العالم - ایران
محسن رفیقدوست، از اعضای مؤسس حزب مؤتلفه اسلامی و فعال سیاسی در دوران پیش از انقلاب اسلامی، در گفتوگوی اختصاصی با شبکه خبری العالم، به بررسی نقش خود در استقبال از امام خمینی (ره) پس از بازگشت از تبعید پرداخت.
وی که ۲۸ ماه در زندان شاه به سر برده بود، اظهار داشت: «از زمان خروج امام از عراق و انتقال ایشان به پاریس، من نیز از زندان آزاد شدم و به عنوان عضوی از هیئت استقبال امام فعالیت کردم.»
رفیقدوست با اشاره به جزئیات روز بازگشت امام خمینی (ره) به ایران، گفت: «در آن روز، من مسئولیت رانندگی خودروی امام از فرودگاه مهرآباد به بهشت زهراء و نیز حراست از ایشان را بر عهده داشتم.»
رفیقدوست همچنین به توضیح وضعیت فرودگاه مهرآباد اشاره کرد و گفت: «سقف سالن شماره یک فرودگاه که به تازگی ترمیم شده بود، برای استقبال از امام آماده شد. ما برای مهمانان داخل فرودگاه ۲۰۰ دعوتنامه صادر کرده بودیم که شامل شخصیتهایی مانند شهید مطهری، شهید بهشتی، آیتالله هاشمی رفسنجانی و دیگر چهرههای سیاسی بود.»
وی خاطرنشان کرد: «در آن روز، برخی از افراد مجاهدین خلق که دعوتنامه دریافت کرده بودند، قصد داشتند در صف اول قرار بگیرند، اما من آنها را به صف آخر هدایت کردم.»
رفیقدوست درباره حوادث قبل از بازگشت امام نیز توضیح داد: «پس از اینکه شاه کشور را ترک کرد، امام اعلام کردند که قصد بازگشت دارند. شاپور بختیار، نخستوزیر وقت، قصد بستن فرودگاه را داشت، اما اعتراضات مردمی با شعارهایی مانند 'اگر امام فردا نیاید، مسلسل ها بیرون می آید'، باعث شد که فرودگاه مجدداً باز شود. ما سالن شماره یک را انتخاب کردیم و آن را برای استقبال از امام آماده کردیم.»
از فرودگاه تا بهشت زهرا با امام خمینی (ره)
محسن رفیقدوست با اشاره به اینکه مسئولیت رانندگی خودروی امام و حراست از ایشان را بر عهده داشت، اظهار کرد: «ما خودرویی را برای استقبال از امام آماده کرده بودیم که بخش عقب آن ضدگلوله بود، اما امام خمینی (ره) از نشستن در عقب خودداری کرد و گفت: 'من در جلو مینشینم.'»
رفیقدوست افزود:«ما تمام امکانات لازم برای این مهم را فراهم کرده بودیم، اما استقبال مردم به گونهای بود که برنامههای ما به کلی تغییر کرد.مسیر ۳۴ کیلومتری از فرودگاه مهرآباد تا بهشت زهرا به دلیل حضور غیرقابل تصور ۶ میلیون نفر از مردم، ۳ ساعت و ۴۰ دقیقه طول کشید. مردم به حدی به خودرو نزدیک شده بودند که حتی پاهایشان مانع دید ما میشد و داخل خودرو تاریک شده بود»
وی با اشاره به آرامش امام در این شرایط دشوار، گفت: «امام با اعتماد به نفس کامل در خودرو نشسته بود و حتی در مواقعی که خودرو به دلیل فشار جمعیت تکان میخورد، به من میگفت: 'آرام باش، نگران نباش، هیچ اتفاق بدی نمیافتد.'»
رفیقدوست همچنین از مشکلاتی که در مسیر رخ داد، خبر داد: «در شروع خیابان شهید رجایی، سید احمد خمینی به دلیل فشار جمعیت بیهوش شد و افتاد. امام به من گفت: 'او را رها کن، بهتر میشود.' وقتی به بهشت زهرا رسیدیم، موتور خودرو خاموش شد و فرمان به سمت راست قفل کرده بود. از خوششانسی، یک هلیکوپتر در فاصله ۵۰۰ متری آماده بود و با کمک جوانانی که دور خودرو بودند، خودرو را به سمت هلیکوپتر حرکت دادیم.»
