العالم - آمریکا
سیاست‌های حمایت‌گرایانه و افزایش تعرفه‌های وارداتی، در کوتاه‌مدت ممکن است برخی صنایع داخلی را تقویت کند، اما در بلندمدت موجب افزایش هزینه‌های تولید، کاهش رقابت‌پذیری و کند شدن رشد اقتصادی خواهد شد.
ترامپ با شعار «اول آمریکا» (America First) تلاش کرد با افزایش تعرفه‌های وارداتی، تولید داخلی را تقویت کند و از تراز تجاری منفی این کشور بکاهد. اما این سیاست‌ها نه‌تنها اهداف مورد نظر را محقق نکرد، بلکه به مشکلات اقتصادی و ژئوپلیتیکی گسترده‌تری دامن زد که در نهایت، موقعیت آمریکا را در نظام بین‌الملل تضعیف کرد.
همچنین، این سیاست‌ها شرکای سنتی آمریکا را به سوی اتحادهای جدید سوق داده و وابستگی جهان به دلار را کاهش می‌دهد. با تشدید بحران‌های جهانی، سیاست‌های ترامپ می‌تواند موج جدیدی از رکود اقتصادی و بی‌ثباتی در بازارهای بین‌المللی را رقم بزند که در نهایت به تضعیف قدرت آمریکا منجر خواهد شد.
انزوای بین‌المللی و تضعیف موقعیت آمریکا
ترامپ نه‌تنها چین را با سیاست‌های تعرفه‌ای خود هدف قرار داد، بلکه حتی با متحدان سنتی آمریکا نیز درگیر شد. افزایش تعرفه‌ها بر واردات فولاد و آلومینیوم از اتحادیه اروپا، کانادا و مکزیک، روابط تجاری و سیاسی آمریکا با این کشورها را به شدت تحت تأثیر قرار داد.
نتایج ژئوپلیتیکی این سیاست‌ها:
- تقویت اتحادهای جدید علیه آمریکا
کشورهای هدف تعرفه‌های آمریکا به‌دنبال ایجاد پیمان‌های تجاری جدید بدون مشارکت واشنگتن برآمدند. توافق‌نامه‌های بزرگی مانند "توافق جامع و پیشرفته برای مشارکت ترانس-پسیفیک" (CPTPP) و "مشارکت اقتصادی جامع منطقه‌ای" (RCEP) نمونه‌هایی از این روند بودند.
کاهش نفوذ دلار: بسیاری از کشورها برای دور زدن فشارهای اقتصادی آمریکا، به فکر کاهش وابستگی به دلار افتادند. چین و روسیه توافق‌هایی را برای استفاده از ارزهای ملی در مبادلات تجاری خود آغاز خواهند کرد.
میراث مخرب سیاست‌های ترامپ
سیاست‌های تعرفه‌ای و تهدیدی ترامپ نه‌تنها به اهداف اعلام شده نخواهد رسید بلکه آمریکا را در موقعیتی ضعیف‌تر از قبل قرار خواهد داد.
بی‌اعتمادی شرکای تجاری به آمریکا:
اکنون شاهد این هستیم که کشورهایی که در دوره جدید ترامپ با تعرفه‌های ناگهانی و تهدیدات اقتصادی مواجه شدند، به‌دنبال کاهش وابستگی به آمریکا هستند.
تغییر نظم اقتصادی جهان: ظهور چین به‌عنوان یک قدرت اقتصادی جایگزین، تسریع خواهد شد و بسیاری از کشورها تلاش میکنند وابستگی خود را به بازار آمریکا کاهش دهند. وال استریت ژورنال امروز در خبری اعلام کرد که مذاکرات تعرفه ای چین با اروپا به زودی آغاز خواهد شد و این همان شکل گرفتن نظم جدید جهانی برای مقابله با یکجانبه گرایی و سیاست های تعرفه ای ترامپ است.
سیاست‌های تعرفه‌ای ترامپ نشان داد که تکیه بر تهدید و اجبار ، نه‌تنها آمریکا را قوی‌تر نمی‌کند، بلکه منجر به انزوای این کشور و تضعیف قدرت اقتصادی و سیاسی آن می‌شود.
اگرچه در کوتاه‌مدت برخی از صنایع داخلی شاید از این سیاست‌ها سود ببرند اما در بلندمدت، هزینه‌های این جنگ تجاری برای آمریکا و جهان بسیار سنگین‌تر از منافع آن بود.
در نهایت، سیاست‌های ترامپ نه‌تنها جایگاه اقتصادی آمریکا را تضعیف میکند، بلکه به عمیق‌تر شدن بحران‌های جهانی نیز دامن خواهد زد. این تجربه نشان می‌دهد که یکجانبه‌گرایی و جنگ‌های تعرفه‌ای، به جای قدرت‌بخشی به اقتصاد آمریکا، مسیر افول و انزوای آن را هموارتر میکند.
اشکان ممبینی کارشناس مسائل بین‌الملل