در مذاکرات قوی و جدی هستیم/ تشریح برنامه های ایران برای خنثی کردن تحریم های غرب/ ضرورت توسعه روابط با همسایگان/ جهش روابط ایران و چین در آینده نزدیک با سفر امیرعبداللهیان به پکن

العالم _ ایران / سیاسی

"مهدی صفری" معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در گفتگو با شبکه العالم در مورد سیاست های خارجی دولت جدید گفت: در دولت جدید دیدگاه سیاست خارجی به صورت متوازن است یعنی هم نگاه به شرق و هم نگاه به غرب دارد و به خصوص اولویت خود را در سیاست خارجی به همسایگان معطوف کرده و اولویت اول را به همکاری های تجاری - اقتصادی با کشورهای همسایه اختصاص داده است و اگر بتوانیم با همسایگانمان به خصوص در زمینه اقتصادی – تجاری ارتباط قوی و محکمی داشته باشیم، امنیت هم در مرزها می تواند بیشتر شود.

اهمیت روابط با همسایگان

وی تصریح کرد: ما پانزده همسایه داریم و چند کشور دیگر که اهمیت استراتژیک دارند مثل سوریه و لبنان؛ برنامه ما با این کشورها اولا در زمینه تبادل انرژی است (به آن دیپلماسی انرژی می گوییم ) تلاش ما این است که در زمینه برق با کشورهای همسایه تبادل داشته باشیم یعنی برق را از یک کشور می گیریم و به یک کشور دیگر ترانزیت می کنیم مثل "سوآپ کردن". در مورد آب هم به همین ترتیب. این می تواند به امنیت و اقتصاد کشورها کمک کند. مثلا ترکمنستان به خاطر مسایل فرهنگی و فصولی در تابستان به برق کمتر نیاز دارد تا در زمستان؛ ما برق اضافه ترکمنستان را می گیریم و سوآپ می کنیم به کشورهای همسایه مثل افغانستان، پاکستان، عراق و کشورهای مختلف؛ و بر عکس در زمستان که آنها نیاز بیشتری دارند ما به ترکمنستان برق می دهیم ارمنستان و آذربایجان هم به همین صورت است.

صفری در مورد انرژی به خصوص گاز افزود: ما اخیرا سوآپ گاز از ترکمنستان برای آذربایجان انجام دادیم قراردادی بود که اخیرا در عشق آباد انجام شد. همین طور هم با وجود اینکه خودمان در زمستان کمبود گاز داریم اما به خاطر همسایگی به عراق گاز رسانی می کنیم. یا مثلا از آذربایجان گاز می گیریم و در نخجوان به آنها سوآپ گاز می دهیم و این کار را در جهت رفاه همسایگان خود انجام می دهیم و از طرفی برای ما هم این یک تجارت است.
معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه ایران گفت: ما کشوری هستیم که در تکنولوژی های نو و در زیرساخت ها از لحاظ توان مهندسی و اجرایی در منطقه کمتر از چین نیستیم مثلا در سدسازی، ساخت نیروگاه، جاده سازی، ساختمان سازی حتی در زمینه انرژی در بالادستی و پایین دستی و در حفاری، در اکتشاف؛ پس می توانیم با این قدرت و توانایی که داریم، بحث صدور خدمات مهندسی به کشورهای همسایه را داشته باشیم که هم می تواند برای همسایگان ارزان تر باشد و هم می توانیم از کارگرها و تکنسین های آنها استفاده کنیم (ما طراحی می کنیم و اجرا را به وسیله خود Local People (مردم محلی ) انجام می دهیم و صدور ابزار مهندسی یکی از روش هاست.

