العالم - آمریکا
"مارسیو فرناندس" تحلیلگر سیاسی برزیلی و استاد سیاست دانشگاه برازیلیا معتقد است، دیدار با رئیس‌جمهوری روسیه یکی از آخرین فرصت‌های رئیس‌جمهوری برزیل است تا تصویری از خود در کنار یک رهبر جهان را نشان دهد و از تصویر ارائه شده از او در سال‌های اخیر به عنوان یک رئیس‌جمهوری "منزوی شده" توسط جامعه بین‌المللی دوری کند.
وی افزود: از آنجا که اعتبار بولسونارو در سال‌های اخیر به شدت مخدوش شده است و باید راهی برای تقویت جایگاه خود در آستانه انتخابات ریاست جمهوری برزیل در اکتبر ۲۰۲۲ بیابد، نزدیک شدن به یک رهبر بزرگ بین‌المللی مانند پوتین، برای وجهه بولسونارو بسیار مهم است. بولسونارو به دنبال انتخاب مجدد خود در انتخابات آتی خواهد بود.
از این حیث، این تحلیلگر بر این باور است که صرف نظر از مسائل تجاری معلق بین برزیل و روسیه، هدف اصلی رئیس‌جمهوری برزیل این خواهد بود که "عکسی" با پوتین داشته باشد که بولسونارو را رهبری با ظرفیت رسیدن به یک معیار استاندارد جهانی نشان دهد.
اما دیدار با پوتین تا کنون برای وزارت امور خارجه برزیل، بدون نگرانی نبوده است. همزمانی این دیدار با تنش‌ها در مرز اوکراین و روسیه، نگاه نگران دیپلمات‌های برزیلی را بر این مسئله متمرکز کرده است که مبادا سخنان بولسونارو به عنوان موضعی پیرامون وضعیت درگیری اوکراین تفسیر شود.
نگرانی که ناشی از تلاش‌های وزارت خارجه آمریکا برای لغو سفر بولسونارو به روسیه بوده است.
"آنتونیو همیلتون مورائو" معاون ریاست جمهوری برزیل به تازگی خاطر نشان کرد که مقامات آمریکایی از "قدرت بازدارندگی خود" برای ممانعت از سفر "ژائیر بولسونارو" رئیس‌جمهوری برزیل به روسیه و دیدار با ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری این کشور استفاده کرده و دولت را تحت فشار قرار داده‌اند.
اگرچه جیک سالیوان، مشاور امنیتی دولت جو بایدن، در یک کنفرانس مطبوعاتی گفت "بدیهی است که بولسونارو در برقراری روابط خود با سایر کشورها، از جمله روسیه آزاد است"، اما علائم نارضایتی از واشنگتن به برازیلیا محسوس بوده است.
فرناندس تاکید کرد: ما می‌دانیم که آنتونی بلینکن (وزیر امور خارجه آمریکا) چندین پیام رسمی و غیر رسمی به کاخ ریاست جمهوری (برزیل) ارسال کرده است که نشان می‌دهد احساس خوبی نسبت به این سفر در این لحظات وجود ندارد.
مورائو در پاسخ به این سوال که آیا طبیعی است که پوتین بخواهد اوکراین از ناتو خارج شود، پاسخ داد: من در مورد چیزی که به نفع ملی روسیه است اظهار نظر نمی‌کنم، اما آن‌ها باید راه حلی بیابند که حاکمیت اوکراین را در منطقه ای تاریخی و اقتصادی حفظ کند.
روزنامه "فولا د سائوپائولو" نیز پیشتر در ۳۱ ژانویه به نقل از منابع وزارت خارجه برزیل گزارش داده بود که ایالات متحده در تلاش برای لغو سفر ژائیر بولسونارو رئیس جمهوری برزیل به روسیه است و در این ارتباط به بر برزیل فشار می‌آورد.
این تحلیلگر، اختلاف بین واشنگتن و برازیلیا بر سر این سفر را در چارچوب "بیگانگی دیپلماتیک" بین برزیل و ایالات متحده از زمان پیروزی جو بایدن و حمایت صریح بولسونارو از دونالد ترامپ و اختلافات دو کشور در مسائل زیست‌محیطی دانست.
