العالم - عربستان سعودی
شبکه «سی‌ان‌ان» خبر داده که به بیش از ۴۰۰ پیام «جمال خاشقچی» در پیام‌رسان «واتس اپ» (WhatsApp) دسترسی پیدا کرده که با نگاهی به آنها مشخص می‌شود که «محمد بن سلمان» به دنبال هدف قرار دادن یک منتقد جوان سعودی مستقر در کانادا بوده است.
طبق این گزارش، خاشقچی این پیام‌ها را برای «عمر عبدالعزیز» منتقد و فعال حقوق بشر عربستان سعودی فرستاده که در مونترال کانادا در تبعید به سر می‌برد.
سی‌ان‌ان نوشت: «انتقادهای جمال خاشقچی در نوشته‌های علنی و عمومی او درباره عربستان سعودی و محمد بن سلمان ولی‌عهدش، کاملا با دقت و بررسی شده بود اما در محافل خصوصی این روزنامه‌نگار و ستون‌نویس واشنگتن پست مانعی در برابر خودش برای انتقاد ایجاد نمی‌کرد».
بنا بر گزارش این رسانه آمریکایی، «شاید با نگاهی به پیغام‌های جمال خاشقچی در واتس اپ، سرنخ‌های جدیدی درباره قتل او به دست آید».
عمر عبدالعزیز ۲۷ ساله، پیغام‌های رد و بدل شده بین او و خاشقچی در این پیام رسان را در اختیار سی‌ان‌ان قرار داده است.
خاشقچی در بخشی از این پیام‌ها، ولی‌عهد عربستان سعودی را «دیو» و «پک من» (pac-man) می‌خواند. پک من نام یک بازی رایانه‌ای است که در آن برای پیروزی، شخصیت اصلی این بازی باید دائما دهانش باز باشد و هرآنچه بر سر راهش است را ببلعد.
به گزارش سی‌ان‌ان، بر اساس پیغام‌های خاشقچی که حاوی متن، تصویر و فیلم‌های زیادی است، یک موضوع کاملا روشن است و آن، نگرانی شدید درباره مواضع ولی‌عهد و خشونت او است.
خاشقچی در یک پیام خود در ماه می نوشته بود: «او هر چقدر قربانیان بیشتری می‌بلعد، تعداد بیشتری قربانی طلب می‌کند».
این پیغام خاشقچی بعد از دستگیری گروهی از فعالان حقوق بشر در عربستان سعودی به دستور محمد بن سلمان ارسال شده است.
او همچنین نوشته بود: «این دستگیری‌ها موجه نیستند و به نفع او نیست، اما حاکم مستبد هیچ منطقی ندارد و فقط زور و سرکوب را می‌شناسد و می‌خواهد این را به فعالان نشان دهد. او شبیه به دیو پک من است، هر چه بیشتر قربانی ببلعد، خواهان بلعیدن تعداد بیشتری است. من متعجب نخواهم شد که این سرکوبگری شامل آنهایی خواهد شد که در حال تشویق او هستند».
«عمر عبدالعزیز» از جمال خاشقچی سوال کرد: «آیا احتمال این وجود دارد که وقتی او شاه شد، این افراد را به نشانه ترحم و بخشش عفو کند؟».
خاشقچی در جواب به این سوال در واتس اپ نوشته است: «منطق اینطور حکم می‌کند اما من دیگر هیچ ایمانی به تحلیل ذهن این مرد با منطق ندارم».
خاشقچی و عبدالعزیز در پیام‌های تقریبا روزانه از اکتبر ۲۰۱۷ تا آگوست ۲۰۱۸ در حال تبادل نظر درباره طرح‌هایی به منظور ایجاد یک «ارتش الکترونیکی» برای جوانان در عربستان سعودی برای مقابله با پروپاگاندای حکومتی در شبکه‌های اجتماعی بودند.
عمر عبدالعزیز در صفحه توئیتر ۳۴۰ هزار دنبال‌کننده (فالوئر) دارد.
این دو منتقد عربستان سعودی در مکالمه‌های خود درباره یک ابزار تهاجمی موسوم به «زنبور عسل سایبری» به منظور ایجاد پرتالی برای مستند کردن نقض حقوق بشر در عربستان سعودی و همچنین ابتکاری برای تولید فیلم‌های کوتاه موبایلی صحبت کردند.
عبدالعزیز گفت: «ما پارلمان نداریم و فقط توئیتر را داریم. اما توئیتر ابزاری است که آنها (حکومت عربستان سعودی) هم دارند و از آن برای جنگیدن و انتشار شایعاتشان استفاده می‌کنند. به ما در توئیتر حمله شده و مورد اهانت قرار گرفته‌ایم و به دفعات زیاد مورد تهدید قرار گرفته‌ایم و به خاطر همین ما تصمیم گرفتیم که کاری بکنیم».
