العالم - ایران
به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری فارس، روزنامه سعودی «العرب» چاپ لندن در مطلبی با عنوان «قطر بزرگترین بازنده برکناری تیلرسون است»، نوشت که تعیین «مایک پمپئو» برای تصدی وزارت خارجه آمریکا، به محک گذاشتن راهبرد ترامپ برای محاصره ایران است.
العرب با درج تصویری از تیلرسون (در حال ترک جای خود) که زیرش نوشته «راه کسی که حرف رئیس‌جمهور را گوش نکند»، نوشت: با توجه به انتقادهایی که دیپلماسی آمریکا به رهبری تیلرسون با آن روبه‌رو بود و گفته می‌شد که ادامه سیاست آتش‌بس اوباما در مقابل روسیه، ایران و کره شمالی است، و در پی آن آمریکا را متهم می‌کرد که راه را برای کاهش نقش آمریکا در مسائل بزرگ جهانی باز گذاشته، تصمیم برکناری تیلرسون غافلگیرکننده نبود.
در ادامه این گزارش آمده است که «محافل دیپلماتیک عربی در واشنگتن می‌گویند که تغییر تیلرسون با مایک پمپئو مدیر سازمان سیا، دیپلماسی آمریکا را به عنوان قدرت اول بین‌الملل، به صحنه برمی‌گرداند».
العرب ادعا کرد: بزرگترین بازندگان این تغییر [و برکناری وزیر خارجه آمریکا] قطر و ایران هستند که [از آن] استفاده کردند؛ هر یک از جانب خود روی حساب‌های تیلرسون و لابی اوباما در وزارت خارجه حساب باز کرده بودند تا ترامپ را به چالش بکشند... .
«دونالد ترامپ» رئیس جمهور آمریکا روز سه‌شنبه (13 مارس) طی حکمی تیلرسون را از وزارت خارجه برکنار و «مایک پومپئو» رئیس سازمان مرکزی اطلاعات (سیا) را جایگزین او کرد. ترامپ تاکید کرد که برکناری تیلرسون به خاطر اختلاف جدی بر سر توافق هسته‌ای ایران بوده است (جزئیات بیشتر).
العرب همچنین نوشت: محافل دیپلماتیک عربی در آمریکا می‌گویند، این اقدام ترامپ، نشانه‌ای مثبت و روشن از رئیس جمهور آمریکا به کشورهای [عربی] خلیج [فارس] بخصوص عربستان، درست چند ساعت قبل از تعیین زمان سفر ولی‌عهد عربستان محمد بن سلمان به واشنگتن در بیستم مارس جاری است و پیامی آشکار از تمایل به از بین بردن اختلافات خاموش با ریاض در خصوص پرونده قطر است.
به گفته العرب، «خروج تیلرسون [از دولت] بزرگترین تغییر د دولت ترامپ تاکنون است و اختلافاتی را که چند ماه میان رئیس جمهور و مدیر اجرایی سابق شرکت "اکسان موبیل" [تیلرسون] ادامه داشت، پایان داد.
این روزنامه سعودی نوشت که «گزارش‌ها قبلا در ژوئیه [2017] نشان داد که تیلرسون در سخنان خصوصی خود، ترامپ را احمق توصیف کرده بود آن‌زمان که رئیس جمهور پیشنهاد کرده بود که زرادخانه اتمی آمریکا ده برابر شود».
بنا بر این گزارش، «ناظران امور خلیج [فارس] می‌گویند که برکناری تیلرسون سبب شد قطر یکی از مهم‌ترین حامیان خود در دولت ترامپ را از دست بدهد و این امر سبب می‌شود که از سیاست فرار رو به جلو دست بردارد و با جدیتی بیشتر به این بیندیشد که حل بحران [روابط با چهار کشور عربی] از خارج نمی‌‌آید و باید به توافق ریاض مورخ 2013/2014 متعهد باشد...».
العرب افزود: «محافل دیپلماتیک خلیج [فارس] می‌گویند که وزیر برکنار شده آمریکا، مسئولیت تکبرورزی قطر بر عهده اوست چرا که قبلا از تلاش قطر برای توقف حمایت مالی از گروه‌های افراطی یا پیشرفت در تقسیم لیست تروریست‌ها سخن گفته بود و قطری‌ها این سخنان را چراغ سبزی برای ادامه مظلوم‌نمایی خود دانسته بودند... بر خلاف اینکه ترامپ قطر را به حمایت از تروریسم متهم کرد و آن را تحت فشار گذاشت، دیپلماسی تیلرسون کاملا عکس رویکرد رئیس جمهور آمریکا بود و به جای فشار بر دوحه، رابطه غیرمتوازنی با دو طرف بحران برقرار کرد».
العرب با اشاره به موضوع ایران نوشت: قطر تنها نقطه اختلافی ترامپ و تیلرسون نبود. اختلاف بزرگ‌تر بر سر مسئله هسته‌ای ایران بود که راهبرد ترامپ در منزوی کردن ایران را تعطیل کرده بود. ترامپ سه‌شنبه گفته که او و تیلرسون توافق نظر کامل دارند اما در برخی مسائل اختلاف دارند و گفته بود که درباره توافق (هسته‌ای) ایران فکر می‌کند که آن هولناک است اما تیلرسون آن را قابل قبول می‌داند. او [ترامپ] گفته که خواستار لغو یا اقدامی درباره آن [توافق هسته‌ای] بوده اما موضع تیلرسون کمی متفاوت بوده بنابراین در مواضعشان متفق‌القول نبوده‌اند.
بنا بر این گزارش، «ناظران می‌گویند که تعیین مایک پمپئو [رئیس سازمان سیا برای وزارت خارجه] محکی جدی برای راهبرد ترامپ برای محاصره ایران است بخصوص که مدیر سیا و رئیس جدید دستگاه دیپلماسی آمریکا به لزوم قطع تماس امن میان ایران و عراق و سوریه تا لبنان که حزب‌الله بر آن مسلط است، اعتقاد دارد... وزیر خارجه جدید آمریکا پیشتر توصیه کرده بود که کاروان‌های حامل سلاح و تجهیزات در راه سوریه برای تقویت بشار اسد یا حزب‌الله لبنان، هدف قرار بگیرند. او به فشار بیشتر بر اسد اعتقاد دارد ولو اینکه با زور باشد به جای اینکه اجازه داده شود که او (اسد) بر شهرهایی که از دست داده، کنترل پیدا کند».
فارس