العالم ـ ایران ـ سیاسی
بنابر گزارش نیویورکر، توافق هستهای ایران که مهمترین قرارداد منع اشاعه تسلیحات در ربع قرن اخیر بهشمار میرود، در آستانه تنش دیپلماتیک قرار گرفته است. تا 12 ماه می دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا درباره ادامه باقی ماندن واشنگتن در این توافق تصمیمگیری خواهد کرد.
ترامپ پیش از این توافق هستهای ایران را "بدترین توافقی که تاکنون دیده است،" ارزیابی کرده بود.
ترامپ گفته، "این توافقی است که اصلاً نباید درباره آن مذاکره صورت میگرفته است".
سایر شرکای آمریکا در توافق هستهای یعنی بریتانیا، فرانسه، آلمان، چین و روسیه خواستار حفظ توافق هستهای هستند. شورای امنیت سازمان ملل نیز بهاتفاق آرا از توافق هستهای حمایت کرده است. 28 کشور اتحادیه اروپا نیز حمایت خود را از توافق هستهای اعلام کردهاند ولی آمریکا بزرگترین منتقد این توافقنامه بهشمار میرود.
اگر ترامپ به تعهدات آمریکا در چارچوب برجام پایبند نباشد و معافیت ایران از تحریمهای هستهای را تمدید نکند، این توافق احتمالاً از بین خواهد رفت. دولت ترامپ ظاهراً اینطور تصور میکند که فارغ از اقداماتی که واشنگتن انجام میدهد، ایران به مفاد توافقنامه هستهای پایبند خواهد ماند.
محمد جواد ظریف وزیر خارجه جمهوری اسلامی در مصاحبه با نیویورکر گفته، اگر آنها میخواهند توافق را از بین ببرند، آنها آن گزینه را دارند، ولی باید با تبعاتش روبهرو شوند. این خطرناک است که متکبر و گستاخ باشیم، بسیار خطرناک است. ترامپ 15 ماه است که سعی کرده به توافق هستهای لطمه وارد کند، آن هم از طریق اختلال ایجاد کردن در تجارت عادی با ایران.
وی افزوده، این برای ایران مهم است که به منافع توافق هستهای دست پیدا کند. تهران 3 گزینه و سناریو در صورت خروج ترامپ از توافق هستهای دارد؛ سناریوی اول این است که ایران نیز از توافق هستهای خارج شود، به پایبندی خود به مفاد توافقنامه پایان دهد، و غنیسازی اورانیوم را از سر بگیرد. آمریکا هرگز نباید از این مسئله واهمه داشته باشد که ایران بهدنبال بمب اتمی است، ولی ما بهشدت بهدنبال غنیسازی خودمان هستیم.
به گزارش تسنیم، ظریف گفته، گزینه دوم از مکانیسم اختلاف و منازعه در توافق هستهای استخراج میشود، که به هر طرف اجازه میدهد تا شکایت رسمی را در کمیسیونی که برای رسیدگی به نقض مفاد توافقنامه تشکیل شده، ارجاع دهد. ایران تاکنون 11 شکایت را به این کمیسیون ارجاع داده است، به فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا که رئیس این کمیسیون است و موارد نقض توافق هستهای از سوی آمریکا را در 3 مقطع مختلف اعلام کرده است. هدف اصلی از این روند، بازگرداندن آمریکا به پایبندی به مفاد برجام است.
وزیر خارجه جمهوری اسلامی تصریح کرده، گزینه سوم که جدیترین و شدیدترین است آن که ایران احتمالاً برای خروج از پیمان انپیتی تصمیمگیری خواهد کرد. ایران از امضاکنندگان این پیمان بهشمار میرود.