العالم- ایران
اولین حضور عملیاتی جنگنده «یاک 130» نیروی هوایی ارتش در جریان رزمایش مشترک ذوالفقار 1403 ارتش در جنوب شرق کشور رقم خورد.
یاک 130 در اولین حضور عملیاتی خود در یک رزمایش توانست با اجرای عملیات مشترک با جنگنده‌های رهگیر میگ 29 نهاجا، یک پهپاد را با موفقیت منهدم کند.
یاک 130 شهریورماه سال 1402 به منظور آموزش خلبانان نیروی هوایی ارتش وارد ناوگان نهاجا شد و هم اکنون در پایگاه هشتم شکاری شهید بابایی در اصفهان نگهداری و برای آموزش خلبانان نیروی هوایی از آن استفاده می‌شود.
اولین تصاویر از حضور یاک 130 در ایران
ورود این هواپیما به ناوگان هوایی ارتش موجب آشنایی هرچه بیشتر خلبانان کشورمان با جنگنده‌های بروز دنیا بویژه جنگنده‌های روسی می‌شود و می‌توان این موضوع را مقدمه‌ای برای تحویل گیری جنگنده‌هایی مانند سوخو 30 و سوخو 35 در نیروی هوایی ارتش دانست.
جنگنده یاک 130 علاوه بر نقش آموزشی قادر است در عملیات‌های پشتیبانی نزدیک هوایی نیز شرکت کند و به این ترتیب علاوه بر نقش آموزشی می‌تواند عملیات‌های رزمی هم اجرا کند.
حال با گذشت حدود یکسال از ورود جنگنده یاک 130 به کشور و آموزش خلبانان نیروی هوایی ارتش با این جنگنده، می‌توان گفت نیروی هوایی ارتش به قابلیت اجرای عملیات‌های رزمی با این هواپیما نیز دست یافته است که یکی از تاکتیک‌های تمرین شده توسط خلبانان ارتش با این جنگنده در جریان رزمایش ذوالفقار 1403 به اجرا در آمده است.
تجهیز نیروی هوایی به جنگنده‌های پیشرفته و تقویت هرچه بیشتر توان رزم هوایی کشور یکی از نیازمندی‌های جدی نیروهای مسلح است که چند سالی است ضرورت آن بیش از گذشته مطرح شده که با ورود جنگنده یاک 130 و تمرین تاکتیک‌های رزمی توسط خلبانان نیروی هوایی ارتش گامی بزرگ در جهت بر طرف کردن این نیاز برداشته شده است.
با جنگنده یاک 130 بیشتر آشنا شوید:
یاک 130 یک هواپیمای پیشرفته آموزشی-رزمی است که توسط شرکت یاکولوف روسیه طراحی و تولید شده و قادر است نیاز آموزشی خلبانان نیروهای هوایی ارتش به آشنایی و فراگیری پرواز با جنگنده‌های نسل 4 را برآورده کند. این هواپیما بنا به سفارش ارتش روسیه برای جایگزینی با جت آموزشی ال 39 طراحی شده و قابلیت‌های پرواز با هواپیماهای نسل 4++ مانند سوخو 35 و نسل 5 مانند سوخو 57 را فراهم می‌کند.
این هواپیما از سال 2011 رسما وارد خدمت شده و علاوه بر ارتش روسیه کشورهایی نظیر الجزایر،ویتنام، بنگلادش،بلاروس،میانمار و سوریه این هواپیما را سفارش داده و یا بکارگیری کرده‌اند.
یاک 130 هواپیمایی دو سرنشینه با بدنه‌ای از جنس آلومینیوم و کامپوزیت است که قادر است علاوه بر ماموریت‌های آموزشی در نقش یک جنگنده پشتیبانی نزدیک زمینی (CAS) نیز به ایفای نقش بپردازد. این هواپیما قادر است تا 3 تن انواع مهمات با خود حمل کند و برای این منظور دارای 10 جایگاه حمل تسلیحات در زیر بدنه و بال‌ها و نوک بال‌ها است.
این هواپیما فاقد توپ 30 میلیمتری داخلی است اما می‌تواند یک غلاف خارجی توپ 23 را در زیر بال‌خود حمل کند. علاوه بر این یاک 130 می‌تواند انواع تسلیحات معمولی و هدایت شونده شامل بمب‌های 250 و 500 کیلویی، راکت‌های 80 و 122 و 330 میلیمتری، بمب‌های هدایت شونده کاب 500 و موشک هدایت شونده خا 29 و دو موشک حرارتی آر 73 برای درگیری هوایی حمل کند. همچنین این هواپیما می‌تواند دو غلاف جنگ الکترونیک در دو سر بال‌ها و مخازن سوخت خارجی را برای افزایش برد عملیاتی با خود حمل کند.
به گزارش تسنیم، برد عملیاتی این هواپیما بسته به نوع آرایش تسلیحاتی و نصب مخازن سوخت خارجی بین 600 تا 800 کیلومتر است. ظرفیت حمل این هواپیما در مخازن داخلی 1700 کیلوگرم است که این ظرفیت با نصب مخازن خارجی به 2600 کیلوگرم می‌رسد.
دو موتور توربوفن AL-222-25 با قدرت رانش 49 کیلونیوتن قوای پیشران این جنگنده را تشکیل می‌‌دهند که در صورت جایگزینی با موتور AL-222-28 این توان به 53 کیلونیوتن قابل افزایش است. یاک 130 با دوموتور خود قادر است تا ارتفاع 1200 متر ارتفاع گرفته و با بیشترین سرعت 1050 کیلومتر بر ساعت و سرعت کروز 800 کیلومتر برساعت پرواز کند.
هر دو خلبان از کابین‌هایی با فضای دید وسیع و مجهز به صندلی پرتاب کا 36 بهره می‌برند. علاوه بر این کابین هر دو خلبان به سه نمایشگر دیجیتال رنگی مجهز است که اطلاعات پرواز را برای آنها به نمایش می‌گذارد. همچنین خلبان کابین جلو از یک نمایشگر HUD برای نمایش اطلاعات هدف، کنترل و شلیک تسلیحات بهره می‌برد.
یاک 130 در دماغه خود از یک رادار OSA با توان رهگیری 8 هدف ودرگیری همزمان با دو هدف و برد کشف 60 کیلومتر است. این رادار همچنین توان درگیری با اهداف دریایی را به این هواپیما می‌دهد. این هواپیما در حوزه ناوبری مجهیز به سامانه‌های موقعیت یاب گلوناس(برای نسخه‌های روسی) و جی پی اس (برای نسخه‌های صادراتی) است.