آمادگی ایران برای تعیین تعرفه های متوازن و برد برد با کشورهای همسایه

وی افزود: در تکنولوژی های نو به خصوص نانو، تجهیزات پزشکی، داروهای بایو که در دنیا بین ده کشور اول هستیم که می توانیم از این طریق با همسایگان در ارتباط باشیم. در مورد کشورهای غیر همسایه هم اخیرا به اندونزی دستگاه های راه دور جراحی را تحویل دادیم و الان دو هفته است که در حال آموزش به آنها هستیم، همین کار را هم می توانیم برای کشور عراق و ترکمنستان انجام دهیم. پس صدور خدمات مهندسی هم یکی از کارهای ماست. موضوع صادرات ما به این کشورها و همچنین واردات ما مساله مهمی است. آنها یک نیازهایی دارند که ما به آنها صادر می کنیم و ما هم یک نیازهایی داریم که وارد می کنیم. همواره گفته ایم ما معتقدیم که بیزینس و تجارت یک جاده دوطرفه است نمی توانیم مونوپل نگاه کنیم یکطرفه نیست. در مورد پاکستان که نارنگی، مانگو و برنج دارد، ما این ها را وارد می کنیم و سیب خودمان و محصولات دیگر راصادر می کنیم. حتی اگر ببینیم در کالایی که صادر می کنیم کمبود احساس بشود از کشور همسایه مان همان را وارد می کنیم که پیوستگی صادرات ما کم نشود. یکی از مسائل بسیار مهمی که مطرح است تعرفه هاست. این دولت آمادگی دارد که تعرفه ها را با کشورهای همسایه به طور متوازن به قول معروف برد برد بکند و این کار جزء سیاست های ما بوده است.

موقعیت ترانزیتی، ژئوپلتیک و ژئو اکونومیک ایران

وی در ادامه با بیان این که از همه اینها مهمتر مساله ترانزیت است، تصریح کرد، کشور ما از لحاظ ژئوپولتیک و ژئواکونومیک در مکانی قرار دارد که آسیا را به اروپا وصل می کند شمال را به جنوب وصل می کند. فکر می کنم در نقشه جغرافیایی نگاه کنید هیچ کشوری این پتانسیل را ندارد. ما بیشترین تلاشمان این است که کوریدورهای مختلف شرق به غرب و شمال به جنوب و مسیر جنوب به شمال غربی و شرقی راه اندازی کنیم و جمهوری اسلامی ایران آمادگی این کار را دارد. کوریدور پاکستان ایران ترکیه آذربایجان کوریدور جدیدی است یا کوریدور پاکستان ایران آذربایجان گرجستان دریای سیاه، یا کوریدور قرقیزستان، قزاقستان، ترکمنستان، ایران بندرعباس به آبهای آزاد. در همین دو سه ماه اخیر کشورهای آسیای مرکزی تمایل داشتند که کوریدور مسیرشان را از طریق ما ببندند. هر پنج کشور آمده اند صحبت کردیم رفتند محل هایی در چابهار و بندرعباس بازدید کردند و قرار است آنجا انبارهایی را ایجاد کنند که این کوریدور شکل بگیرد. این آمادگی ما بوده است البته فعلا مسیر کریدور هم کامیونی است و هم راه آهن.

معاون دیپلماسی اقتصادی وزیر امور خارجه درباره اولویت های سرمایه گذاری گفت: در کوریدور شمال و جنوب ما از بندر عباس به آستارا و از آستارا به روسیه و شمال اروپا ، که البته برای قطعه آستارا رشت ریل قطار تاسیس نشده است اگر بخوهیم احداث کنیم دو سال دیگر اجرایی می شود و می توانیم بهره برادری کنیم اما آماده ایم از طریق دریای خزر و بندر امیرآباد و بندر کاسپین و بوسیله روروها با سرمایه گذاری های کوتاه مدت که زود جواب بدهد این را انجام دهیم که این کوریدور شکل بگیرد. اما نکته بعدی اینکه چابهار بندر بسیار مهم و استراتژیک است فعلا بوسیله کامیون (ترانزیت کالا داریم) اما داریم سرمایه گذاری روی قطار چابهار ـ زاهدان ـ بیرجند و مشهد انجام می دهیم که این کوریدور شمال به جنوب هم از این طرف انجام بشود. پس ما در کوریدورها اولویت داریم. اما با عراق از مرز خسروی علاقمندیم یک اتوبانی به بغداد بکشیم و ما داریم سرمایه گذاری می کنیم. شلمچه ـ بصره جزء اولویت های ما به عراق است از مسیرهای مختلف ما می خواهیم وصل بشویم به عراق و از آنجا به سوریه و دریای مدیترانه امتداد بدهیم که جزء اولویت های سرمایه گذاری ماست که شروع شده است. البته یک برنامه ممکن است درازمدت باشد اما برای اینکه زود استحصال بشود داریم پروژهای کوتاه مدت را اجرایی می کنیم که حاصل بشود و کار درازمدت را هم در کنارش انجام می دهیم پس سرمایه گذاری جزء اولویت های ما هست منتها این سرمایه گذاری هم کوتاه مدت است هم درازمدت.

