛ امری که منجر به استقرار آنها در بیشتر کشورهای شمال آفریقا و منطقه ساحل آفریقا می شود.
نکته قابل توجه این است که این دو گروه یاد شده اکنون در مرحله تقویت صفوف خود هستند و تهدید به بازگشت به حملات علیه دشمنان شان و بی ثباتی کشورهای اتحادیه کشورهای شمال و ساحل آفریقا می کنند.«ابو حمزه القرشی» سخنگوی گروه تروریستی داعش یک هفته پیش در نواری به مدت 37 دقیقه اعلام کرد که «ابراهیم الهاشمی القرشی» رهبر جدید این گروه تروریستی تصمیم به آغاز مرحله جدیدی گرفته است و آن «جنگ با یهودی ها و بازپس گیری آن چه از مسلمانان سلب کرده اند». این در حالی است که گروه القاعده وعده انتقام کشته شدن «قاسم الریمی» رهبرش در جزیره العرب گرفت که در حمله یک پهپاد آمریکایی در یمن کشته شد؛ امری که به باور بسیاری از کارشناسان منجر به ادغام دو گروه یا هماهنگی عمیق تر بین آنها می شود.
اگر حالت بی ثباتی کنونی در لیبی ادامه پید کند این کشور تبدیل به بستر گرم تر برای مرحله به پا خاستن القاعده و داعش می شود زیرا در این کشور حداقل بیش از 15 میلیون قطعه سلاح و هزاران تن مهمات و نزدیک به 1.8 میلیون کلیومتر مربع اراضی وسیع و نزدیک به دو هزار کیلومتر ساحل تقریبا خالی در ساحل جنوبی دریای مدیترانه قرار دارد به طوری که از آن جا به راحتی می توان به ساحل اروپایی شمال دریای مدیترانه در مقابل لیبی به سادگی رسید.
آیا اردوغان رئیس جمهور ترکیه به شکل مستقیم یا غیرمستقیم به این سناریو فکر کرده است زمانی که اروپایی ها را به برگه برنده مهاجران غیر قانونی آن هم از دروازه لیبی و نه ترکیه تهدید کرد؟
پاسخی به این پرسش نداریم ولی آن چه می دانیم این است که براساس گزارش های خبری، نزدیک به 700 فرد مسلح سوری طی چند ماه گذشته توانستند که از طریق دریا به اروپا نفوذ کنند و این تعداد در حال افزایش است؛ امری که منجر به افزایش تنش در روابط ترکیه با اروپایی ها و به طور خاص با فرانسه شده است.
اوضاع کنونی لیبی همچنان منبع نگرانی مزمن کشورهای اتحادیه مغاربی به ویژه الجزایر، موریتانی و تونس است ولی این نگرانی در روزها و ماه های آینده بیشتر می شود و همین تبدیل شدن الجزایر به مقصد سفر بیشتر طرف های درگیر در این نزاع را تفسیر می کند زیرا همه از ترکیه و امارات گرفته تا فرانسه به دنبال کسب دوستی رهبران اش هستند و در این زمینه نیز چاره ای جز انتظار نداریم.