العالم _ آمریکا
وزیر دفاع آمریکا در «کنفرانس امنیتی منامه» ضمن ایراد ادعاهای تندی علیه ایران، سوریه و روسیه، به توضیح فرمول مدنظر آمریکا برای حل بحران یمن پرداخته است.
«جیمز متیس» ابتدا از حمایت‌های «قاطعانه» بحرین در زمینه آنچه حفظ ثبات و امنیت منطقه خوانده و روابط این کشور با آمریکا تشکر کرد و به سرعت شروع به ایراد اظهاراتی تند علیه ایران کرد.
وی گفت: «خاورمیانه امروز به طور فزاینده‌ای در مرکز محیط امنیتی متاثر از بازگشت رقابت قدرت‌های بزرگ قرار گرفته و همچنین متاثر از بازیگرانی است که به دنبال تضعیف نظم امنیتی بین‌المللی مبتنی بر قانون هستند. در حالی که برخی با ما درباره یک منطقه همراه با رفاه، امن و موفق اشتراک نظر ندارند اما آمریکا متعهد است و من اینجا هستم که بگویم که آمریکا در این منطقه حضور دارد و ما متعهد به همکاری با متحدان همفکرمان برای تقویت پاسخ‌های بین‌المللی پایدار و پویا به چالش‌های منطقه‌ای هستیم. از نظر ما، یک خاورمیانه با ثبات، یک جهان با ثبات را پایه‌ریزی می‌کند. بی‌ثباتی محدودها به مرزها نمی‌ماند و اگر تحت نظر و بررسی قرار نگیرد، تشدید شده و گسترش می‌یابد. این منطقه برای اقتصاد بین‌المللی نقشی حیاتی دارد. اگرچه آمریکا نیازی به نفت خاورمیانه برای اقتصاد داخلی خودش ندارد اما بازارهای جهانی به شدت به این منطقه متکی هستند. فراتر از مسائل اقتصادی، مردم این منطقه سزاوار صلح هستند. ما و کشورهای همفکر در این نشست (کنفرانس امنیتی منامه) به دنبال جنگ و درگیری نیستیم اما نمی‌توانیم تاثیرات شرورانه و رفتارهای ثبات‌زدای سازمان‌های افراطی خشونت‌گرا و همچنین رژیم قانون‌شکن ایران را نادیده بگیریم. در نتیجه من امروز موضع آمریکا علیه اقدامات ایران را تکرار می‌کنم».
وزیر دفاع آمریکا در ادامه به تکرار ادعاهای واشنگتن در خصوص آنچه اقدامات ایران در «حمایت از تروریسم» و تلاش‌هایش برای «بی ثباتی در سوریه، لبنان، یمن و حتی پادشاهی بحرین» خواند، پرداخت.
رئیس پنتاگون بدون اشاره به تداوم حمایت‌های تسلیحاتی آمریکا و متحدانش از ائتلاف به رهبری عربستان سعودی در جنگ یمن، در نشست منامه ایران را به «تداوم ارسال موشک برای حوثی‌ها» متهم و این اقدام را «نقض منشور سازمان ملل» خواند.
متیس مدعی شد: «در ۱۸ ماه گذشته حوثی‌ها بیش از ۱۰۰ موشک به عربستان سعودی از قبیل اهداف غیر نظامی شامل فرودگاه بین‌المللی ملک خالد شلیک کردند. حمایت‌های ایران، درگیری در یمن را طولانی، رنج مردم از وضعیت انسانی یمن را بیشتر و در روند تلاش‌ها برای حصول صلح اختلال ایجاد کرده است».
وزیر دفاع دولت «دونالد ترامپ» در این سخنرانی، ادعای واشنگتن درباره حضور «القاعده در ایران» و استفاده از این کشور به عنوان «اقامتگاه امن» را تکرار کرده است.
رئیس پنتاگون در این نشست ایران را به «رفتارهای ناایمن و بی‌ملاحظه در زمینه عبور و مرور دریایی» و «نقض امنیت دریانوردی» متهم کرد.