به گفته فرناندز، تلاش ایالات متحده برای تحت فشار قرار دادن برزیل برای لغو این سفر باید به عنوان "حرکات نمادین و دیپلماتیک" تلقی شود، زیرا "از قبل برای واشنگتن مشخص شده است که به هر حال، سفر بولسونارو اجتناب ناپذیر خواهد بود".
این محقق برزیلی همچنین معتقد است که از طرف برزیل نیز به رغم شرایط کنونی، مقامات به دنبال این بودند که سفر انجام شود چرا که لغو این دیدار ممکن بود نشان دهنده آشکار شرایط فشار از سوی واشنگتن باشد.
فرناندس همچنین سرد شدن روابط آمریکا و برزیل را چالش‌های پیش‌روی دو رئیس‌جمهوری و تنش‌های داخلی دو کشور می‌داند؛ بولسونارو به انتخاب مجدد خود برای چهار سال دیگر معطوف است و بایدن با بازگشت احتمالی دونالد ترامپ به کاخ سفید مواجه است.
مذاکرات روزانه در جهت کاهش تنش‌ها بر سر اوکراین در حالی بدون پیشرفت چشمگیر ادامه دارد که نزدیک شدن روابط دیپلماتیک و اقتصادی روسیه با کشورهای آمریکای لاتین، از مدت‌ها پیش به یکی از نگرانی‌های اصلی کاخ سفید تبدیل شده است. آنچه واضح است اینکه آمریکا هر چند شرایط اضطراری هفته‌های اخیر بر سر بحران اوکراین را دلیل نارضایتی خود از دست دوستی برزیل و روسیه در این مقطع حساس می‌داند اما واقعیت این است که نفوذ روسیه در کشورهای آمریکای لاتین از مدت‌ها قبل به کابوس مقامات آمریکایی تبدیل شده است.
در شرایط کنونی روابط بین الملل به دلیل گذار نظم جهانی به سوی نظام چندقطبی و کاهش قدرت آمریکا، این کشور برخلاف گذشته قادر به اعمال نفوذ گسترده سیاسی و نظامی در کشورهای آمریکای لاتین نیست. از این رو، مهم ترین رقبای آمریکا در سطح جهانی با اغتنام فرصت، طی سالیان اخیر حضور اقتصادی و نظامی خود را در آمریکای لاتین تقویت کرده و به رقابت دیپلماتیک گسترده ای مبادرت ورزیده اند.
دولت کنونی برزیل از جمله دولت‌های همسو با آمریکا و از متحدان سرسخت واشنگتن در این منطقه محسوب می‌شود. بولسونارو در حالی در انتخابات ۲۰۱۸ از رقیب خود پیشی گرفت که از همان ابتدا، وعده‌های پوپولیستی و استفاده از تاکتیک‌های رفتاری و انتخاباتی مشابه دونالد ترامپ، نگرش نظامی‌گری، حمایت از سیاست‌های راست گرایانه موجب تشدید اختلافات در این کشور شد.
با این حال، شهروندان کشور پهناور برزیل، دوم اکتبر (۱۰ مهر ۱۴۰۱) پای صندوق‌های رای حاضر خواهند شد تا در میانه منازعات انتخاباتی میان لولا داسیلوا رئیس‌جمهور چپگرای سابق و ژائیر بولسونارو رئیس‌جمهوری راستگرای افراطی فعلی، رهبر آینده این کشور را انتخاب کنند.
روابط دو کشور برزیل و روسیه هم به صورت دوجانبه و هم در قالب کشورهای عضو بریکس (برزیل، روسیه، هند و آفریقای‌جنوبی) در حال پیشرفت و توسعه است.
طبق بیانیه کرملین، مسائل بین‌المللی و روابط دوجانبه میان روسیه و برزیل از محورهای دیدار پوتین و بولسونارو خواهد بود. سخنگوی کرملین پیشتر گفته بود که در این نشست دو طرف طی این نشست دیدگاه‌های خود درباره مسائل جهانی را به اشتراک می‌گذارند.