العالم- تحلیل روز
نقش اروپا، در چارچوب توافق هستهای، نه تنها بدون هرگونه نشانه بلکه ریاکارانه نیز بوده است؛ زیرا تلاش میکرد وانمود کند که استقلال در اراده و تصمیمگیری دارد در حالیکه در باطن، با آمریکا همدست بود و نقش آمریکا را تکمیل میکرد. اروپا از روز اول امضای توافق هستهای حتی یک گام مثبت برنداشت که بتواند جدیت خود را در حفظ این توافق نشان دهد و حتی چند روز بعد از عقبنشینی آمریکا از توافق هستهای، شرکتهای اروپایی خروجشان از ایران را به صورت دستهجمعی اعلام کردند. در این میان، دولتهای عربی به تماشا نشسته و ادعا کردند که نمیتوانند به شرکتهای که نگرانی تحریمهایی آمریکایی را دارند، فشار وارد کنند.
به رغم اینکه چند سال از خروج آمریکا از توافق هستهای میگذرد و اروپا نیز در موضع تبانی با آمریکا قرار دارد، ولی ایران به توافق هستهای پایبند ماند که حتی آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز در 15 گزارش خود بر پایبندی ایران به تعهدات هستهایاش تأکید کرده است. با این حال، تروئیکای اروپایی- آلمان، فرانسه و انگلیس- همان اظهارات تحریکآمیز، مانند هشدار به ایران مبنی بر رعایت نکردن مفاد توافق هستهای، را تکرار کردند.
ایران بعد از گذشت فرصت یکساله به اروپاییها، اعلام کرد که طبق مادههای 26 و 36 توافق هستهای میتواند تعهداتش را کاهش دهد تا طرف مقابل را به بازگشت به توافق مجبور سازد. ایران در واقع گامهای تدریجی را برای کاهش تعهدات هستهای خود برداشت. حالا بعد از تمامی اقدامات ایران برای کاهش تعهداتش در چارچوب توافق هستهای، صدای اعتراض تروئیکای اروپایی بلند شده و ایران را تهدید میکنند و به آن درباره پیامدهای عدم پایبندی به توافق هشدار میدهند؛ توافقی که آمریکا از آن خارج شد و اروپا نیز به آن احترام نگذاشته است!!!
اروپا در صورتی میتواند نقش میانجیگر را ایفا کند که مواضعی مشابه و یا حتی نزدیک به مواضع ایران در قبال آمریکا اتخاذ میکرد. اروپایی که در زمان ریاستجمهوری "دونالد ترامپ" ادعا میکرد که از توافق هستهای را در همان قالبی که هست حمایت میکند و آمریکا باید به آن بازگردد، حالا در دوران ریاستجمهوری "جو بایدن" از مواضع خود عدول و اعلام کرده که توافق هستهای کافی نیست و باید شامل برنامه موشکی ایران و نقش منطقهای ایران نیز باشد. این مواضع را دولت بایدن نیز تکرار میکند.
روز گذشته نیز فرانسه، انگلیس و آلمان نگرانی دروغین خود را درباره گزارش دروغین آژانس بینالمللی انرژی اتمی اعلام کرد. این آژانس ادعا کرده که تهران با نقض تعهداتش، اورانیوم فلزی تولید میکند و ایران باید به این فعالیتها بلافاصله پایان دهد و از هرگونه اقدامی که تعهدات هستهای آن را نقض میکند، خودداری کند.
موضوع قابل توجه این است که اروپا هیچ روزی از عقبنشینی آمریکا از توافق هستهای و همچنین از تحریمهای ظالمانه آن علیه ایران ابراز نگرانی نکرده است. اروپا حتی نگران عدم احترام خود به امضایش در توافق هستهای نشد همچنانکه از وضعیت کنونی این توافق نگران نیست و احیای آن را نه تنها مشروط به درج برنامه موشکی ایران و نقش منطقهای ایران در این توافق کرده بلکه به مشارکت اسرائیل، سعودی و امارات در مذاکرات با ایران برای دستیابی به توافق جدید مشروط کرده است.!!
پاسخ ایران به این نفاق اروپا خیلی قاطعانه است. "محمدجواد ظریف" وزیر امور خارجه ایران در پاسخ به بیانیه ٣ کشور اروپایی در توییتی نوشت: آیا بند ۳۶ برجام را خواندهاید؟ آیا سه شریک اروپایی بند ۳۶ برجام و نامههای متعدد ایران بر این اساس را خواندهاند؟ طبق کدام منطق ایران موظف به متوقف کردن آن دسته از اقدامات اصلاحی است که یک سال تمام بعد از خروج آمریکا از برجام که همچنان به نقض توافق ادامه میدهد اتحاذ کرده است؟ سه کشور اروپایی برای انجام وظایف خود چه کاری انجام دادهاند؟"
برای ایران محرز شده است که نقش اروپا هیچ روزی بهتر از نقش آمریکا نبوده است. زمان توزیع و تقسیم نقشها میان آمریکاییها و اروپاییها تمام شده و همگان از جمله دولت بایدن باید بدانند که روزنه کنونی به سرعت بسته خواهد شد و ایران تدابیر جدیدی را در سلسله تدابیری که در واکنش به عقبنشینی آمریکا از توافق و عدم پایبندی اروپا به تعهداتش برداشت، اتخاذ خواهد کرد و این تصمیم روند دیپلماسی ایران را از 21 فوریه تغییر خواهد داد و در ان زمان، آمریکاییها و اروپاییهای از سیاست تقسیم نقشهای سودی نخواهند برد.
سعید محمد