وی همچنین ایران را به حملات سایبری علیه دیگر کشورها متهم کرد و بار دیگر مخالفت آمریکا با برنامه موشک‌های بالستیک ایران را تکرار کرد.
وزیر دفاع آمریکا سپس مدعی شد «ما در گوشه‌ای نظاره‌گر دستیابی رژیم ایران به سلاح اتمی نخواهیم بود».
وی در بخش دیگری به شدت از حمایت‌های ایران از دولت سوریه انتقاد کرد و «بشار اسد» رئیس‌جمهور قانونی این کشور را «دیکتاتوری» خواند که علیه مردم سوریه دست به «جنایت‌های غیرانسانی» زده است.
متیس با دلخوری از حمایت‌های تهران و مسکو از دولت سوریه گفت: «اسد تنها به خاطر حمایت‌های روسیه و رژیم ایران در قدرت باقی مانده است».
وزیر دفاع آمریکا درباره مواضع این کشور در قبال یمن مدعی شد: «آمریکا همچنین در تلاش برای تقویت فرصت‌ها برای حصول به صلح در جنگ یمن است، به عنوان اقدام در جهت با ثبات سازی وضعیت، ما در تلاش برای توانمندسازی نیروهای امنیتی مشروع یمنی هستیم و همچنین در حال تقویت توانمندی‌های دفاعی شرکای منطقه‌ای‌مان هستیم. من بار دیگر حمایت آمریکا از حق شرکایمان برای دفاع از خودشان در برابر حملات حوثی‌ها را به آنها را اعلام می‌کنم، حملاتی که با تامین تسلیحاتی ایران صورت گرفته است. البته ما در حال حاضر خواستار توقف فوری درگیری‌ها در یمن هستیم. ما بار دیگر حمایتمان را از تلاش‌های مارتین گریفیتس نماینده ویژه سازمان ملل در امور یمن برای حصول به راهکار سیاسی اعلام می‌کنیم، همه جنگ‌ها در نهایت باید پایان یابند و فاجعه یمن هر روز بدتر از روز قبل می‌شود و زمان زیادی برای مسائل فرعی صرف شده است. اکنون زمان آن فرا رسیده که برای توقف این جنگ رو به جلو حرکت کنیم. در ماه نوامبر ما باید درباره پایه و اساس این موضوع صحبت کنیم، سازش باید جایگزین درگیری شود و افراد (درگیر) باید به دنبال صلح باشند».
اشاره متیس به مذاکرات ماه نوامبر (ماه جاری میلادی) بعد از اظهارات اخیر نماینده ویژه سازمان ملل در امور یمن درباره احتمال برگزاری نشست به میزبانی سازمان ملل برای گفت‌وگو درباره بحران یمن مطرح شد.
وزیر دفاع آمریکا در کنفرانس امنیتی منامه درباره قتل «جمال خاشقچی» هم صحبت کرد.
رئیس پنتاگون گفت: «با توجه به حمایت ناگسستنی ما از صلح و حفاظت از حقوق بشر، قتل جمال خاشقچی در یک نهاد دیپلماتیک باید سبب نگرانی شدید همه ما باشد. همانطور که مایک پامپئو وزیر خارجه آمریکا گفته، آمریکا این دست از اقدامات بی‌رحمانه برای ساکت کردن آقای خاشقچی روزنامه‌نگار با توسل به زور را تحمل نمی‌کند. ناکامی هر کشوری در مراعات هنجارهای بین‌المللی و حاکمیت قانون، ثبات منطقه‌ای را تضعیف می‌کند، ثباتی که اکنون بیش از هر زمان دیگری به آن نیاز است. همانطور که رئیس‌جمهور ترامپ گفته ما حقیقت این ماجرا را پیدا خواهیم کرد. بر اساس دموکراسی جاری در آمریکا، از درخواست رئیس‌جمهور ترامپ برای نقش آفرینی کنگره در این امر حمایت می‌کنیم. با توجه به حساسیت وضعیت جاری، من به مشورت با رئیس‌جمهور و وزیر خارجه آمریکا ادامه خواهم داد. ما به دو موضوع توجه خواهیم کرد: منافع ملی آمریکا و همچنین اجرای عدالت در قبال مسببان این قتل».