احداث راه آهن از دو نطقه مرزی خسروی و شلمچه به عراق
مهدی صفری درباره مزایای احداث راه آهن از دو نقطه خسروی به بغداد و دیگری شلمچه به بصره در عراق نیز خاطرنشان کرد، این مساله می تواند تحولی بزرگ هم برای عراق هم ترانزیت به کشورهای ثالث و مدیترانه ای باشد اما نکته دیگری که درباره تجارت صحبت کرده ایم نقاط مرزی ماست. ما بازارچه های مرزی درست کرده ایم مناطق آزاد در مناطق مرزی ایجاد می کنیم که شرکت های مشترک تولیدی را آنجا مستقر کنیم که از همان منطقه آزاد آن محصولی که می خواهیم صادر کنیم خودش به آن کشور صادر بشود این چه فایده ای دارد یکی از فایده اش در جهت حمل و نقل است دوم می تواند تکنسین و مهندس کشور مقابل را به اینجا بیاورد نه فقط با عراق، با افغانستان، با پاکستان به توافق رسیده ایم این خودش می تواند آن پتانسیل و رشد اقتصادی را در منطقه رشد بدهد یعنی هرچه همسایگان مان با این حرکاتی که انجام می دهیم بخصوص در تولیدات مشترک رشد بکند این رشد ما هم هست و نگاه ما نگاه مثبت به این رشد و تولیدات داخلی در آنجاست.

می توانیم روابط تجاری خود را با همسایگان طی چهار سال به دو برابر برسانیم

وی افزود: همانطور که می دانیم مقام معظم رهبری سالیان سال است که روی سیاست متوازن و اولویت دادن به همسایگان تاکید دارند، اما به نظر من دولت قبل این سیاست را در اولویت قرار نداد اما این دولت روی صحبت های مقام معظم رهبری تاکید دارد و با همین فرمان و سیاست، جلو می رود و ما معقتدیم که در چهار سال اینده ، بتوانیم روابط تجاری خود را با کشورهای همسایه به بیش از دو برابر برسانیم از همین رو ما می توانیم ، روابط ترانزیتی مان در این چهار سال ، با تمام کشورهای همسایه گره بزنیم، چه در زمینه جاده ای و چه راه آهن که البته درحال حاضر با آسیایی مرکزی رابطه داریم و ان شالله در آینده با قفقاز نیز این رابطه شکل خواهد گرفت ، گرچه شلمچه درحال حاضر بسته است اما در این چهار سال علاوه بر خسروی ، این رابطه شامل بغداد نیز خواهد شد، که البته این امر جزو اولویت های دولت است و وزیر راه با همین اولویت، با پشتیبانی وزارت خارجه در حرکت هستند.