وی ادامه داد: «هنگام انتقال به هلیکوپتر، من درب خودرو را باز کردم، امام را در آغوش گرفتم و پاهای ایشان را بوسیدم. سپس خود بیهوش شدم و وقتی به هوش آمدم، امام در حال صدور فرمانهایی برای سرنگونی دولت بختیار بود.»
رفیقدوست خاطرنشان کرد: «شب آن روز در مدرسه رفاه و صبح روز بعد در مدرسه علوی، امام بدون هیچ برنامهریزی قبلی حضور یافتند. شهید مطهری (ره) بدون هیچ حفاظتی، امام را از مدرسه رفاه به مدرسه علوی برد.»
وی در پایان به سؤال یک روزنامهنگار از خبرگزاری رويترز پاسخ داد: «وقتی شما از من پرسیدید که آیا نگران بودید، متوجه شدم که آیا باید نگران باشم؟ ما از سال ۱۹۶۳ در کنار امام بودیم و بسیاری از دوستانمان شهید شدند. حالا امام بازگشته و شاه فرار کرده است. دیگر معنایی برای ترس وجود ندارد.»
نقش مردم، ارتش، و تشکیل سپاه در پیروزی انقلاب اسلامی
از اعضای مؤسس حزب مؤتلفه اسلامی، خاطرنشان ساخت که 19 بهمن ماه 1357، نیروی هوایی ارتش با امام خمینی (ره) بیعت کردند و گارد سلطنتی تصمیم گرفتند به مدرسه علوی حمله کنند.
رفیقدوست گفت: «وقتی اولین تانک گارد سلطنتی به خیابان ایران رسید، مردم با شجاعت آن را متوقف کردند. تانک معیوب شد و راه را برای نیروهای بعدی بست.»
وی ادامه داد: «اعضای نیروی هوایی به صورت منظم وارد مدرسه علوی شدند و با امام بیعت کردند. شب همان روز، گارد سلطنتی به نیروی هوایی حمله کردند، اما در دام دو قدرت گرفتار شدند: در داخل پایگاه با اعضای نیروی هوایی مواجه شدند و در خارج، ما تمام کسانی که قادر به حمل سلاح بودند، مسلح کردیم. این سلاحها از انبارهای نظامی خارج شده بود و به ازای کارت پایان خدمت سلاح به مردم تحویل داده میشد. گارد سلطنتی شکست خورد و عقبنشینی کرد.»
سه عامل پیروزی انقلاب
رفیقدوست اشاره کرد: «هر انقلابی که سه عامل ایدئولوژی، رهبری، و مردم را داشته باشد، پیروز خواهد شد. امام خمینی (ره) با بازگشت از پاریس به تهران، این سه عامل را به اوج رساندند و شعار ما 'استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی' شد. هیچ شکی در پیروزی ما وجود نداشت.»
گفتگو شهید بهشتي با رئیس ساواک
وی خاطرنشان کرد: «رئیس وقت ساواک، ناصر مقدم در آبان ماه (سال ۵۷) از شهید بهشتي درخواست ملاقات کرد. پس از ملاقات، شهید بهشتي به ما گفت که مقدم از او پرسید: 'با چه نیرویی میخواهید با شاه بجنگید؟' شهید بهشتي پاسخ داد: 'شاه با چه قدرتی میخواهد با ما روبرو شود؟ حتی سرهنگهای ارتش نیز با ما بیعت کردهاند و ارتش دیگر با شاه نیست، بلکه با ما است.»
فرار سربازان و تشکیل سپاه
رفیقدوست افزود: «حدود ۳ تا ۴ ماه قبل از بازگشت امام، دستور داده شد که سربازان از پادگانها فرار کنند. در مدرسه رفاه، سربازان با سلاحهای خود از پادگان فرار کردند، به مدرسه رفاه آمدند، سلاحهایشان را تحویل دادند، لباس نظامی خود را با لباس معمولی عوض کردند و رفتند.»
وی ادامه داد: «هنگامی که نیاز به نیرو برای مقابله با گارد سلطنتی بود، اعلام کردیم که هر کسی که بتواند، بیاید و با ارائه کارت پایان خدمت، سلاح دریافت کند. این الگویی بود که امروز در جنبشهایی مانند غزه نیز مشاهده میشود.»