وی افزود: «آمریکا همچنان با شرکای عربی و اسرائیلی خود در منطقه منافع مشترک امنیتی دارد و از احترام ما به مردم عربستان سعودی کاسته نشده است. احترام ما از سال ۱۹۴۵ با دیدار رئیس‌جمهور فرانکلین روزولت و عبدالعزیز بن سعود پادشاه (وقت) در عرشه ناو یو اس اس کوئینسی تقویت شده و همچنان ادامه دارد. روابط قوی ما در سطح اشخاص هم حفظ می‌شود، البته این موضوع را هم می‌دانیم که همراه با این احترام، باید شفاف‌سازی و اعتماد وجود داشته باشد».
پس از پایان سخنرانی متیس، چند تن از حاضران نشست از او در بخش سوال و جواب، درباره مواضع ایران در منطقه، روابط واشنگتن و آنکارا، به رسمیت شناختن بیت‌المقدس به عنوان پایتخت رژیم صهیونیستی، مذاکرات دولت ترامپ با کره شمالی و تهدید واشنگتن برای خروج از پیمان منع موشک‌های هسته‌ای میان‌برد (INF) پرسش‌هایی مطرح کردند.
وزیر دفاع آمریکا در ابتدا به شوخی با حاضران نشست گفت: «هیچ کسی قبلا به من نگفته بود که (سوالات حضار) آسان خواهد بود البته دقیقا به خاطر همین است که من به منامه آمدم چرا که (پیش بردن مسائل موجود در منطقه و جهان) کار سختی می‌طلبد. درباره ایران باید بگویم که هدف ما این است که ایران به حملات حساب شده خود علیه دیگران پایان دهد. البته باید این موضوع را هم بگویم که ما فکر نمی‌کنیم رژیم ایران از طرف مردم ایران صحبت می‌کند. ما و همه کسانی که اینجا هستیم می‌دانیم که افرادی در ایران هستند که خواهان صلح، رفاه، تعامل و فرستادن فرزندانشان برای تحصیل در دانشگاه‌های دیگر کشورها و بازگشت فرزندانشان به خانه و لذت بردن از آزادی‌هایی که در دیگر کشورها داشته‌اند، هستند. اگر ما بتوانیم شاهد بازگشت مسئولانه ایران به جامعه کشورهای جهان باشیم و شاهد تسلیح نیروهای نیابتی در منطقه توسط آنها، گسترش اقدامات سوء و کشتار در سراسر منطقه و دیگر جاها نباشیم، البته که تحریم‌ها علیه ایران تغییر خواهد کرد اما این کار باید مشروط به وضعیت باشد و مبتنی بر امید، فریبکاری و انکار (واقعیت) نباشد، ما می‌دانیم که ایران دارد چه کارهایی می‌کند».
وزیر دفاع آمریکا در توضیح درباره تهدید ترامپ برای خروج از پیمان منع موشک‌های هسته‌ای میان‌برد گفت: «ما در حال همکاری و مشورت‌های نزدیکی با متحدان اروپایی‌مان هستیم و همین روز گذشته مشورت داشتیم و به همکاری و هماهنگی نزدیک خود درباره این پیمان و تبعات آن برای امنیت اروپا ادامه خواهیم داد. یک نکته را باید به خاطر سپرد و آن اینکه دو دولت دموکرات و جمهوری‌خواه تقریبا برای ۵ سال کار کرده‌اند تا روسیه را بار دیگر به مفاد این پیمان پایبند کنند. به خاطر داشته باشید که فقط دو کشور این پیمان را امضا کردند و یکی از آنها برای سال‌ها به آن پایبند نبوده است. دیدارهای دیپلماتیک ما در دو دولت تاثیر نداشته است. در نهایت ما باید به واقعیات نگاه کنیم البته این به معنای خروج ما از کنترل تسلیحات نیست. کنترل تسلیحات باید چیزی بیشتر از کلمات نوشته شده روی کاغذ باشد و باید اقدام برای اجرای آنها هم وجود داشته باشد».