تلاش ایران برای ادغام فعالیت های اقتصادی در اکو و شانگهای
معاون دیپلماسی اقتصادی وزیر امور خارجه ادامه داد: نکته قابل توجه دیگر اینکه، ما به عنوان عضو شانگهای پذیرفته شده ایم اما همانطور که مستحضرید ما با سازمان اکو نیز همکاری های اقتصادی داریم که البته 6 نفر از اعضای شانگهای در اکو نیز حضور دارند و ما تلاشمان این است که در زمینه فعالیت های ترانزیتی ، بیمه و امور بانکی، بین سازمان شانگهای و اکو ، همکاری هایمان را ادغام ( به به قول معروف مرچ ) کنیم ، من معتقدم ما می توانیم با این دو سازمان ، به همکاری هایمان با هدف اولویت های ( همسایگی و اولویت های منطقه قفقاز و اسیای مرکزی قوت بخشیم و با همکاری با این کشورها در سازمان اکو و با شانگهای ، یک قدرت اقتصادی منطقه ای قوی تشکیل شود که بتواند (کانتری ویوشن ) به کشورهای همسایه جنوبی ، شمالی ، شرقی و غربی داشته باشد.
صفری افزود: نکته ای دیگری که باید در اینجا به آن اشاره شود اینکه ، البته جمهوری اسلامی ایران روی مسائل تعرفه ها بی توجهی کرده است که با سیاستهای دولت جدید ، این مشکلات رفع می شود ، همانطور که می دانید ، تعرفه ها اصل تجارت و بیزینس است و اگر این تعرفه ها شکل بگیرد ، امور مربوط به فعالیت های بیمه، بانکداری و کار ضمانت نامه ها شکل خواهد گرفت و می توان با لینک این دو سازمان اکو و شانگهای که گفته می شود در این زمینه موفق بوده است از تجربیات شانگهای در اکو استفاده کرد چرا که اراده ما بر این است که هم اکو را قوی تر کنیم و هم حضور خود را در آن و این امر می تواند، هم برای شانگهای و هم اقتصاد ما و کشورهای همسایه موثر باشد.

می توان بجای فروش نفت خام، باتبدیل آن به کالای نهایی ارزش افزوده ده ها برابری ایجاد کرد
وی تصریح کرد: مسئله قابل توجه دیگر اینکه ، تلاش ما بر این است که با همکاری با کشورهای همسایه در خصوص صادرات، واردات و صدور خدمات مهندسی و تلاش برای خودکفایی در ایجاد پالایشگاه ها و گسترش صنایع پتروشیمی ، وابستگی خودمان به خارج از کشور مثلا در زمینه فروش نفت کاهش دهیم، اگر ما بتوانیم تمام ظرفیت های تولید نفتی مان را پالایش کنیم و محصولات آن را بفروشیم ، خوب این امر ما را مستقل می کند ، و می بینید که الان در زمینه فروش نفت راحت تر می توانند تحریم کنند اما در رابطه با مواد پتروشیمی کمتر و به همین دلایل، در واقع الان داریم نفت مان را مفت می فروشیم درحالیکه که می توانیم ارزش نفتمان را به ده و یا حتی صد برابر ارزش اولیه آن صادر کنیم بنابراین ما با همین همکاری ها و ارتقا تولید و صدور خدمات مهندسی و خودکفایی در زمینه های مختلف ، تلاش می کنیم که، تحریم ها را خنثی کنیم، به عنوان مثال ، همین تحریم بنزین ، باعث رشد و ارتقا ما در تکنولوژی های نوین از جمله در زمینه نانو ، بایو و کاگنتیو و ای تی شد. ما الان بهترین پلت فرم ها را داریم ، بهترین داروی های بی ای یو را تولید می کنیم و نیازهای ما باعث شده است که ما دراین زمینه ها خودکفا شویم.

قرارداد ایران و چین
معاون دیپلماسی اقتصادی وزیر امور خارجه درباره قرار داد ایران با چین اظهارداشت: این قرارداد با چین امضا شده و قابل اجرا است، اما به واسطه مسئله کرونا و اعمال محدودیت های خاص در زمینه رفت و امد در این کشور که در صورت ورود، باید سه هفته قرنطینه شود، بشتر ارتباطات ما درحال حاضر ویدیویی و از طریق ویدیو کنفرانس است، ما الان در زمینه های مختلف از جمله صنعت توریسم ، صنایع دستی ، دارو تجهیزات پزشکی و در وزارتخانه های دیگر، زمینه های همکارهای مختلف آماده شده است و در مورد پروژه ها، امیدواریم سفر جناب اقای امیر عبداللهیان به چین که به زودی انجام می شود ، یک حرکت بسیار مثبتی رو به جلو باشد و این قرارداد که قبلا فعال شده ، فعال تر شود

صفری درباره مذاکرات وین تاکید کرد: ما در مذاکرات قوی و جدی هستیم، یک تیم قوی پیشنهادات خود را ارائه داده است و به صورت جدی در وین در حال مذاکره است تا ان شالله به نتایج خوبی انشالله دست یابیم .

