العالم – سوریه
مدیر دفتر العالم در سوریه در ادامه مصاحبه با بشار اسد از او پرسید: آیا شما از حزب الله خواستید از سوریه بیرون برود؟ زیرا سید حسن نصر الله چند روز پیش درباره این موضوع گفت هیچکس نمی تواند ما را از سوریه بیرون کند مگر اینکه رهبران سوریه از ما بخواهند؟
بشار اسد گفت: نبرد، طولانی و مستمر است و به این پیمان سه جانبه نیاز است و هرچند آن را با وارد شدن حزب الله چهار جانبه بدانیم. ما از پیمان سه جانبه به عنوان کشورها سخن می گوییم اما در نهایت، حزب الله عنصری اساسی در این جنگ است زیرا نبرد طولانی است و برای مدتی طولانی به این نیروهای نظامی نیاز خواهیم داشت. اما اگر نیازی وجود نداشته باشد و اگر حزب الله یا ایران یا دیگر نیروها، به این باور برسند که تروریسم شکست خورده است، آنها به ما خواهند گفت که ما می خواهیم به کشورمان بازگردیم، پس همانگونه که سید حسن نصر الله گفت، آنان خانواده و کارهای روزمره دارند و این امری طبیعی است اما هنوز زود است درباره این موضوع سخن بگوییم.
سوال بیست و یکم: حتی تا همین الان، برخی مناطق هستند که زیر سایه تروریسم قرار دارند و نیز مناطقی تحت اشغال، همزمان متاسفانه برخی کشورهای عربی هستند و اینجا به طور خاص درباره عربستان سخن می گویم، که آمادگی خود را برای اعزام نیرو به سوریه اعلام کرده است. در مقابل چند روز پیش چند گردان از مقاومت عشایر مردمی برای مقابله با اشغالگران شروع به فعالیت کردند. آیا هم اکنون گردانهای مقاومت مردمی وجود دارند؟ آیا کمکی از دولت سوریه دریافت می کنند؟ آیا تشکیل این گردانها به این معنی است که ارتش نمی تواند این مناطق را آزاد کند و در نتیجه از عشایر کمک می گیرد؟ موضوع از چه قرار است؟
بشار اسد: مقاومت حالت های مختلف دارد و از چند سال پیش آغاز شده است. مقاومت در آغاز برضد داعش بود، پیش از آنکه برضد اشغالگران باشد. در مناطق مرکزی و شرقی برضد داعش بود. مقاومت حالت های دیگری دارد که در مناطق دیگر آشکار می شود. شاید نتوان آن را نمایان ساخت و نشان داد و چه بسا درباره برخی از حالت های مقاومت، از طریق اطلاعات و خبرها اطلاع پیدا کنیم. هم اکنون این حالت از مقاومت در حال گسترش است. بنابر این مقاومت به یک حالت نیست بلکه حالت های مختلف دارد. گاه به حالت فردی است و گاه به صورت گروههای کوچک که به سازمان خاصی ارتباط ندارند. در همه این حالت ها موضع ما به عنوان حکومت و نظام کشور سوریه، از آغاز در قالب حمایت از هرگونه مقاومتی بوده است، خواه برضد تروریستها و خواه برضد نیروهای اشغالگر، بدون توجه به ملیت آنها، چه آمریکایی باشند چه فرانسوی چه ترک و چه اسرائیلی. ما به عنوان حکومت از نیروهای مقاومت که از درون خانه های ما بیرون آمده اند، حمایت می کنیم.
سوال بیست و دوم: درباره عربستان چطور و تصمیم این کشور به اعزام نیروهایش به سوریه؟
بشار اسد: اول باید این را در نظر بگیریم که هنگامی که ما از کشوری سخن می گوییم باید فرض را بر این بگذاریم که این کشور در تصمیم گیری مستقل است، بنابر این ما از نقش عربستان سخن نخواهیم گفت. می توانید پیش از آنکه درباره عربستان سوال کنید، درباره تصمیم آمریکا درباره این موضوع سوال کنید.
