العالم - آمریکا
روزنامه نیویورک تایمز در مطلبی نوشت: بوئینگ روز یکشنبه قراردادی 16 میلیارد و 600 میلیون دلاری با ایران منعقد کرد تا به این کشور – آن هم پس از گذشت چندین دهه از تحریم‌های اقتصادی آمریکا – هواپیما بفروشد. اما بوئینگ ترجیح داد بر تعداد شغل‌هایی ایجادشده به وسیله این قرارداد تأکید کند.
در بیانیه بوئینگ آمده است: «توافق امروز از ده‌ها هزار شغل در آمریکا که با تولید و تحویل هواپیما‌ها مرتبط هستند، حمایت خواهد کرد.» به نظر می‌رسد دریافت‌کننده اصلی این پیام، به وضوح دونالد ترامپ باشد. زبان بکار‌رفته در این بیانیه گویای دشواری‌هایی است که بزرگترین صادرکنندگان آمریکا در بحبوحه تهدید‌های ترامپ در خصوص تغییر سیاست‌های بازرگانی و کنار کشیدن از توافق هسته‌ای ایران، با آن روبرو هستند.
ترامپ درباره تحمیل تعرفه به کالا‌های وارداتی از چین و شرکت‌های آمریکایی که شغل‌ها را به مکزیک و سایر کشورها منتقل می‌کنند صحبت کرده است. اما او در این خصوص که اگر سایر کشورها به اقدامات تلافی‌جویانه درباره تعرفه‌ها متوسل شوند و یا درباره احتمال زیان دیدن برخی از بزرگترین شرکت‌های تولیدکننده آمریکا – همانند بوئینگ و جنرال الکتریک و کارمندانشان – در صورت بر هم خوردن توافق‌های کنونی،، اظهار نظر چندانی نکرده است.
به نوشته نیویورک تایمز، مقامات بوئینگ که هنوز از حملات هفته گذشته ترامپ درباره هزینه بالای قرارداد ساخت هواپیمای مورد نیاز رئیس جمهور این کشور ناخرسند هستند، تصدیق کردند که قرارداد ایران به رخداد‌های آینده وابسته است. این یک روش مؤدبانه برای اشاره به نگرانی‌های عمیق آن‌ها در خصوص حمایت ترامپ و کنگره دارای اکثریت جمهوری‌خواه از این قرارداد است.
افزون بر این قرارداد، بوئینگ و سایر شرکت‌هایی که موتور‌های جت، محصولات مرتبط با فناوریهای برتر و ادوات سنگین صادر می‌کنند نگرانند در صورت آغاز جنگی بازرگانی از سوی ترامپ، به اهدافی آسان تبدیل شوند. ریچارد ال. «ابولافیا،» تحلیلگر حوزه هوا‌فضا در این خصوص می‌گوید: «شما بر واردات از چین، تعرفه‌ای 45 درصدی وضع می‌کنید و چینی‌ها هم به طور ناگهانی به جای جت‌های بوئینگ به جت‌های ایرباس علاقه‌مند می‌شوند.» ایرباس، رقیب اروپایی بوئینگ است. وی افزود: «تلاش برای حمایت از برخی مشاغل، می‌تواند سایر شغل‌ها را تهدید کند. و موضوع چه تجارت با ایران یا چین باشد، شاهد الگویی نوظهور هستیم که از پشت کردن آمریکا به سایر کشورهای جهان در حوزه اقتصاد حکایت دارد.»
شرکت بوئینگ در شیکاگو قرار دارد و بر حسب ارزش کالا‌هایی که به فروش می‌رساند، بزرگترین صادرکننده آمریکا به شمار می‌رود. این شرکت به چین و سایر مناطق آسیا – به خصوص مناطقی از خاورمیانه که بیشترین رشد اقتصادی را تجربه می‌کنند – هواپیما‌های متوسط و غول‌پیکر می‌فروشد. فروش جت‌های این شرکت، مدتهاست بخشی از دیپلماسی آمریکا به شمار می‌رود. سایر کشورها باید تصمیم بگیرند آیا می‌خواهند با بوئینگ آمریکایی معامله کنند یا مایلند به سراغ ایرباس اروپایی بروند.