![](https://media.alalam.ir/uploads/org/2025/02/06/173884163382117000.jpg)
تشکیل سپاه پاسداران
وی درباره تشکیل سپاه پاسداران توضیح داد: «قبل از بازگشت امام، شهید محمد منتظری ایده تشکیل نیرویی برای حفاظت از انقلاب را مطرح کرد. دولت موقت درخواست کرد که تشکیلات سپاه تحت نظارت آنها باشد، اما امام خمینی (ره) پس از مشورت، تصمیم گرفت که سپاه تحت نظارت شورای انقلاب قرار گیرد.»
رفیقدوست افزود: «من اولین کسی بودم که به سپاه پیوستم و وزیر نیروهای سپاه شدم. سپاه بهصورت کامل در جریان جنگ با عراق (۱۹۸۰–۱۹۸۸) شکل گرفت و به یک نیروی قدرتمند تبدیل شد.»
محسن رفیقدوست، وزیر سابق سپاه، در گفتوگوی با شبکه العالم اظهار داشت: «سپاه در آغاز انقلاب بهعنوان یک نیروی انتظامی در شهرها فعالیت میکرد، اما با شروع جنگ تحمیلی (۱۹۸۰–۱۹۸۸)، به یک نیروی مسلح کاملاً مجهز تبدیل شد که امروزه از سطح علمی بالایی نیز برخوردار است.»
خرید اولین سلاح سپاه
وی توضیح داد: «اولین سلاحی که برای سپاه خریداری کردم، در سال 57 بود. آن زمان به لبنان رفتم و با یاسر عرفات دیدار کردم. از او ۲۰۰۰ سلاح کلاشنیکف و ۵۰۰ گلوله آر-پی-جی خریدم و به ایران آوردم.»
رفیقدوست خاطرنشان کرد: «من قبل از انقلاب نیز به لبنان سفر میکردم و در سال ۱۹۷۳ به جنبش فتح پیوسته بودم. پس از پیروزی انقلاب، وقتی یاسر عرفات به ایران آمد، من به فرودگاه رفتم و او را به حضور امام خمینی (ره) بردم.»
حمایت از فلسطین و روابط قبل از انقلاب
وی ادامه داد: «رابطه امام خمینی (ره) و مرجعیت با مسئله فلسطین از سالهای قبل از انقلاب آغاز شد. امام فتوا صادر کرده بود که ثلث سهم امام از خمس را میتوان برای کمک به انقلاب فلسطینیان هزینه کرد. ما پس از پیروزی انقلاب، این رابطه را ادامه دادیم.»
رفیقدوست افزود: «خطاب امام خمینی (ره) از ابتدا بر رد دولت اشغالگر صهیونیستی بود و رهبر معظم انقلاب نیز این مسیر را ادامه دادهاند. ما بهطور اصولی دولت غاصب صهیونیستی را به رسمیت نمیشناسیم، زیرا این سرزمین، فلسطین است و باید توسط فلسطینیان اداره شود.»
![](https://media.alalam.ir/uploads/org/2025/02/06/173884171655172600.jpg)
توسعه صنایع دفاعی و خودکفایی
وی درباره توسعه صنایع دفاعی ایران گفت: «بهدلیل تحریم بینالمللی در حوزه تسلیحات، تصمیم گرفتم خطوط تولید سلاح را راهاندازی کنم. امروزه ایران در زمینه موشکهای دقیق و پهپادهای پیشرفته به خودکفایی ۱۰۰درصدی رسیده است. حتی کشورهایی مانند روسیه از این فناوریها برخوردار نیستند.»
رفیقدوست ادامه داد: «یک روز در حضور امام خمینی (ره)، گزارش دادم که ۱۸ گروه برای تولید ابزار و سلاحهای دفاعی تأسیس کردهام، از مهمات گلوله تا ابزار دفاعی شیمیایی، بیولوژیکی و هستهای. امام از من پرسید: 'آیا این شامل بمب اتمی هم میشود؟' من ساکت ماندم. امام فرمودند: 'بمب اتمی نسازید.' وقتی قصد خروج داشتم، امام پرسیدند: 'میدانی چرا نباید بمب اتمی بسازی؟' من پاسخ دادم: 'نه، اما فرمان شما کافی است.' امام فرمودند: 'سلاح اتمی سلاح جنگ نیست، بلکه موجب نابودی زراعت و نسل میشود و ما برای نابودی زراعت و نسل خلق نشدهایم.'»