سوال بیست و سوم: البته برخی کشورهای عربی هستند که ما درباره آنها سخن می گوییم. این کشورها در جنگ و نیز ویرانی سوریه نقش یا سهم داشته اند و هم اکنون تلاش می کنند از طریق عملیات بازسازی به درون جامعه سوریه نفوذ کنند. درباره این موضوع چه می گویید؟ به ویژه اینکه این کشورها هستند که سرمایه و توان مالی زیادی دارند، چگونه با آنها برخورد خواهید کرد؟
بشار اسد: بازسازی سوریه برای ما مایه نگرانی نیست. این کار به دو عامل نیاز دارد. اول عامل انسانی که پیش از عامل مالی است. وقتی که کشوری مانند سوریه از عامل انسانی برخوردار باشد، هزینه های مالی مربوط به بازسازی برای آن کمتر خواهد بود. این امری بدیهی است و با اینکه بسیاری از نوابغ و افراد با استعداد سوری به علت جنگ از کشور مهاجرت کرده اند، ما از همه این عوامل برخورداریم با این حال ما همچنان توان آغاز بازسازی را داریم و دلیل آن هم اکنون واضح است. کشور در حال حرکت است و بازسازی آغاز شده است. اما درمورد عامل مالی باید گفت که ملت سوریه از امکانات مالی برخوردار است. سرمایه هایی که بیشتر آنها ممکن است در سوریه نباشد بلکه خارج سوریه باشد. اما برخی سرمایه داران هستند که منتظر آغاز بازسازی اند تا شروع به سرمایه گذاری کنند. در همین حال کشورهای دوست هم هستند که هم توان و هم تمایل به بازسازی دارند و ما مایلیم که بازسازی با مشارکت آنها باشد تا هم آنها و هم ما به عنوان مردم سوریه، از عملیات بازسازی بهره ببریم. به طور خلاصه ما نیازمند این کشورهای عربی نیستیم و به هیچ وجه اجازه نخواهیم داد که بخشی از بازسازی باشند.
حسین مرتضی: هرگز؟
بشار اسد: به هیچ وجه.
حسین مرتضی: حتی اگر در این موضوع نیاز باشد، یعنی از نظر نیاز مالی؟
بشار اسد: نیاز مالی همه چیز نیست، گفتم که این عامل فراهم می شود و وجود دارد، منابع مختلفی در جهان و در سوریه برای نیاز مالی وجود دارد.
سوال بیست و چهارم: در طول سالهای سخت، ما باید از پایداری افسانه ای ارتش سوریه سخن بگوییم و نیز پایداری مردم سوریه و نیروهای مسلح. اگر بخواهید از دو حالت سخن بگویید، سخت ترین حالت یا سخت ترین حادثه ای که در این سالها بر شما گذشته است و نیز در مقابل زیباترین و بهترین حالت چه بوده است؟
بشار اسد: طبیعی است که در بطن نبرد نظامی، حالتهای بهتر و بدتر با تحولاتی که در نبرد نظامی روی می دهد، مرتبط باشند. اگر بخواهم بدترین حالت را بگویم، زمانی بود که تروریستها منطقه ای را به تصرف خود در می آوردند، این امری بدیهی است که در این حالت بدترین حالت باشد، با این حال این حالت بیشتر به نبردها و درگیریهای محدود مربوط می شود به ویژه هنگامی که منطقه ای استراتژیک باشد یا منطقه ای که در آن شهری بزرگ با ساکنان زیاد باشد، در نتیجه تاثیر آن از نظر روحی و روانی بسیار بیشتر خواهد بود. با این حال این وضع به گونه ای بود که می بایست همواره به آن فکر کنیم و همچنان با آن زندگی می کنیم. از دیگر حالات سخت هنگامی است که یکی از نیروها یا گروهی از نیروها به شهادت می رسند و این همچنان به طور هفتگی ادامه دارد. باید به این موضوع فکر کرد که خانواده ای عزیزی را از دست داده است و هیچ چیز جایگزین آن نخواهد شد. چه بسا در مرحله ای، بتوان گفت از طریق پیروزی جایگزین شده است اما در سطح خانوادگی و روحی و انسانی نمی توان چیزی را جایگزین شخص عزیزی کرد که خانواده اش او را از دست داده است یا هنگامی که دوستی را از