العالم - آفریقا
در پی اقدام شب گذشته الجزائر در قطع روابط دیپلماتیک با مغرب، وزارت خارجه این کشور با انتشار بیانیه‌ای واکنش نشان داد.
به نوشته روزنامه «العربی الجدید»، وزارت خارجه مغرب در این بیانیه اعلام کرد: «پادشاهی مغرب از همین امروز، از تصمیم یکجانبه مقامات الجزائر مبنی بر قطع روابط دیپلماتیک با این کشور اطلاع یافت».
در ادامه این بیانیه آمده است: مغرب برای این تصمیم کاملا غیرقابل توجیه ابراز تاسف می‌کند. اما این امر، با توجه به منطق تشدیدی که در هفته های اخیر رصد شده و نیز تأثیر آن بر مردم الجزائر قابل پیش‌بینی بود. مغرب قاطعانه این توجیهات دروغین و بیهوده را رد می‌کند.
وزارت خارجه مغرب تاکید کرد که کشورش همچنان شریک قابل اعتماد و وفادار مردم الجزایر خواهد بود و به «کار عاقلانه و مسئولانه» خود برای توسعه «روابط سالم و سازنده» مغرب ادامه خواهد داد.
از سوی دیگر، «سعد الدین العثمانی» نخست‌وزیر مغرب نیز، شب گذشته از این اعلام قطع روابط دیپماتیک میان الجزائر و کشورش ابراز تاسق کرد و گفت: بشدت برای این تحول اخیر (تصمیم الجزائر در قطع روابط با رباط)، متاسفم و امیدواریم که ان‌شاء الله بزودی این مسأله را پشت سر بگذاریم».
وی افزود: «به نظر شخصی من، ایجاد اتحادیه مغاربی و بازگشت روابط به حالت عادی میان دو کشور همسایه مغرب و الجزایر، سرنوشتی اجتناب‌ناپذیر و ضروری است که قبل از هر چیز به دلیل منافع مشترک و ایجاد یک نقطه مشترک در آینده محقق می‌شود».
نخست‌وزیر مغرب با اشاره به چالش‌های بزرگ امروز در جهان که مستلزم ایجاد ائتلاف‌های منطقه‌ای قدرتمند و دارای منافع مشترک است، افزود: «به نظر من، مغرب می‌بایست همواره در این افق و چشم‌انداز راهبردی حرکت کند و همواره به این امید چنگ زند. ثبات و امنیت در الجزائر به منزله ثبات و امنیت مغرب و بالعکس است».
اعلام قطع روابط دیپلماتیک با رباط
«رمطان لعمامره» وزیر خارجه الجزایر شامگاه دیروز طی نشستی خبری، از قطع روابط دیپلماتیک این کشور با مغرب به دلیل «رویکردهای خصمانه رباط» خبر داد و گفت که الجزایر، سیاستهای یکجانبه مغرب را نمی‌پذیرد و «روشن است که مغرب از اصولی دست برداشته است که روابط الجزایر با مغرب را عادی می‌کند».
وی در واکنش به اظهارات «یائیر لاپید» وزیر خارجه رژیم صهیونیستی از مغرب گفت: «از سال ۱۹۴۸، هیچ وزیر اسرائیلی از هیچ کشور عربی، علیه یک کشور عربی دیگر، اظهارات خصمانه مطرح نکرد».
لعمامره ضمن انتقاد از رفتارهای مغرب علیه کشورهای شمال آفریقا، تأکید کرد، سران مغرب، مسئول بحرانهای این کشور با الجزایر هستند.
وی افزود: «حاکمان کنونی مغرب در توهم خودمختاری جعلی در صحرای غربی به سر می‌برند... پادشاهی مغرب تعهدات خود مبنی بر برگزاری همه‌پرسی را کنار گذاشته است».
وزیر خارجه الجزایر تأکید کرد: «مغرب تنها کشور عربی در شمال آفریقاست که با عضویت اسرائیل به عنوان عضو ناظر در اتحادیه [آفریقا] موافق کرده است».
مهمترین دلایل این تشدید تنش میان دو کشور همسایه
روابط میان این دو کشور چندین دهه است که به دلیل پرونده‌های مرزهای زمینی و منطقه مورد منازعه صحرای غربی با تنش‌های و اختلافات زیادی همراه است.
از سوی دیگر الجزائر، مغرب را به حمایت و پشتیبانی از گروه جدایی طلب «الماک» در منطقه «القبائل» که از نظر الجزائر، یک گروه تروریستی است، متهم می‌کند.
مقامات الجزائر می‌گویند که دو گروه الماک و «رشاد» در پشت پرده آتش‌سوزی‌های اخیر در منطقه القبائل قرار دارند و الماک عامل اصلی قتل و آتش زدن یک جوان به نام «جمال بن اسماعیل» است.
شورای عالی امنیت الجزائر هفته پیش نیز طی نشستی اعلام کرد که گروه الماک از برخی طرف‌های خارجی بویژه مغرب و رژیم صهیونیستی حمایت و پشتیبانی دریافت می‌کند. لذا اقدامات خصمانه مکرر مغرب علیه الجزایر مستلزم بازنگری روابط بین دو کشور و تشدید نظارت امنیتی در مرزهای غربی است.
پیش از این، نیز رسوایی نرم‌افزار جاسوسی پگاسوس روی داد که بنا بر تحقیقات بین المللی، الجزایر بزرگترین هدف این برنامه بود. در فهرست ۵۰،۰۰۰ نفری که تحت جاسوسی قرار گرفتند؛ ۶۰۰۰ الجزایری از جمله شخصیت‌های سیاسی و نظامی ،روزنامه‌نگاران و تجار این کشور نیز وجود داشتند.
به نوشته روزنامه فرانسوی لوموند که یکی از طرف‌های این تحقیقات بود، مقامات مغربی که برنامه جاسوسی اسرائیل را به دست آورده بودند، الجزائر را تحت نظارت دقیق قرار داده بودند.
این در حالی بود که هنوز الجزائر، مغرب را به دلیل اقدام سفیر این کشور در سازمان ملل متحد که با ارائه یادداشتی به کشورهای غیرمتعهد، خواستار به رسمیت شناختن حق تعیین سرنوشت مردم القبائل در شمال الجزائر شده بود، نبخشیده بود. این اقدام در واقع اتخاذ گامی رسمی از سوی مغرب در حمایت از جدایی‌طلبان در این منطقه بود. به همین دلیل، مقامات الجزایر خواستار توضیح رسمی در این خصوص شدند، اما مغرب به سکوت بسنده کرد.
الجزائر همچنین اقدام مغرب در میزبانی وزیر خارجه رژیم صهیونیستی و دادن اجازه به او برای اظهارنظر خصمانه علیه الجزائر را به شدت محکوم و در خصوص آن‌چه که در خفا در این زمینه در جریان است، ابراز نگرانی کرد.
تمامی این رویدادها بر روابطی که پیش از این نیز از تنشی مزمن رنج می برد، تأثیر گذاشت. زیرا بر کسی پوشیده نیست که ارتباط زمینی بین دو کشور از سال ۱۹۹۴ قطع شده است و مبادلات تجاری و دیگر روابط بین این دو کشور بزرگ همچنان در حاشیه قرار داشت.
فارس