او درباره روابط آمریکا و ترکیه اینطور گفت: «ترکیه متحد هم‌پیمان ما در ناتو است و در طول این دوره سخت که سبب ایجاد تنش در روابط ما به دلیل خشونت‌ها در سوریه شده، البته این را هم به خاطر داشته باشید که این منبع تنش‌ها بین ما بوده است. به رغم پرداختن به این موضوعات، اتحاد ارتش‌های ما بسیار مستحکم است و ارتباطات بسیار خوبی داریم و همکاری و ارتباطات دو کشور در زمینه‌های مختلف ادامه می‌یابد».
یکی از حضار از وزیر دفاع آمریکا درباره «فرمول» مدنظر این کشور برای حل بحران یمن سوال کرد.
متیس در جواب گفت: «به نظر من بخش اول فرمول آن است که ما مطمئن شویم مرزها غیرنظامی شوند تا افراد این حس را نداشته باشند که باید نیروهای مسلح در مرزها مستقر کنند. بیش از نیروهای گمرک و مرزی نباید چیزی آنجا مستقر شود و این نیروها رفت و آمد و عبور و مرور قانونی افراد و کالاها را بررسی کنند. بخش دوم به نظر من، غیرنظامی کردن در سطوح بالا است، من دارم درباره این صحبت می‌کنم که در حال حاضر هیچ نیازی به وجود موشک در هیچ جای یمن وجود ندارد. هیچ کس قرار نیست که به یمن حمله کند و ما به دولت قانونی یمن و مورد حمایت سازمان ملل کمک می‌کنیم. به نظر من همه باید در منطقه خودشان باشند و نباید بخش‌های دیگر در یمن تحت کنترل افرادی که ساکن آن نیستند، قرار بگیرد، بگذارید که دیپلمات‌ها در حال حاضر کار خودشان را پیش ببرند البته من فکر می‌کنم که این موضوع باید با توجه به این دو خط (دو بخش فرمول مد نظر متیس درباره یمن) شروع شود و اگر ما این کار را بکنیم فکر می‌کنم حوثی‌ها هم متوجه خواهند شد که آنها زمان بهتری از زمان کنونی برای تعامل با مارتین گریفیتس و مقام‌های خوب دفتر او در نمایندگی ویژه سازمان ملل در امور یمن پیدا نخواهند کرد. به نظر من این موضوع به نفع آنها هم هست و آنها هم با آنچه به بهترین نحو به نفعشان است موافقت خواهند کرد و نفع آنها این است که در منطقه خودشان باقی بمانند، نوعی خودمختاری داشته باشند یا نوعی توانمندی برای شنیده شدن صدایشان داشته باشند اما آنها نیازی به حمایت ایران برای حصول به منافعشان ندارند و سازمان ملل می‌تواند چارچوب و فرمول مورد نیاز برای این کار را پی‌ریزی کند».
وزیر دفاع آمریکا در بخش دیگری از سخنرانی خود در نشست منامه به تعریف و تمجید از مواضع دولت بحرین و شخص پادشاه این کشور در قبال شیعیان بحرینی پرداخت.
متیس مدعی شد: «موضعگیری مبتنی بر ذهن اصلاح‌گر او (شاه بحرین) و نحوه شنیدن صدای مردمش، بخشی از مسیر به منظور پیدا کردن راه خروج از قبیله‌گرایی و گفت‌وگوهای غیرسازنده (بین سنی‌ها و شیعیان) است و این روش کاملا با مواضع آمریکا همخوانی دارد و ما از این روند حمایت می‌کنیم».
فارس