برنامه ایران برای خنثی کردن تحریم های غرب

صفری گفت: تلاش ما این است که از طریق همکاری با کشورهای همسایه در زمینه صادرات، واردات، صدور خدمات فنی و مهندسی، ایجاد پالایشگاه ها و پتروشیمی ها و از جمله فروش نفت به خودکفایی دست یابیم و وابستگی خود را در برابر غرب کاهش دهیم.
وی افزود: اکنون وضعیت فروش نفت به ایجاد وابستگی در کشور منجر شده است در حالی که اگر ما بتوانیم تمام ظرفیت تولید نفتی را پالایش کنیم و محصول آن را بفروشیم منجر به استقلال ما می شود. اکنون در زمینه نفت ما را راحت تر می توانند تحریم کنند اما این مساله در زمینه پتروشیمی وجود ندارد. ما داریم نفت خود را مفت می فروشیم در حالی که می توانیم نفت را به صد برابر ارزش اولیه برسانیم و محصول آن را صادرات کنیم که در این صورت هم ایجاد شغل می کنیم، هم رشد تکنولوژی خواهیم داشت، مستقل تر می شویم و هم عزت خودمان راحفظ می کنیم.
صفری گفت: یکی از کارهایی که داریم از طریق همکاری های منطقه ای و همکاری با همسایگان انجام می دهیم، تولید، صدور خدمات مهندسی و خودکفایی در زمینه های مختلف است و از این طریق در تلاش هستیم تحریم ها را خنثی کنیم.
معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه در ادامه خاطرنشان کرد، در زمینه بنزین اگر تحریم نبودیم خودکفایی اتفاق نمی افتاد همچنین در سایر زمینه ها همچون تکنولوژی های نو نمی توانستیم رشد کنیم. اکنون کسی نمی تواند ما در زمینه نانو، بایوفناوری، کاگنتیو (Cognitive ) و آی تی {هوش و آی تی} نمی تواند مهار کند. ما اکنون بهترین پلتفرم ها را داریم ، بهترین داروهای بیو را خودمان در حال تولید داریم که نیازهای ما باعث شد در این زمینه اقدام کنیم و خودکفا شویم.
وی در باره قرارداد بلند مدت ایران و چین نیز خاطرنشان کرد، این قرارداد امضا شده و قابلیت اجرایی دارد. اما مساله کرونا اکنون محدودیت هایی را در چین ایجاد کرده به صورتی که کسی وارد این کشور شود باید سه هفته قرنطینه شود لذا بیشتر ارتباطات ما اکنون به صورت ویدیو کنفرانس است.

جهش روابط ایران و چین در آینده نزدیک با سفر امیرعبداللهیان به پکن

معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه، در باره روند اجرایی شدن سند همکاری استراتژیک ۲۵ ساله مشترک ایران و چین خاطرنشان کرد، اکنون ما در زمینه های مختلف همکاری از جمله توریسم، صنایع دستی، دارو، تجهیزات پزشکی کار می کنیم. در وزارتخانه های دیگر نیز زمینه های همکاری در مورد سایر پروژه ها آماده شده است. امیدواریم سفر دکتر امیرعبداللهیان وزیر خارجه کشورمان به چین که به زودی انجام خواهد شد، یک حرکت بسیار مثبت و رو به جلو باشد به طوری که این قرارداد که قبلا فعال بوده، فعال تر خواهد شد.
خاطرنشان می شود که برنامهٔ ۲۵ سالهٔ همکاری‌های مشترک ایران و چین یا سند همکاری ایران و چین، یک توافق استراتژیک سیاسی و اقتصادی برای سرمایه‌گذاری در صنعت نفت، گاز، پتروشیمی و سایر زیرساخت‌های کشورمان است به طوری که حجم سرمایه‌گذاری معادل ۲۸۰ تا ۴۰۰ میلیارد دلار آمریکا برآورد شده است.
صفری در باره مذاکرات لغو تحریم ها در وین نیز خاطرنشان کرد: ما در مذاکرات برجام جدی هستیم، یک تیم قوی از کشورما بار اول به وین رفته و پیشنهادات خودش را داده و بار دوم هم به وین بازگشته و دارد به صورت جدی مذاکره می کند تا ان شاالله به نتایج خوب دست یابد.