العالم - ایران / سیاسی
سفر این مقام لهستانی به دنبال اعتراض شدید تهران به میزبانی مشترک لهستان و آمریکا از کنفرانس صلح و امنیت خاورمیانه انجام می‌شود که قرار است در ۲۴ و ۲۵ بهمن سالجاری در ورشو برگزار شود.
جمعه 21 دی ماه «مایک پامپئو» وزیر امور خارجه آمریکا از برگزاری نشستی ضد ایرانی در ورشو در ماه فوریه (13 و 14 فوریه - ۲۴ و ۲۵ بهمن ماه) با عنوان «ایجاد صلح و ثبات در خاورمیانه» خبر داد. او که با شبکه «فاکس نیوز» گفت‌وگو می‌کرد از تلاش واشنگتن برای گردهم آوردن ده‌ها کشور از نقاط مختلف جهان به منظور گفت‌وگو در خصوص ارتقای ثبات، امنیت و آزادی در منطقه غرب آسیا و با هدف کاهش نفوذ منطقهای ایران سخن گفت.
اظهارات پامپئو و اعلام خبر برگزاری این نشست در ورشو واکنش محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران و دیگر مقامات ایرانی را در پی داشت و پس از آن احضار کاردار لهستان به وزارت خارجه ایران را در پی داشت.
در همین راستا و یک روز بعد از اظهارات پامپئو «ویچخ اونلت» کاردار لهستان در تهران به وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران فراخوانده شد. در این دیدار که روز شنبه 22 دی ماه انجام شد، رئیس اداره اول شرق اروپای وزارت امور خارجه مراتب اعتراض رسمی جمهوری اسلامی ایران نسبت به اقدام طرف لهستانی در همراهی با آمریکا برای برگزاری این کنفرانس را اعلام داشته و گفت: این یک حرکت خصمانه از سوی آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران است و انتظار می‌رود لهستان از همراهی با آمریکا در برگزاری این کنفرانس خودداری کند.
کاردار لهستان در این دیدار با ارائه توضیحاتی در خصوص کنفرانس مذکور، بر ضد ایرانی نبودن آن و بیان اینکه مواضع لهستان با اظهارات اخیر مقامات آمریکایی متفاوت است، تاکید کرد ولی رئیس اداره اول شرق اروپای وزارت امور خارجه ایران با ناکافی دانستن این توضیحات و تاکید بر ضرورت اقدام جبرانی فوری دولت لهستان اعلام کرد که در غیر این صورت تهران ناچار به اتخاذ اقدامات متقابل است.
فراخواندن کاردار لهستان به وزارت خارجه ایران، واکنش لهستان را در پی داشت و وزارت خارجه لهستان یک روز بعد (یکشنبه 23 دی ماه) با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد: «به عقیده ما، جامعه بین‌الملل این حق را دارد که موضوعات مختلف منطقهای و جهانی را به بحث گذاشته و لهستان هم [این حق را دارد] که کنفرانسی را برگزار کند که هدف آن ایجاد بستری برای اقداماتی برای ترویج ثبات و شکوفایی در منطقه خاورمیانه است.»
این واکنش لهستان از جمله سؤالاتی بود که در نشست 24 دی ماه بهرام قاسمی سخنگوی وزارت خارجه ایران مطرح شد و قاسمی در این باره گفت: «قطعا لهستان حق دارد که در کشور خودش کنفرانسی را برگزار کند، ولی این حق را ندارد که در این کنفرانس در مسیر و جهتی حرکت کند که بر خلاف منافع یک کشور مستقل باشد و این برخورد از جانب دولتی با مشخصات ویژه و خاص قابل پذیرش نخواهد بود.
وی گفت: اگر حق دارد در مورد موضوعات دیگر نشست برگزار کند، باید پرسید اگر موضوعات منطقهای و غرب آسیا در این کنفرانس قرار است مطرح شود، چرا از نماینده فلسطین در این اجلاس دعوت نشده؟ چرا به موضوع فلسطین نمی‌پردازند؟ چرا به رفتارهای ددمنشانه برخی دیگر دولت‌ها و یا جنایات عظیمی که طی سالیان اخیر در یمن رخ داده و به عنوان فاجعه بشری در جهان ثبت خواهد شد، نمی‌پردازند؟
قاسمی بیان کرد: لهستان حق دارد، ولی این حق به این معنا نیست که به صورت گزینشی اهداف دیگر کشورها و قدرت‌های دیگری را که به دنبال خصومت با دیگران هستند به نیابت از آنها انجام دهد. در روزها و هفته‌های آینده حتما وضعیت روشن‌تری خواهیم داشت. امیدوارم دولتمردان لهستان با واقع بینی و توجه لازم و دقیق این سمت و سو را که انتخاب کردند و یا انتخاب شده، تغییر بدهند و به یک مسیر منطقی بازگردند و آن چیزی که ظرف این روزها از جانب ما پیرامون آن خواهند شنید.
لازم به ذکر است علاوه بر فراخواندن کاردار لهستان به وزارت خارجه، اقدامات دیگری نیز در حوزه‌های دیگر روابط با این کشور صورت گرفت که از آن جمله لغو «هفته فیلم لهستان در تهران» بود.
علی‌رغم همه تلاش‌ها و دعوتنامه‌های ارسال شده برای حضور دیگر کشورها در این نشست که بر اساس گزارش‌های غیررسمی، تاکنون وزرای خارجه حدود ۷۰ کشور، از جمله همه اعضای اتحادیه اروپا دعوت شده‌اند، ولی به نظر می‌رسد که این نشست آنچنان که مورد انتظار آمریکا و لهستان بود، با اقبال مواجه نشده، از جمله اینکه فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا اعلام کرده که در این نشست شرکت نمی‌کند و فرانسه هم از عدم حضور در این کنفرانس سخن گفته است.
«وال‌استریت ژورنال» روز پنج‌شنبه 27 دی ماه به نقل از یک مقام ارشد اتحادیه اروپا نوشت که در مورد مشارکت وزرای خارجه کشورهای اتحادیه اروپا هم «ابهام زیادی» وجود دارد و مشخص نیست قرار است این نشست چه چشم‌اندازی را برای آینده خاورمیانه ترویج کند.
از سوی دیگر «سرگئی لاوروف» وزیر امور خارجه روسیه نیز در اظهاراتی با بیان اینکه مسکو دعوتنامه حضور در این کنفرانس را دریافت کرده اما معتقد است که این نشست نخواهد توانست مشکلات منطقهای را حل کند.
گفتنی است جمعی از فعالان ضدجنگ در آمریکا و دیگر کشورها نیز با امضای طوماری از کشورهای اروپایی خواستند در این نشست، شرکت نکنند.