خرید سلاح از کشورهای مختلف
وی درباره خرید سلاح در دوران تحریمها گفت: «اتحاد جماهیر شوروی و آمریکا هر دو به ما سلاح نمیفروختند. کشورهای شرقی میگفتند که از طریق واسطه میتوانند سلاح بفروشند. بنابراین، وقتی میخواستم از کشورهایی مانند بلغارستان، لهستان، یوگسلاوی یا مجارستان سلاح بخرم، گروهی از سوریه یا لیبی را همراه خود میبردم. آنها مذاکره میکردند و لیستی تهیه میشد که سپس با کشتی بارگیری میشد.»
از دریافت اولین موشکها تا خودکفایی ۱۰۰درصدی در صنایع دفاعی ایران
محسن رفیقدوست، افزود: «پس از مذاکره با قذافی، سه محموله موشک دریافت کردیم که هر محموله شامل ۱۰ موشک از نوع اسکاد-بی بود. شهید طهرانیمقدم که در آن زمان همراه من بود، همراه با سرلشکر حاجیزاده (فرمانده فعلی نیروی هوافضای سپاه) مسئولیت دریافت و انتقال این موشکها را بر عهده داشتند.»
رفیقدوست افزود: «شهید طهرانیمقدم پس از دریافت اولین محموله، از من اجازه گرفت تا مهندسی معکوس روی این موشکها انجام دهد. من کاملاً از او حمایت کردم و در مدت کوتاهی موفق شدند موشک اسکاد-بی را تولید کنند.»
خودکفایی کامل در صنایع دفاعی
رفیقدوست اظهار داشت: «امروزه ایران در تمامی نیازهای دفاعی خودکفایی کامل دارد. از مهمات گلوله تا قویترین موشکها، هواپیماها، زیردریاییها، سیستمهای ارتباطی، دوربینهای دید در شب و سایر تجهیزات نظامی را بهصورت محلی تولید میکنیم. ما حتی به کشورهای دوست صادرات سلاح نیز انجام میدهیم.»
وی ادامه داد: «عقیده ما در صادرات سلاح محدودیتهایی دارد، اما مبالغ قابل توجهی از تجهیزات نظامی را به کشورهای دوست صادر میکنیم. امروزه نیازی به شرق یا غرب نداریم و کاملاً مستقل هستیم.»
نقاط ضعف رژیم صهیونیستی
وی درباره آینده رژیم صهیونیستی گفت: «این رژیم با چندین نقطه ضعف مواجه است. اولین آنها، انزوا بینالمللی پس از جرائم متعددش است. همچنین، این رژیم نمیتواند از میزان بالای تلفات در صفوف نیروهایش و خروج تعداد زیادی از افراد نظامیاش از خدمت، بیتفاوت بماند.»
رفیقدوست افزود: «اخیراً وزیر جنگ صهیونیستی اعلام کرد که آنها غزه را ترک میکنند، در حالی که مقاومت حماس تعداد نیروهای خود را افزایش داده است. آنها یکی از لشکرهای خود را از خدمت خارج کردند، زیرا نیروی کافی برای ادامه عملیات نداشتند.»
وی ادامه داد: «صمیمیت و مقاومت مردم غزه که در مساحت ۳۶۰ کیلومتر مربع، بیش از ۲ میلیون نفر زندگی میکنند، نشان داد که این رژیم نمیتواند اهداف خود را در این جنگ به ثمر برساند. رهبر معظم انقلاب اسلامی فرمودند که پایان این رژیم نزدیک است و این حقیقتی است که روز به روز آشکارتر میشود.»
وضعیت اقتصادی و اجتماعی ایران
وی در پایان به چالشهای اقتصادی ایران اشاره کرد و گفت: «شعار انقلاب ما شامل سه کلمه بود: استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی. ما استقلال و آزادی را بهطور کامل به دست آوردیم، اما در حوزههایی مانند عدالت اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی، هنوز از خواستههای مردم عقب هستیم.»
رفیقدوست افزود: «کشور ما که در حوزه دفاع خودکفایی کامل دارد، قابلیت خودکفایی در اقتصاد را نیز دارد. دولت باید تلاش بیشتری کند و از جدیدترین دانشها در مدیریت منابع آب و زمین استفاده کند. راه طولانی در پیش داریم، اما رهبر معظم انقلاب و مسئولان کشور مصمم هستند که این مشکلات را حل کنند.»