دست می دهی. این حالت بسیار دردناک است که با آن زندگی کرده ایم و همچنان به طور مستمر با آن زندگی می کنیم و تا زمانی که جنگ متوقف نشود، این حالت نیز متوقف نخواهد شد. اما حالتهای دردناک دیگری هم در طول جنگ و از آغاز وجود داشت، هنگامی که برخی از وطن فروشان را می بینی که هر چند ممکن است اندک باشند، اما موضوع ساده ای نیست، برخی از کسانی که آماده بودند تا وطن خود را بفروشند و آن را با همه اصول و مبانی خود در بازار عرضه کنند و این بالطبع وجود داشت، عده ای که حاضر بودند آن را در برابر پول یا منفعت محدودی بفروشند، علاوه بر اینکه برخی در این کار افراط می کردند. در مقابل همه پیروزیها و به ویژه هنگامی که پیروزیهای سال 2013 در شهر القصیر آغاز شد، آن زمان آغاز پیروزیها بود. پیروزیها سال 2016 در شهر حلب به اوج خود رسید و آغاز پیروزیهای بزرگ بود و در ادامه پیروزی دیر الزور و امروزه در شادمانی آزاد سازی دمشق و ریف آن زندگی می کنیم، این حالت مربوط به همه ماست و ما با آن زندگی می کنیم و شما با ما بودید و این شادمانی را به طور قطع احساس می کنید.
سوال بیست و پنجم: آیا لحظه ای بود که خسته شوید یا احساس تردید کنید؟ در سایه همه تصمیمهایی که گرفته اید؟ آیا حتی برای لحظه ای به این فکر نیفتادید که کشور را ترک کنید؟ آیا به خود نگفتید باید از خانواده و نزدیکانم مراقبت و کناره گیری کنم، همانگونه که برخی در مواقع خاص انجام داده اند؟
بشار اسد: ممکن است این سوال به صورت شخصی مطرح شود، هنگامی که شما به عنوان یک شخص با من برخورد می کنید، چه بسا پس از چند ماه مایوس شوم و احساس رنجوری یا خستگی کنم و بخواهم اوضاع را تغییر دهم یا تسلیم شوم، این ممکن است.
حسین مرتضی: به عنوان یک شخص؟
بشار اسد: به عنوان یک شخص، بالطبع، اما حالتی که مطرح می کنید یک حالت شخصی نیست، بلکه یک حالت ملی است. با خود فکر کنید که شما در موقعیت دیگری هستید چه بسا در حال ساختن ساختمانی. اگر شما این ساختمان را برای خودتان می سازید، پس احساس خستگی می کنید، اما هنگامی که می بینید بسیاری از مردم در ساختن این ساختمان به شما کمک می کنند و آنان همین میل و انگیزه را دارند، خستگی را از یاد می برید. ما هم اکنون در حالتی ملی هستیم. ما از میلیون ها سوری سخن می گوییم، هنگامی که می بینید خمپاره ای افتاده است و همه جای سوریه قربانیانی روی زمین افتاده اند، احساس سرخوردگی می کنید، اما هنگامی که می بینید که زندگی پس از ساعتی بار دیگر به همان منطقه باز می گردد، وضع روحی شما تغییر می کند، هنگامی که می بینید که کارمند اداره برق، کارمند شرکت نفت، معلم و کارمند، بدون احساس ناامیدی و خستگی کنار مبارزان هستند، چگونه خسته شوی؟ این حالت، حالت گروهی است که به من به عنوان یک شخص مربوط نیست، بلکه به حالت انسانی ما مربوط می شود، هنگامی که به عنوان جامعه کنار هم قرار می گیریم، چگونه زندگی می کنیم؟ این چیزی است که خستگی را از بین می برد، اگر جامعه سوریه به این مرحله از ناامیدی و تسلیم برسد، من به طور قطع با آن همراه خواهم شد و تسلیم خواهم شد و انگیزه ای برای پایداری برایم باقی نخواهد ماند. این امری بدیهی است.
حسین مرتضی: جناب رئیس جمهور، از شما بسیار سپاسگزارم که این فرصت را به ما دادید و نیز سپاسگزارم از اینکه با صراحت به سوالات پاسخ دادید. بسیار متشکرم.
بینندگان عزیز از شما برای همراهی با ما تشکر می کنم. درود خدا بر شما باد.