العالم _ آسیا
«الهام علی‌اف» رئیس جمهور جمهوری آذربایجان دیروز (جمعه) ۲۳ مهر ماه در گزافه‌گویی ضد ایرانی جدید خود، ادعا کرد که ارمنستان با کمک ایران مواد مخدر به اروپا قاچاق می‌کرده است.
علی‌اف در سخنرانی خود در جلسه شورای سران کشورهای مستقل مشترک المنافع که در قالب ویدئو کنفرانس برگزار شد، ادعا کرد ارمنستان در تبانی با ایران از مناطق اشغالی سابق جمهوری آذربایجان (در اشاره به مناطق تحت اشغال جمهوری ارمنستان که در پی آتش‌بس قره‌باغ آزاد شد) برای انجام قاچاق مواد مخدر به اروپا به مدت حدود ۳۰ سال استفاده می‌کرد.
این ادعای بی اساس واکنش «سعید خطیب‌زاده» سخنگوی دستگاه دیپلماسی را به همراه داشت و خطیب‌زاده ادعاهای تعجب برانگیز جدید الهام علی‌اف علیه جمهوری اسلامی ایران را قویا تکذیب کرد و ساختگی خواند.
* ایران کشوری پیشرو در مقابله با ترانزیت و قاچاق مواد مخدر است
در همین خصوص «احمد کاظمی» پژوهشگر ارشد مسائل اوراسیا در گفت‌وگو با خبرنگار گروه سیاست خارجی خبرگزاری فارس، اظهارات علی‌اف درباره همکاری ایران و ارمنستان برای ترانزیت مواد مخدر به اروپا را از چند نقطه نظر اظهاراتی بی اعتبار و در عین حال ریاکارانه خواند و افزود: اول به خاطر این‌که بر اساس گزارش‌های سازمان‌های بین‌المللی از جمله دفتر مبارزه با مواد مخدر و جرم سازمان ملل که متولی جهانی و حقوقی مقابله با مواد مخدر است، ایران کشوری پیشرو در مقابله با ترانزیت و قاچاق مواد مخدر است و بارها روسای این دفتر، موضع و عملکرد ایران در مبارزه با مواد مخدر را تحسین برانگیز، ستودنی و الگویی برای دیگر کشورها اعلام کردند.
وی افزود: براساس گزارش دفتر سازمان ملل در سال ۲۰۲۰ در حدود ۹۰ درصد از کشفیات جهانی در زمینه تریاک، ۴۸ درصد در زمینه مورفین و ۲۶ درصد در زمینه هروئین توسط ایران صورت گرفته است. یعنی این‌که هیچ کشوری شبیه ایران نیست که به این شکل و سطح در مبارزه با مواد مخدر و ایجاد امنیت جهانی از این منظر برای جامعه جهانی نقش آفرینی کرده باشد.
این کارشناس ارشد با بیان این‌که در سال ۲۰۲۰ فقط ۱۲۰۰ تن مواد مخدر توسط ایران کشف و معدوم شده است، خاطرنشان کرد: در سال‌های گذشته به ویژه بعد از اشغال افغانستان در سال ۲۰۰۱ کشت مواد مخدر در افغانستان به شدت افزایش یافت و آمارها نشان می‌دهد که کشت مواد مخدر در مقایسه با قبل ۴۰ برابر شده است.
وی در تشریح علت افزایش ۴۰ برابری کشت مواد مخدر در افغانستان علی‌رغم حضور آمریکا، انگلیس و نیروهای ایساف عنوان کرد: یکی از دلایل آن به خاطر عدم اجرای تعهد آمریکایی‌ها مبنی بر اجرای کشت جایگزین در افغانستان بوده است و اما مهمترین دلیل این است که به نظر می‌رسد آمریکا و متحدانش برای تامین هزینه‌های جنگ افغانستان و اشغالگری در منطقه، عامدانه روی درآمدهای ناشی از ترانزیت و قاچاق مواد مخدر حساب باز کردند و به همین خاطر در این دوره شاهدیم غیر از مواد مخدر سنتی، مواد مخدر صنعتی مثل مفتامین و شیشه در افغانستان رایج شده است.
* نقش کلیدی جمهوری آذربایجان در ترانزیت مواد مخدر افغانستان به اروپا با همدستی آمریکا
کاظمی با ذکر این نکته که در این روند جمهوری آذربایجان نقش کلیدی در ترانزیت مواد مخدر افغانستان به اروپا با همدستی آمریکایی‌ها داشته است، گفت: نقش جمهوری آذربایجان در انتقال مواد مخدر از افغانستان به اروپا از دو بعد قابل ارزیابی است. اول این‌که جمهوری آذربایجان در قالب اعزام نیروهای صلح‌بان در چارچوب ایساف به افغانستان از این نیروها برای حفاظت از مزارع کشت خشخاش در افغانستان استفاده کرده است. دوم مسیر اصلی و کریدور اصلی انتقال مواد مخدر از افغانستان به اروپا و پروازهای هواپیماهای آمریکا و ایساف از کابل به باکو و از باکو به کشورهای اروپایی بوده که این پروازها در پوشش نقل و انتقالات نظامی، لجستیکی و پشتیبانی انجام شده است.
به گفته وی فرودگاه باکو نقش محوری را در حمایت از کریدور هوایی افغانستان به سمت اروپا و انتقال مواد مخدر ایفا کرده و از این منظر است که اظهارات رئیس جمهور آذربایجان درباره نقش ایران و ارمنستان، اظهاراتی ریاکارانه و به دور از منطق واقعی ارزیابی می‌شود.
این پژوهشگر ارشد مسائل اوراسیا ادامه داد: به نظر می‌سد این اظهارات در وهله اول به خاطر ناراحتی الهام علی‌اف از شکست طرح صهیونیستی - عثمانی دالان تورانی و رزمایش مقتدرانه سپاه و ارتش در شمال غرب ایران است که توطئه‌های ژئوپولتیک دولت باکو که با همراهی رژیم صهیونیستی و ترکیه صورت می‌گرفت را نقش بر آب کردند و دلیل این‌گونه اظهارات خارج از عرف و این ادعاها ناشی از این موضوع است.
وی یادآور شد: جمهوری اسلامی ایران در بحث مقابله با مواد مخدر بر اصل مسئولیت مشترک همه کشورها، سازمان‌ها و جامعه جهانی تأکید دارد. ایران در ۴۰ سال گذشته برای مقابله با مواد مخدر هزاران شهید داده که اصلا در پرونده کشورهای کوچکی مثل جمهوری آذربایجان دیده نمی‌شود.
کاظمی ادامه داد: جمهوری اسلامی ایران با توجه به نقشش در تامین امنیت اروپا از منظر مقابله با مواد مخدر، انتظار دارد در قالب همین مسئولیت مشترک جهانی، کشورهای اروپایی و سازمان‌های بین‌المللی توجه ویژه‌ای به نقش هر کدام از کشورها از جمله جمهوری آذربایجان که طی هفته‌های اخیر اخباری مبنی بر احداث مزارع کشت خشخاش در اراضی به تازگی آزاد شده این کشور در رسانه‌ها منتشر شده، داشته باشند.