در بخشی از طرح او و خاشقچی برای مقابله با پروپاگاندای حکومت عربستان سعودی، ارسال سیم کارت‌های خارجی برای منتقدان داخلی مورد بررسی قرار گرفت تا به گفته آنها با این کار، منتقدان داخلی بدون اینکه ردیابی شوند در توئیتر مطالب خود را منتشر کنند.
بخش دیگر از طرح مدنظر آنها، جلب کمک‌های مالی بود و خاشقچی در یکی از پیغام‌هایش به عبدالعزیز قول داد که ۳۰ هزار دلار از حامیان مالی کمک جذب کند.
خاشقچی در یک پیام نوشته بود: «من برای جلب کمک مالی تلاش خواهم کرد، ما باید کاری بکنیم».
عبدالعزیز یک ماه بعد از این پیام خاشقچی به او خبر داد که ۵۰۰۰ دلار کمک مالی به او رسیده است.
این فعال منتقد عربستان سعودی اوایل آگوست به خاشقچی خبر داد که ماموران حکومتی با او تماس گرفته و گفته‌اند که آنها از طرح آنلاین مشترکش با خاشقچی اطلاع دارند.
خاشقچی از عبدالعزیز سوال کرد که «آنها چطور اطلاع یافتند؟» و او در جواب نوشت: «شاید یک شکاف و مشکلی وجود داشته باشد».
جمال خاشقچی در جواب به عبدالعزیر نوشت: «خدا به ما کمک کند».
عبدالعزیز در مصاحبه با سی‌ان‌ان گفت: «جمال (خاشقچی) اعتقاد داشت که مشکل، محمد بن سلمان است و او گفت که این بچه باید متوقف شود».
خاشقچی در یکی دیگر از پیغام‌هایش برای عبدالعزیز نوشت: «عمر! امیدارم که حالت خوب باشد. ان شاءالله خدا صدای ما را بشنود و ملت ما از این مخمصه نجات یابد».
عمر عبدالعزیز بعد از تماس‌های ماموران حکومتی عربستان سعودی، در مونترال با آنها دیدار کرد و آن دو مامور خودشان را «عبدالله» و «مالک» معرفی کردند.
عمر عبدالعزیز به سی‌ان‌ان خبر داد که گفت‌و‌گوهای انجام شده در این دیدار را ضبط کرده بود.
یکی از این دو مامور سعودی به او گفت: «ما با پیغام شخص محمد بن سلمان و تضمین او برای شما به اینجا آمدیم. اگر سعود القحطانی خودش اسم شما را بشنود فورا شما را خواه شناخت و می‌توانید مستقیم با شاهزاده محمد (بن سلمان) دیدار کنید».
سعود القحطانی مشاور دربار و از چهره‌های نزدیک به محمد بن سلمان بوده که درباره نقش آفرینی او در قتل خاشقچی جنجال‌های زیادی ایجاد شده است.
یکی از این دو مامور اعزامی از ریاض به مونترال، به عمر عبدالعزیز پیشنهاد داد که به سفارت عربستان سعودی در کانادا برود و برخی کارهای اداری را انجام دهد.
عمر عبدالعزیز پیشنهاد این مامور اعزامی عربستان سعودی به او را با خاشقچی در میان گذاشت اما وی توصیه کرد چنین کاری نکند و به سفارت نرود.
عبدالعزیز به سی‌ان‌ان گفت: «او (خاشقچی) به من گفت که (به سفارت) نروم و فقط با آنها در اماکن عمومی دیدار کنم».
توصیه خاشقچی به هموطن در تبعیدش در حالی انجام شد که خود او دهم مهرماه برای انجام کارهای اداری به کنسولگری عربستان سعودی در استانبول رفت و در آنجا توسط توسط تیم ترور اعزامی ریاض کشته شد و تا به امروز هنوز خبری رسمی درباره اینکه چه بر سر جسد او آمده، منتشر نشده است.
در دو ماه اخیر گزارش‌های مختلفی درباره جسد خاشقچی منتشر شده و برخی رسانه‌های ترکیه‌ای گمانه‌زنی‌هایی درباره مثله شدن، نابودی جسد با اسید و حتی انتقال تکه هایی از جسد او به عربستان سعودی مطرح کرده‌اند.
طبق گزارش سی‌ان‌ان، آخرین باری که خاشقچی واتس اپ خود را چک کرد، دوم اکتبر(دهم مهر) بود یعنی همان روزی که به اذعان دادستانی عربستان سعودی او در کنسولگری ریاض در استانبول مثله شده بود.
فارس